Bıngıldak nedir?
Yenidoğan bebeklerin görüntüsü kafamızdaki bebek imajıyla uyuşmaz, kafa kemikleri normalden farklıdır. Bu kemikler henüz birbirleriyle kaynaşmadığından aralarında boşluk vardır. İşte bu boşluğa bıngıldak deniyor.
Bu da ilgini çekebilir: Yenidoğan Bebeğin Görüntüsü: Tepeden Tırnağa Bebeğin Nasıl Görünüyor?
Bıngıldak başın neresinde bulunur?
Biri önde diğeri arkada olmak üzere iki tane bıngıldak var.
Öndeki bıngıldak genellikle baklava şeklinde, aşağı yukarı 50 kuruşluk madeni para büyüklüğündedir. Genellikle düzdür ama bebeğin ağladığında ya da gerildiğinde dışarı doğru çıkıntı yapabilir.
Arka bıngıldak ise genellikle üçgen şeklinde, daha az belirgindir. Hatta fark etmeyebilirsin bile. 10 kuruş büyüklüğünde desek yeri.
Bıngıldağa dokunulmamalı mı? Bıngıldak darbe alırsa ne olur?
Bebeklerin kafasındaki yumuşaklık, birçoğumuza korkutucu geliyor. Central Hospital'dan Pediatri Uzmanı Uzm. Dr. Gonca Özmen, sanılanın aksine bıngıldağın çok sağlam olduğunu, kafa travmalarına karşı bebekler için kafa koruyucu kask görevi gördüğünü belirtiyor.
Dr. Erhan Ateş de Modern Bebek Bakımı kitabında, bağ dokusundan oluşan bıngıldakları ellemekten çekinmememiz gerektiğini, bu bölgenin son derece güçlü olduğunu ve kolay kolay zedelenmeyeceğini söylüyor.
Yani bebeğine banyo yaptırırken, saçlarını okşarken korkmana hiç gerek yok. Bıngıldağın zarar göreceği fikri, genellikle vesveseden kaynaklanıyor. Ama ciddi bir darbe söz konusuysa tabii ki bebeğini doktora götürmelisin.
Lazım olur diye düşündük: Yenidoğan Banyosu: Bebeğinin Yıkanma Zamanı Geldi!
Bıngıldak neden var, görevi ne?
- Bıngıldak esnek yapıda olduğu için doğum sırasında bebeğinin fazlasıyla dar olan doğum kanalından rahat geçmesini sağlar.
- Bebeğinin kafa kemiklerinin ve beyninin büyümesine yardımcı olur.
Bıngıldak ne zaman kapanır?
Ön bıngıldak 7 ila 18. ay arasında kapanır. Dr. Erhan Ateş, ön bıngıldağın kapanma zamanını özellikle takip etmen gerektiğini, 6. ayını bitirmeden ön bıngıldağın kapanmasının, 18. ayını bitirdikten sonra hala açık olmasının normal kabul edilmediğini söylüyor. Yani bebeğin 1,5 yaşına geldiğinde artık bıngıldağının kapanmış olması gerekiyor.
Arka bıngıldak ise en geç 3. ay içinde kapanıyor.
Bıngıldağın erken kapanması ne anlama gelir?
Özellikle ilk yılda bebeğinin beyni hızla büyür. Bu büyümeye kafatası da eşlik eder. Kafatasının büyümesi ve genişlemesi için kemiklerin arasındaki boşlukların ve ön bıngıldağın kapanmaması gerekir.
Ön bıngıldak erken kapandığında;
- Bebeğinin beyin gelişimi olumsuz etkilenebilir,
- Kafa içi basıncı artabilir.
Ön bıngıldak neden erken kapanır?
Bıngıldağın erken kapanmasının tıbbi adı kraniosinostoz. Dr. Erhan Ateş, 2000 bebekten birinde ön bıngıldağın erken kapandığını, %80’inde bunun sebebinin bilinemediğini, bir kısmında ise kalıtımsal hastalık saptandığını belirtiyor.
Bıngıldağın erken kapanması sonucu yapılan işlem ise bıngıldak ameliyatı. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Murat Hamit Aytar, bu ameliyatın korkulacak bir durum olmadığını, sadece böyle bir şey varsa vakit kaybetmeden bebeğini doktora götürmeni söylüyor.
Bıngıldağın geç kapanması ne anlama gelir?
Central Hospital'dan Pediatri Uzmanı Uzm. Dr. Gonca Özmen, erken doğan ya da anne karnında büyümesi geri kalan bebeklerde bu durumun olduğunu söylüyor.
Bu, bıngıldağın normalden büyük olması ile ilintili bir durum. Dr. Erhan Ateş, ön ve arka bıngıldaklarının büyük olması durumunda bebeğinin doğuştan hipotroidi (tiroit bezinin yetersiz çalışması) hastası olabileceğini, doktora götürmen gerektiğini belirtiyor. Özellikle arka bıngıldak yarım santimden genişse bu, şüpheli bir durum olarak kabul ediliyor.
Ayrıca Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Cihangir Ertekin, Bebek Beslenmesi ve Bakımı kitabında, bıngıldağın geç kapanmasının, rikets denilen kemik yumuşaklığı hastalığının belirtisi olabileceğini söylüyor. Yani bebeğin 1,5 yaşında olmasına rağmen bıngıldağı kapanmadıysa ihmal etme, doktorun yolunu tut.
Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Murat Hamit Aytar da bıngıldağın kapanmasına yol açan 5 neden olduğunu belirtiyor:
- Yetersiz beslenme,
- D vitamini eksikliği,
- Hipotiroidi,
- İskelet gelişim bozukluğu,
- Hidrosefali (Beyindeki basıncı arttıran, kafatasını genişleten durumlar).
Bıngıldak çökmesi nedir?
Bebeklerde bıngıldak (önde olan) bazı hastalıklardan etkilenebiliyor. Mesela bebeğin ishal ya da kusma gibi belirgin bir sebebe bağlı susuz kaldığında, bıngıldak normalden daha çökük görünebilir. Böyle bir durumda bebeğini doktora götürmelisin. Bu durum, bebeğinin aşırı susuz kaldığına dair vücudunun verdiği bir tepki.
Bu arada yenidoğan bebeklerde ishal önemli bir konu, mutlaka oku!
Bıngıldakta şişme neden olur?
Uz. Dr. Selase Koç Sansar’a göre 3 nedeni var:
1- Menenjit denen beyin zarı iltihapları,
2- Tümör gibi kafa içinde birtakım lezyonların olması,
3- Beyin omurilik sıvısının arttığı hidrosefali.
Bıngıldağında şişme varsa hiç ama hiç vakit kaydetmeden bebeğini doktora götürmelisin.
Kaynaklar: Modern Bebek Bakımı-Dr. Erhan Ateş, Bebek Beslenmesi ve Bakımı-Dr. Cihangir Ertekin, Bebeğinizin İlk Yılı Rehberi-Mayo Clinic
