Gece korkusu nedir?
Çocuğun uykuya dalmakta zorlanması, karanlıktan korkması ve kabuslar görmesi nedeniyle yalnız yatmak istememesi ya da çığlıklarla uyanması haline gece korkusu deniyor.
Çocuklarda gece korkusu neden olur?
Uzm. Psk. Dan. Özlem Mumcuoğlu, çocukların en çok soru sorduğu ve soyutlama becerisinin geliştiği dönemin 3-6 yaş olduğunu söylüyor. Çocukların hayal gücüne de yansıyan bu gelişme onların dünyasını zenginleştirirken yeni korkuların ortaya çıkmasına da neden olabiliyor. Bu nedenle gece korkuları çoğunlukla 3-6 yaş döneminde görülüyor.
Çocuklar özellikle kendi duygu ve düşünceleriyle baş başa kaldıkları zaman, genellikle uyku vakti olduğu için gece korkuları yaşayabiliyorlar. Çocuklarda gece korkularının başında karanlık korkusu geliyor. 4 yaş çocuğu gece korkularını çoğunlukla karanlık korkusu sebebiyle yaşıyor, 6 yaş civarında ise canavarlar ve hayaletler gibi soyut kavramlar daha etkili oluyor. Çocuğun gece korkmasına yol açan sebepleri şöyle sıralayabiliriz:
- Tıkırtı ve sesler duymak,
- Televizyon ve bilgisayarda izlenen görüntüler,
- Çizgi filmlerde görülen canavar ve hayaletler,
- Korku içerikli filmler izlemek,
- Arkadaşlarıyla birbirlerine korku hikayeleri anlatmaları,
- Karanlık,
- Sürekli kaygılı olmak,
- Ebeveynlerden birinin kaygılı olması,
- Yanlış ebeveyn davranışları.
Böyle bir sorun da var: Çocuklarda Gece Terörü ve Kabuslar
Çocuklarda gece korkusu hangi belirtilerle ortaya çıkar?
- Çocuğun yalnız yatma korkusunun başlaması,
- Uykuya dalma süresinin uzaması,
- Karanlık korkusu,
- Odaya gitmek istememesi,
- Anne ve baba evde yoksa uyumakta güçlük çekmesi,
- Uykuya dalana dek anne ve babayı yanında istemesi,
- Gece sıkça uykusunun bölünmesi,
- Gece uyanınca anne ve babayla birlikte uyumak istemesi,
- Anne ve babayla birlikte uyuma isteği reddedildiğinde yoğun inatlaşma ve ağlama krizi yaşaması, gece korkularının başladığına işaret ediyor olabilir.
Aklındaki soru işaretlerini giderelim: Çocuğun Anne Babasıyla Birlikte Uyuması Doğru mudur?
Çocuklarda gece korkusuna karşı ebeveyn tutumu nasıl olmalı?
- Planda olmayan bir ayrılık, uzun süreli hastane tedavileri ve çatışmalı ortamlar bebeklerde gece korkusuna yol açabiliyor. Çocuklar böyle stresli dönemlerden etkileniyorlar. Diş gıcırdatmaları, öfke nöbetleri ve uyku düzeninde bozulmalar da böyle zamanlarda görülebiliyor. Yapman gereken şey, sakin kalmak ve en kısa zamanda çocuğuna güvenli ve huzurlu bir ortam sağlamak.
- Çocuğunla empati kurabilmen çok önemli. Öncelikle çocuğuna “korkacak bir şey yok” şeklinde yaklaşmak yerine, “korktuğunu biliyorum” diyerek onu anladığını göstermelisin.
- Çocuğuna sorunları birlikte çözebileceğinizi göstermelisin. Aşamalı bir şekilde gece korkusuna yol açan etmenlerin üstüne birlikte gidebilirsiniz.
- Çocuğunun yaşadıklarını hafife almamalısın. Korkuları nedeniyle onu eleştirmemeli ve onunla dalga geçmemelisin.
- Gece korkmak çocukların kendi yataklarında uyumak istememelerine yol açabiliyor. Çocuğun sizinle yattığında daha güvende olacağını düşünebilir. Bu tarz durumlarda onun duygularını anlamaya çalışman ve ona anlayış göstermen önemli.
Sana tavsiyelerimiz var: Kendi Yatağında Uyumak İstemeyen Çocuğuna Kulak Ver!
Çocuğun gece korkularını yenmesi için neler yapılabilir?
Bu süreçte çocuğunun gerçek ile hayali ayırt etme yeteneği ne kadar gelişmiş olursa kendisini o kadar iyi ifade edebilir ve bu durumun üstesinden gelmesi bir o kadar kolaylaşır. Uzm. Psk. Dan. Özlem Mumcuoğlu, çocuğun korkularını yenmesi konusunda şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Resim çalışmaları gece korkularında çok işe yarıyor. Çocukların bu dönemlerde çizdikleri resimler çok sevimli olduğu için bir canavarın ya da cadının resmini çizdiklerinde kendileri de çok eğleniyorlar. Gece korkuyla uyanmasına yol açan şeyin aslında ne kadar sevimli olduğunu fark edince korkuları büyük ölçüde azalıyor.
- Kendinize canavar spreyi yapın. İçinde kimyasal bulunmayan bir sprey şişesini suyla doldurup içine ot, renkli ve plastik şeyler koyularak şişe daha ilgi çekici bir hale getirilebilir. Çocuğun korktuğu şey (öcü, cadı, canavar) her ne ise, bu spreyi kullandığında canavarların kaçacağını söyleyin. Çocuğun yatağa girmeden önce odasının her yerine bu spreyi birlikte püskürtün. Gece kabus görmesi halinde çocuğun spreyi kullanabilmesi için spreyi başucuna bırakın. Bu yöntem çok işe yarıyor.
- Evcil hayvanınızı devreye sokun. :) Bazı anne ve babalar, çocuğu geceleri korkutan şeyden korumak için evdeki hayvanı görevlendiriyor. Gece olduğunda köpek ya da kedi evin içinde her zamanki turunu atarken çocuk kendini güvende hissederek huzurla uyuyabiliyor.
Bu da ilgini çekebilir: Çocuk Korkularının Nedenleri ve Baş Etme Yolları!
