Takıntı çocuklarda hangi yaşlar arasında görülebilir?
Çocuklarda takıntı, özellikle 6-12 yaşları arasında görülebiliyor. Bu yaşlardan önce de bazı takıntılı davranışlar söz konusu olabilir. Ancak oğlum ya da kızım çok takıntılı, acaba obsesyon hastası mı diye düşünmeden önce kafaya takma ve takıntı durumlarının farklı olduğunu bilmelisin.
Çocuk Yetiştirmede Yapılan 10 Kritik Hata
Çocuklarda takıntı nedenleri nelerdir?
Obsesif kompulsif davranışlar olarak da adlandırılan takıntı, psikolojik bir sorun. Çocuğun takıntılı olması, özellikle ailenin davranışlarından ve yönlendirmelerinden kaynaklandığı düşünülüyor. Çocuklarda takıntılı davranışlara;
- Ailenin çocuğa karşı davranışları,
- Ailenin çocuğa aşıladığı tuhaf davranışlar,
- Farklı ebeveynlik stilleri,
- Farklı yetiştirme biçimleri,
- Genetik nedenler,
- Geçirilen bazı enfeksiyonlar,
- Yaşanan bazı travmatik olaylar, takıntılara neden olabilir.
Çocuklarda Travma ve Başa Çıkma Yöntemleri
Çocuklarda takıntı belirtileri nelerdir?
Çocuğunda;
- Belli bir konuda sürekli sorular sormak,
- Aynı davranışı üst üste yapmak,
- Ritüel gibi bazı hareketlerde bulunmak,
- Çok düzenli olmak,
- Çok mükemmeliyetçi olmak,
- Sürekli kural koymak ve bu kurallardan ayrılamamak,
- Kişileri de eşyaları da sınıflandırmak gibi davranışlar sezinlersen çocuğunda obsesif bozukluk olduğunu düşünebilirsin.
Adem Güneş'ten Çocuğun Kişilik Gelişimi İçin Öneriler
Çocuklarda en sık görülen takıntılı davranışlar nelerdir?
Düzen ve temizlik: Çocuklarda temizlik takıntısı, en sık görülen obsesyon çeşitlerinden birisi.
- Sürekli toz alma,
- El yıkama,
- Duşa girme,
- Yattığı ya da oturduğu yere örtü örtme,
- Yanında dezenfektan ürünler taşıma,
- Kendi temizlemediği yerlerden tiksinme gibi davranışlar, temizlik takıntısına işaret eder. Bu gibi durumlarda çocuk kendini çok rahatsız hisseder ve hatta bazen histerik bir duruma girer.
Bu gibi durumlarda sürekli el yıkama ve deterjanla temas halinde olmaktan ötürü vücutta yaralar ortaya çıkabilir.
Bulaşma takıntısı: Bu çeşit obsesyonda daha çok tokalaşma yoluyla ve temas gibi durumlarla hastalık, mikrop kapacağı korkusu vardır. Takıntılı çocuklar bu gibi temas durumlarında hemen elini yıkama gereği duyarlar. Bu el yıkama, temizlendiğini düşünene kadar devam eder ve bazen ritüel haline de gelebilir. 3 kere el yıkama, 4 kere sabunlama, el yıkarken bazı sözler tekrarlama gibi davranışlar da eşlik edebilir.
Çocuk Korkularının Nedenleri ve Baş Etme Yolları!
Zarar görme takıntısı: Bu takıntıya sahip olan çocuklar, herkesin kendisine zarar verebileceğini düşünür ve kendini hayattan soyutlamaya başlar. Yolda yürürken göz göze geldiği herhangi birisi, okulda şaka yapan arkadaşları, öğretmenleri ve hatta bazen evde yemek yaparken elinde bıçak olan annesi, bu çocuk için tehlike unsurudur. Bu durumun tam tersi olarak zarar verme güdüsü de söz konusu olabilir. Bu gibi durumlarda da çocuk, başkasına zarar vereceğini düşüneceği için çevresinden uzaklaşmaya başlar.
Simetri takıntısı: Bu da sıklıkla karşılaşılan takıntı çeşitlerinden biri. Bu gibi takıntı durumunda çocuk sürekli eşyaların, çizimlerin, tabloların, masada duran kalemlerin bir simetri içerisinde olmasını sağlamaya çalışır.
Çocuklarda İnat ve İnatçı Çocukla Baş Etme Yolları!
Ritüel davranışlar:
- Bazı işleri tekrarlayarak yapmak,
- İçinden sürekli bazı aynı cümleleri tekrarlamak,
- Bazı eşyalara, objelere dokunmak,
- Bir işe başlamadan önce aynı garip hareketleri sergilemek,
- Bazı durumları 3, 4, 5; kafasında ne ile kurguladıysa o şekilde kontrol etmek ve benzeri birçok tekrarlayan durum, ritüel davranışlara örnektir.
Çocuğu obsesif olanlar nasıl bir davranış sergilemeliler?
Öncelikle, eğer çocuğunun takıntı durumlarının henüz başında olduğunu hissediyorsan, bu durumları yeni yeni görmeye başladıysan bazı önlemler alabilirsin.
- Çocuğunun bir sorununun olduğunu kabullenmelisin.
- Çocuğun tekrarlayan davranışlar yapmaya başladığında onu başka dikkat çekici bir durumla meşgul etmeye çalışabilirsin.
- Kendi davranışlarının kontrol etmelisin. Fark etmeden takıntılı olduğun konular varsa ve çocuğun da bunları taklit ediyorsa, kendi davranışlarını törpülemelisin. Biliyorsun, çocuklar ebeveynlerini taklit ederler.
- Çözülemediği ve ilerlediği durumlarda kesinlikle psikolojik destek alınması gerekir. İlaç ve terapi yardımı ile düzenli tedavi, çocuklarda takıntı hastalığının ortadan kalkmasına yardımcı olur.
Çocuk Psikolojisi Hakkında 7 Çarpıcı Gerçek
Annelerimiz bu konu hakkında konuşmuşlar: 3.5 yaşındaki oğlum çok takıntılı, ne yapmalıyım?
