Ultrason nedir?
Asıl adı ultrasonografi olan bu cihaz, vücudumuzun içinde gözümüzle göremeyeceğimiz değişimleri ve gelişimleri inceler. Ultrasonun çalışma prensibi, insan kulağının duyamayacağı ses dalgalarını kullanmak ve dokular arasında ilerlemesini sağlayarak üzerinedir. Ultrason cihazı çalışırken elde edilen görüntü gerçek zamanlıdır, bir monitör aracılığı ile izlenebilir.
Ultrason cihazı, 2 parçadan oluşur. Biri cilt ile temas halinde olan prob, diğeri ise ses dalgalarını görüntüye dönüştüren merkezi işleme ünitesidir.
Bunlara ihtiyacın var: Hamilelik Döneminde Yapılan Testler
Ultrason neden çekilir?
Vücudumuzun içerisinde gerçekleşen sorunları, değişimleri ve gelişimleri görmeden sorunun ne olduğunu tam manasıyla anlamamız mümkün değil. Bu durumu ortadan kaldırmak amacıyla icat edilen ultrason ile özellikle karın ve meme bölgesindeki problemler kolayca tespit edilebiliyor. Ultrasonun en çok;
- Hamilelikte bebek gelişimini izlemek,
- İç organlarda meydana gelen sorunları tespit etmek,
- Yumuşak dokularda oluşan problemleri gözlemlemek için kullanılıyor.
Ultrason nasıl çekilir?
Hamileliğin boyunca ultrasonla çok haşır neşir olacaksın, bu yüzden bilmen gerek. Önce “Ultrason öncesi su içilir mi?”, “Ultrasona aç mı girilir?” gibi sorularını yanıtlayalım. Bu konu ultrason çektirme nedenine göre değişir. Sana yapman gerekenleri doktorun söyleyecektir.
Çekime başlamadan önce doktorun, iç organları daha iyi görebilmek ve cihaz ile cildin arasında kayganlık sağlamak için şeffaf bir ultrason jeli kullanır. Bu jelin herhangi bir zararı yoktur ve su bazlı olduğu için vücuttan kolayca temizlenir.
Bu işlemin ardından prob, izlenmesi gereken bölgede gezdirilir. Doktorun bazen daha iyi görüntü elde etmek için cihazı bastırabilir. Bu hareketin bir zararı yoktur. İşlem bittikten sonra cihazdan bir çıktı alınır. Buradan görüntü yorumlanır ve rapora işlenir.
Ultrason zararlı mı?
Özellikle hamile anne adaylarının bu konuda çekinceleri vardır. “Ultrason bebeğe zarar verir mi?” sorusunun cevabını merak ederler. Sanılanın aksine ultrason, radyasyon içermez. Bu yüzden ne bebeğe ne de anne adaylarına zararı yoktur.
Ultrason da dahil: 1. Trimester Testleri Hangileridir?
Ultrason çeşitleri nelerdir?
2 boyutlu (obsetrik) ultrason
Bu standart ultrason çeşididir. Hamilelik esnasında herhangi bir zaman diliminde yapılabilir. Genellikle ilk aylarda çok verimli görüntü elde edilemeyeceği için uzmanlar, 16. haftadan başlanmasını önerirler. İlk aylarda genelde bebeğin kesesini görmek ve kalp atışlarını duymak için uygulanır. İlerleyen zamanlarda bebeğin gelişimi de izlenebilir. 2 boyutlu ultrason sayesinde cinsiyet tespiti de yapılabilir.
Mutlaka bak: Bebeğinin Ultrason Fotoğraflarıyla Yapabileceğin 10 Yaratıcı Şey
Ayrıntılı (detaylı) ultrason
Ayrıntılı ultrason hamileler için sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bu ultrason çeşidi ile bebeğin organları ve sağlık durumu hakkında daha fazla bilgi edinilebilir.
Detaylı ultrasonun amacı genellikle bebekte herhangi bir anomali olup olmadığını tespit etmektir. Bu şekilde doğumsal problemlerin büyük bir kısmı tespit edilebilir ama tek başına yeterli değildir. Doktorun böyle bir sorun tespit ederse hemen diğer tetkikler için seni yönlendirir.
İki Önemli Doğumsal Hastalık: Anensefali ve Hidrosefali
“Detaylı ultrasonda nelere bakılır?” diye merak ediyorsan tek tek söyleyelim.
- Beyin,
- Kafatası gelişimi,
- Omurga,
- Kalp,
- Mide,
- Böbrek,
- Bebeğin plasentası,
- Bağırsaklar,
- Göğüs içi organlar, detaylı ultrasonda iyice incelenir.
“Ayrıntılı ultrason kaç haftalıkken yapılır?” sorunu da yanıtlayalım. Bu işlem için genellikle 19.-23. haftalar arası tercih edilir. Çünkü bu dönemde amniyon sıvısı daha yoğundur ve daha net bir görüntü elde edilebilir.
Öğren: Amniyon Sıvısı ile İlgili Yaşanabilen 6 Sorun
3/4 boyutlu ultrason
Bu ultrason çeşitleri tamamen isteğe bağlı gelişir. Bebekte gelişen ciddi anomalileri tespit etmez ama yarık damak gibi yüzeyde gerçekleşen sorunları ortaya çıkarabilir. 3 ya da 4 boyutlu ultrasonda amaç genelde bebeğin hareketleri, elleri, kolları incelemektir. Bu ultrasonlar doktorun yönlendirmesi ile belli aralıklarla yapılır ve ailenin de bebeğini görmesi sağlanır. 2 boyutlu ultrasona göre çok daha net bir görüntü sağlayan bu sistemde bebeğin gülümsemesini görmek bile mümkün.
Ayrıca bu ultrason çeşidi sayesinde bebeğinin cinsiyetini saptamak da çok daha kolay! Ama dediğimiz gibi 4 boyutlu ultrason yaptırmak bir zorunluluk değil, sen talep ettiğin sürece yapılabilir. Yalnızca diğer ultrason çeşitlerine göre biraz daha pahalı olabilir, söyleyelim.
Renkli ultrason
Asıl ismi renkli doppler ultrason olan bu inceleme çeşidinde amaç, bebeği renkli ve detaylı şekilde görmek değil; kan akımı hızını ve plasenta durumunu incelemektir. Renkli doppler ultrason esnasında ekranda göreceğin renkler, bebeğin ve bulunduğu ortamın gerçek renkleri değildir. Bu renkler bilgisayar ortamında oluşur. Kan akışı proba yaklaşıp uzaklaştığında kırmızı ve mavi renkler görülür ve bu sayede akışın durumu tespit edilir.
Renkli doppler ultrason genellikle hamileliğinde riskli bir durum olan anne adayları için kullanılır. Doktorun ihtiyacın olduğu durumlarda bu ultrason çeşidini çektirmen için seni yönlendirecektir.
Vajinal (transvajinal) ultrason
Halk arasında “alttan ultrason” diye bilinen bu yöntem, hamileliğin ilk aylarında bebek hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek ve anne rahminde miyom gibi herhangi bir problem olup olmadığını saptamak için kullanılır. Bu aylarda karın ultrasonu ile net bilgi alınamayacağı için bu yöntem tercih edilir.
Transvajinal ultrason, düşük ya da kanama gibi bir soruna neden olmaz, gayet zararsızdır. Çünkü ultrason esnasında rahime herhangi bir etki olmaz. İncelediği ortam sadece rahim ağzı ve çevresidir.
