1- Çocuğun cinsellikle ilgili soruları sorması normal mi?
Evet, kesinlikle normal! Bu sorular bir çocuğun normal gelişimsel süreci içerisinde değerlendiriliyor. Bu süreçte sıkıntı yaratacak tek durum, senin bu sorulara doğru yanıtları verememen olur.
Akademisyenanne'ye göre bu noktada yapman gereken, bu sorulara karşı önceden hazırlıklı olman, panik yapmaman ve bunların çocuğunun gelişiminin bir parçası olduğunu aklından çıkarmaman!
Çocuğunun gelişimine keyifli bir katkımız olsun: Hangi Eğlenceli Duyusal Oyunlarla Çocuğunun Beyin Gelişimini Destekleyebilirsin?
2- Çocuğa cinsel eğitim kaç yaşında verilir?
Aslında bu sürecin belli bir yaşı yok. Ama çocuklar genellikle 2-3 yaş arasında sorular sormaya başlarlar. Akademisyenanne, cinsel eğitime başlamak için bu soruların gelmesini beklemek gerektiğini söylüyor.
Ancak çocuğundan beklediğin sorular, belli bir zaman geçmesine rağmen hala gelmediyse onu gözlemlemen ve dikkatli olman gerekecek. Çünkü sana soru yöneltmemesinin iki nedeni olabilir:
- Sana sormayı denemiştir ama gereken yakınlığı bulamamıştır.
- Sorularına cevapları, eğer varsa yaşça büyük çocuklardan, televizyonlardan ya da başka kanallardan alıyor olabilir.
Bunlara hazırlıklı ol: 3 Yaş Sendromu Nedir? Nasıl Atlatılır?
3- Çocuğa cinsel eğitimi annesi mi, babası mı vermeli?
Eğer kız çocuğuna annesi, erkek çocuğuna babası eğitim vermeli gibi bir fikrin varsa, yanılıyorsun. Akademisyenanne'nin söylediğine göre bu sorular kime yöneltiliyorsa, çocuğa o kişi cevap vermeli. Yani eğer erkek çocuğun sana bir soru sorduysa, onu babasına yönlendirmen yanlış bir davranış. Çünkü bu sorunun sana yöneltilmesinin sebebi, çocuğunun o an kendine seni yakın görmesidir.
4- Çocuğumun sorduğu sorulara ne ölçüde cevap vermeliyim?
Akademisyenanne, bu soruya şu şekilde cevap veriyor: "Temel alacağınız en önemli ölçüt yaşı olmalıdır. Çocuğunuzun merakını gidermeli, ancak kafasını karıştırmamalısınız. Eğer sorusunu yanıtlamak için o an kendinizi yeterli hissetmiyorsanız 'Sorduğun soruyu şu an sana nasıl açıklayacağımı bilmiyorum. Senin anlayacağın şekilde anlatmam için bana zaman ver. En kısa zamanda yanıtlayacağım.' diyerek düşünme fırsatı yaratabilir, okuyabilir ya da bir uzmana sorabilirsiniz."
5- Neden konu cinsellik olunca çocuğumla konuşmak daha zor geliyor?
Bu konunun zor veya ürkütücü olması, aslında senin yüklediğin anlamla alakalı. Akademisyenanne, çocuğunun cinsel gelişimini diğer gelişim alanları gibi doğal bir şekilde değerlendirmen gerektiğini söylüyor.
Davranışlarının altında yatan sebepleri biliyor musun: Adem Güneş Uyarıyor: Çocuğuna Karşı Davranışlarının Kökeninde Kendi Çocukluğun Var!
6- Çocuğun kendi kendine öğrendiği bilgiler yeterli olmaz mı? Cinsel eğitim bu kadar önemli mi?
Tabii ki önemli! Cinsel eğitim dendiğinde aklına yalnızca doğum hakkında bilgi vermek, üreme organlarını tanıtmak gelmemeli. Cinsel eğitim ile çocuğun cinsiyet algısını, hem kendinin hem de başkasının bedenine saygı duymayı, cinsiyet sınırlarını öğrenir.
Ayrıca doğru cinsel eğitimi alan bir çocuk, her cinsten kişilere saygılı olmayı öğrenir ve ilişkilerinde daha az problem yaşar. Bedenini tanır ve sorumluluklarını yerine getirir.
7- Televizyon izlerken aniden çıkan cinsel içerikli bir sahne karşısında nasıl davranmalıyım?
Böyle bir durum yaşandığında ebeveynlerin tepkisi hemen kanal değiştirmek ya da televizyonu kapatmak oluyor. Ama Akademisyenanne'ye göre bu, çok yanlış bir davranış! Çünkü çocuğun göreceği kadarını zaten görmüş olacak ve bu sahnenin devamını öğrenebilmek, sizin neden bu kadar tepki verdiğinizi anlamak için ekstra bir çaba gösterecek.
Bunun önüne geçmek için tek yapman gereken, televizyonda izlenen programları önceden gözden geçirmen olacak.
8- Çocuğumuzun bizi çıplak görmesinde sakınca var mı?
Akademisyenanne'nin verdiği bilgilere göre, çocuğun 3 yaşına kadar çıplaklığın farkında olmaz ve önemsemez. Ama 4-5 yaşlarında artık bu durumu anlayacak düzeye gelir ve işte bu süreçten sonra, çocuğun karşısında çıplak kalmaman gerekir.
Aynı davranışı çocuğuna da öğretmelisin. Bu durum, mahremiyet bilinci aşılamak için gerekli. Ayrıca çocuğuna, mahrem yerlerini herkese göstermemesi gerektiğini de söylemelisin.
Bu videoda konuyla ilgili daha fazla bilgiyi bulabilirsin.
9- Çocuğa cinsiyet farkı nasıl anlatılır?
Erkek çocuğun topuklu ayakkabılarını giymek, kız çocuğun ise babası gibi yüzüne köpük sürüp tıraş olmak mı istiyor? Aslında bu isteği sadece merakından kaynaklanıyor. Bu durum karşında telaşlanmanı gerektirecek birşey yok!
Akademisyenanne, bu konu için şöyle diyor: "Çocuk aslında sadece merak ediyor. Biz yetişkinler bu sorulara fazla anlamlar yükleyip, endişelere kapılıyoruz. Kadınların topuklu ayakkabı giydiğini oğlumuza, erkeklerin tıraş olduğunu kızımıza açıklayabiliriz. Keşfetmek istemiştir, o kadar..."
10- Erkek çocuğumu ne zaman sünnet ettirmeliyim?
"Sünnet için, doğumdan sonra sünnet kaygısı yaşamadığı ilk 6 ay veya konu ilgili her şeyi anlayacak düzeye geldiği 7-8 yaşlarını seçmelisiniz." diyor Akademisyenanne. Çocuklar 3-4 yaşlarında "kastrasyon fobisi" yani penisini kaybetme korkusu yaşayabilecekleri için, bu süreçte sünnet yaptırmak yanlış bir karar olacak.
Erkenden sünnet yaptırmanın faydalarına bakalım mı: Yenidoğan Bebek Sünneti Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!
11- Çocukların sorduğu klasik sorular için doğru yanıtlar ne olmalı?
Ben nereden geldim? Bebekler nasıl doğar?
Konuyu "Seni leylekler getirdi." ya da "Cami avlusunda bulduk." gibi cevaplarla geçiştirmemelisin. Akademisyenanne'ye göre basit ama açıklayıcı cevaplar vermek gerekiyor. "Sen karnımın içerisinde, sıcacık bir yerde büyüdün." cevabını vermek şimdilik yeterli olacak.
"Peki nasıl çıktım?" sorusu gelmeden, bu konu hakkında konuşma ama bilgi edinip zamanı bekle.
Bebek anne karnından nasıl çıkar?
Bu soruyu en anlaşılır şekilde açıklaman lazım. "Bebekler annenin vücudundaki bir delikten çıkar." cevabı yeterli olacak. Eğer anlamazsa ya da daha fazla bilgi isterse bir kağıda çizerek açıklamaya çalışabilirsin.
"Bu" nedir?
Bir zaman gelecek, çocuğun cinsel organlarının farkına varacak. Sana gelip "Bu nedir?" diye sorduğunda, basit bir şekilde ve doğru isimleriyle ona tanıtman gerek. Kız çocuklarının "Anne benim pipim nerede?" diye sorması, erkek çocuklarının ise "Ya pipim düşerse, koparsa?" diye korkması çok normal. Akademisyenanne bu gibi durumlarda çocuklara şöyle bir açıklama yapılabileceğini söylüyor:
"Kızlar kız olarak, erkekler erkek olarak dünyaya gelirler. Bütün erkeklerin penisleri, bütün kadınların da vulvaları vardır. Doğduklarında böyledir, büyüdükçe bu durum değişmez. Bak mesela fillerin hortumu, tavşanların upuzun kulakları, atların kuyrukları vardır, doğduklarında böyledir. Sen hiç hortumu olan bir at gördün mü? Bu hiçbir zaman değişmez!"
Çocuğun cinsel organ merakı nasıl yönlendirilmeli?
Babamın penisini, annemin vulvasını görebilir miyim? Bu soruya, çocuğunu üzmeden ve neden yanlış olduğunu doğru şekilde anlatarak cevap vermelisin. Şöyle bir cevap uygun olabilir: "Hayır, ne yazık ki göremezsin çünkü bu organlar bize özeldir. Bunları herkese göstermek doğru değildir. Ayrıca insanların bu organlarımıza dokunmalarına ve bunlar hakkında konuşmalarına da izin vermemeliyiz."
Ve daha fazlası burada: Çocukların En Çok Sorduğu 11 Soru