Anne bağımlılığı nedir?
Doğumdan sonra daha da güçlenerek devam eden anne sevgisinin bazı çocuklarda aşırıya kaçarak yarattığı duruma “anne bağımlılığı” ya da bağımlı anne sendromu deniyor.
Çocuklarda anne bağımlılığı neden olur?
Sosyalleşme becerisinin kazanıldığı 3 yaşa kadar çocuklar bir yandan anneden ayrılmaya çalışırken bir yandan da ona bağımlı olmaya devam ediyorlar. 3 yaşından sonra bu bağımlı ilişkinin azalarak bağımlılıktan, bağlılığa dönmesi beklense de bizim toplumumuzda durum pek öyle olmuyor. Çocuk sahibi yetişkinlerde anne bağımlılığı gibi sorunlar bile görülebiliyor.
Çocuk 3-4 yaşına geldiğinde hala kendi yapabileceği işleri yapmasına izin verilmediğinde problemler oluşabiliyor. 4 yaşta anneye bağımlılık gibi durumların altında ebeveynlerin çocuklarıyla iletişim hataları yatıyor. Erkek çocuğun anneye düşkünlüğü ile kız çocuğu arasında hiçbir fark yok. Bu, tamamen tutumla alakalı. Aşağıda sana anne bağımlılığına yol açan faktörlerden bahsettik.
- Ayrışma sürecinin beklenen zamanda gerçekleşmemesi,
- Anne ve babanın yanlış tutumları (annelerin çocuğa aşırı koruyucu, babaların ise daha uzak olması ya da her iki ebeveynin de aşırı koruyucu olması),
- Bazı işleri kendi başına yapması için çocuğa fırsat tanımamak,
- Çocuğa özgüven aşılamamak.
- Özerkliğin ilan edildiği 2 yaş döneminde çocuğu desteklememek. Özellikle 2 yaş anne bağımlılığının en sık yaşandığı dönem.
Oku: 2 Yaş Sendromu Nedir, Nasıl Üstesinden Gelinir?
Anneye bağımlı çocukların özellikleri neler?
- Özgüven eksiliği,
- Okula uyum sorunu,
- Okul fobisi,
- Arkadaş edinmekte sorun yaşama,
- Aşırı çekingenlik,
- Utangaçlık.
Annesiz kalmaya hiç alıştırılmamış çocuklar özellikle okula başladıklarında büyük bir uyum sorunu yaşayabiliyorlar. Bu tarz kendini bağımlı hisseden çocuklara anneye bağımlılık tedavisi uygulanarak geç de olsa özgüven aşılanmaya çalışılıyor.
Anlattık: Çocuklarda Özgüven Eksikliğinin Belirtileri ve Çözüm Yolları
Anneye aşırı bağımlı çocuğa nasıl davranmalı?
Çocuğun anneye aşırı düşkünlüğü bazen yıldırıcı boyutta olabiliyor. Zor olan bu geçiş döneminde, çocuğuna güven verip onu rahat hissettirirken, aşırı korumacı olup gelişimini baskı altına almamaya da dikkat etmelisin. Çocuğun senden ayrı kalmayı tabii ki bir gecede öğrenemeyecek ancak sevgi içerisindeki teşviğin sayesinde, yanından güvenle uzaklaşmaya başlayacak. Aşağıdaki ipuçlarını uygulayarak bu adımları yavaş yavaş atabilirsin.
1. Geri geleceğini temin et
Bu yaşlardaki çocuklarda sevdiği birileri görüş alanlarının dışına çıktıklarında onun tümüyle kaybolduğu yanılgısı oluşabiliyor. Nesnelerin devamlılığını öğreten oyunlarla bu güvensizliği kısmen giderebilirsin. “Ce-ee!” gibi oyunlar oynayarak, “Neredeyim?” diye sorup kısa sürelerle saklanarak onunla eğlenceli vakit geçirebilirsin.
Bu saklanma oyununa 1-2 haftalık dönem boyunca birkaç saniyeyle başlayıp daha sonra süreyi yarım ve 1 dakikaya kadar çıkararak devam edebilirsin. Tabii ki güler yüzünü de ihmal etme. Ortadan kaybolduğun sırada onu sakinleştirmek için çocuğunla konuş. Özellikle kreş ve anaokulu dönemlerinde 3 yaş çocuğunun anneye bağımlılığının önüne geçmek için bu tarz oyunlar çok etkili oluyor.
Tavsiyelerde bulunduk: Çocuğumu Anaokuluna Nasıl Alıştırabilirim?
2. Birlikte olmak için zaman ayır
Anneye aşırı bağımlılık sorununu aşacak en büyük şey, ilgi ve sevgi. Çocuğuna ne kadar çok ilgi gösterirsen o da seni o kadar az yanında isteyecektir. Onunla şarkı söyleyerek, kitap okuyarak, oyunlar oynayarak bol vakit geçirmen güven duygusunun artmasını ve tek başına kalabilme yeteneğinin gelişmesini sağlayacaktır. Gün boyu mutlaka fiziksel temas içinde ol, çocuğunu bol bol öp ve kucakla.
3. Uzun süre yanında kalma
Anneye bağımlılık hastalığına yol açan en etkili faktörlerden biri de sürekli çocuğun yanında bulunmak. Bu şekilde davranarak çocuğunun bağımsız olmasını ve kendi kendine oynamayı öğrenmesine engel olursun. Onu tek başına oyunlar oynaması için de cesaretlendirmelisin.
Bu hataları yapma: Çocukların Özgüvenini Zedeleyecek 7 Ebeveyn Davranışı
4. Kaygılı görünme
Bazı anneler farkında olmadan endişelerini çocuklarına yansıtabiliyorlar. Çocuğunun yanından ayrılacağın zaman bunu inandırıcı bir gülümseme ve hafif bir ses tonuyla yapmaya çalış.
5. Ayrılık anlarında soğukkanlılığını koru
Anneye bağımlı çocuklarda genellikle anne, çocuğun yanından ayrılırken bir panik havası oluşuyor. Böyle zamanlarda çocuğuna kızarak ya da üzülerek tepkiler verme. Bunun yerine, hiç tepki göstermemeye çalış. Kayıtsız bir şekilde “Tamam, şimdi geri geleceğim.” de. Başlangıçta buna anlam veremese de ses tonunda güven bulacaktır.
Geri döndüğünde ise “İşte buradayım, geri döndüm. Sıkıldın mı?” gibi ifadelerle söz verdiğin gibi döndüğünü hatırlat. Anneye bağımlı bebekler eninde sonunda bu gidiş gelişler sırasında kendini daha güvende hissediyorlar.
6. Peşine takılmasına izin ver
Anneye bağımlılık, yeni yürümeye başlayan çocuğunun evin içinde sürekli seni takip etmesine yol açabilir. Bu tarz durumlarda onu durdurmaya çalışma. Sen onu reddetmesen bile, çocuğun zaten “Bağımlı yoksa bağımsız mı olmak istiyorum?” çelişkisinde.
7. Seni terk etmesine izin ver
Birlikte oyun oynadığınız zamanlarda çocuğun ayrılmak ya da başka bir şey yapmak istediğinde gözünün önünde ve güvende olması şartıyla onu serbest bırak. Anneden ayrılmanın yanlış bir şey olmadığını bilmeli.
Bunları dene: Çekingen Çocuğu Sosyalleştirmenin Yolları
8. Çocuğunun bağımlılığın sende bağımlılık yaratmadığından emin ol
İhtiyaç hissedilen biri olmak bazı annelerin hoşuna gidebiliyor ve farkında olmadan çocuklarını bunun için teşvik edebiliyorlar. Ve bu kişiler zamanla çocuğa bağımlı anneye dönüşebiliyorlar. Aranmadıklarında kendilerini havada kalmış hissedebiliyorlar. Bu bağımlılık döngüsünde kendi rolünün ve asıl yapman gerekenin ne olduğunun farkında olmaya çalış.
9. Sabırlı ol
Unutma ki çocuğunun annesiz kalma korkusu, onun gelişiminin bir parçası. Bebeklerde anneye bağımlılık, çocukluk dönemine göre daha tolere edilebilir oluyor. Ancak çocukluk dönemine geçişle bu durumun hala devam ediyor olması unutma ki senin ve eşinin yanlış davranışlarından kaynaklanıyor. Her ne olursa olsun çocuğuna karşı anlayışlı olmalısın, senin sevgin ve desteğinle bu durumu aşacaktır.
10. Uzman desteği al
Tüm denemelerine rağmen yine de bu sorunu çözemiyorsan anneye bağımlılık tedavisi için uzman desteği almaktan çekinme.
