Çocuğunun gelişim özelliklerini dikkate al
Çocuk ve Ergen Psikolojisi Uzmanı Seval Uslu Yazıcı, Kurban Bayramı’nın çocuklara 12-13 yaşlarına kadar anlatılmaması gerektiğini söylüyor, özellikle de 7 yaşına dek çocukların kurban kesimi sahnesine kesinlikle maruz bırakılmamaları gerekiyor.
Çocuklar 12-13 yaşlarına kadar somut düşündükleri için dini bir gelenek olan kurban kesimini yetişkinlerden çok farklı algılıyorlar. Dini anlamı ne olursa olsun bu durum onlar için bir canlının öldürülmesi anlamına geliyor. Özellikle de hayvanlara olan sevgilerini göz önünde bulundurduğumuzda küçük yaştaki çocuklara bir hayvanın kesilerek öldürülmesini açıklamak pek mümkün olmuyor.
Bazı aileler açıklama yapmaktansa çocuğa direkt olarak kurban kesimini izletme seçeneğini tercih edebiliyorlar. Bu, çok büyük bir yanlış. Uzman Psikolog Ayben Ertem, hayvanlarla bağ kuran çocukların bu durumu bir katliam olarak görebileceklerini söylüyor. Ayrıca gözleri ve ayakları bağlanarak çaresizce bırakılan hayvanı gören çocuklar duygusal çöküntüye girebiliyorlar. Kurban kesimi gibi bir sahneye maruz kalmaları halinde ise psikolojik sorunlar yaşayabiliyorlar. Öyle ki bu durum çocuğun, ailesini suçlamasına ve düşmanca tavırlar göstermesine yol açabiliyor. Yaşanan şok ile birlikte çocukta alt ıslatma, kabuslar görme ve et yemeyi reddetme gibi durumlar ortaya çıkabiliyor.
Öğren: Yaşlara Göre Çocuklarda Bilişsel Gelişim Özellikleri
Sevgi ve paylaşım duygularının üzerinde dur
Bayram denince akla sevincin ve neşenin yüksek, paylaşımın bol olduğu günler geliyor. Tıpkı diğer bayramlar gibi Kurban Bayramı’nı da sosyal boyutu üzerinde durarak çocuğuna açıklayabilirsin. Açıklamaların bunun, tüm ailenin birlikte vakit geçirdiği ve güzel yemeklerin yendiği bir gün olduğu yönünde olmalı. Bu bayram sayesinde her zaman et tüketebilme imkanı olmayan insanların et yiyebildiğini söyleyerek, paylaşma ve yardımlaşmanın önemine de vurgu yapabilirsin.
Burada da önemli konulara değindik: Çocuk Psikolojisi Hakkında 7 Çarpıcı Gerçek
Fazla detaya girme
Pek çok konuda olduğu gibi Kurban Bayramı konusunda da çocuklara çok detaylı bilgiler vermemek gerekiyor. Özellikle de kurban kavramını çocuk sormadığı sürece detaylandırmamak en iyisi.
Nörolog Dr. Mehmet Yavuz da “Bu, bir dini görev.”, “Allah böyle istedi.” ya da “O, seçilmiş bir hayvandı.” gibi ifadelerin çocukların anlayabileceği şeyler olmadığını ve bu tarz açıklamalardan kaçınılması gerektiğini söylüyor.
Senin için iyi bir rehber olabilir: Her Annenin Okuması Gereken Çocuk Gelişim Kitapları
Çocuğunun sürpriz sorularına akılcı cevaplar ver
Çocukların çok meraklı olduklarını ve hiç beklenmedik sorular sorabildiklerini biliyoruz. Ayrıca sen ne kadar çocuğunu korumaya çalışsan da bir de çevresel faktörler var. Yani ansızın çocuğunun ağzından “Neden Kurban Bayramı’nda hayvanları kesip öldürüyoruz?” gibi bir soru duyabilirsin. Kendi inancın doğrultusunda gerekli açıklamalar yaparak (çok kafa detaya girmeden ve kafa karıştırmadan) bunun aslında ihtiyacı olan kişilerle et paylaşmak ve hep birlikte güzel yemekler yemek için olduğunu söyleyebilirsin. Bunu yapan kişilerin hayvanları çok iyi tanıdığı için onların canlarını yakmadıklarını söylemen çocuğunun içini rahatlacaktır.
Bunlar da ilgini çekebilir: Çocukların En Çok Sorduğu 11 Soru