Elektrik çarpmasında ilk yardım nasıl yapılır?
Meydana gelebilecek pek çok kaza çeşidi ve acil durum gerektiren pek çok durum var. Yaşanabilecek her bir duruma karşı bebeklerde ilk yardım nasıl yapılır, sırasıyla ele aldık.
Hafif elektrik çarpması iğnelenme tarzı acıya sebep olurken şiddetli çarpmalar;
- Kalp ve solunum durmasına,
- Ciddi yanıklara,
- Kol ve bacak gibi organ kayıplarına,
- Ölüme sebep olabilir.
Peki, elektrik çarpması kazasında bebeklerde ilk yardım uygulamasını nasıl yapıyoruz?
- İlk olarak bebeğini akımdan kurtarmak için hemen sigortadan elektriği kesmelisin.
- Sigortaya ulaşman mümkün değilse; iletken olmayan bir nesne, süpürge sapı, tahta bir eşya ya da sertleştirilmiş kağıt ile bebeğini elektrik kaynağından uzaklaştırmalısın.
- Bebeğinin vücudunda yalnızca elektrik akımının girdiği noktada küçük bir yanık izi olabilir ve ortada bir sorun yokmuş gibi görünebilir. Yine de organlarında bir hasar olup olmadığını kontrol ettirmek için mutlaka doktora gitmelisin.
Bebekli eve güvenlik önlemi şart: Emeklemeye Başlamadan Önce Evi Tehlikesiz Hale Getirme Yolları!
Yanıklarda ilk yardım nasıl yapılır?
Yanıklarda hasarlı bölgenin genişliği yanık derecesinden daha kritik bir öneme sahip. Derinin üst ve orta tabakasını etkileyen yanık, ikinci dereceye işaret eder. Yanık, derinin tüm tabakalarına, yağ, kas ve kemiğe kadar ulaşıyorsa bu da üçüncü dereceye işaret eder. Gelelim, bebek yanıklarında ilk müdahaleyi nasıl yapman gerektiğine:
- Küçük çaplı birinci derece yanığa ilk müdahaleyi, bölgeyi tazyiksiz akan suyun altına tutarak yapmalısın. Ağrı azalana kadar beklemen gerek. Soğuk su dolu bir kabın içinde çocuğunu oyalamak da bir başka seçenek.
- Yanık müdahalelerinde dikkat etmen gereken en önemli nokta, direkt olarak dokuya buz uygulaması yapmamak. Buzu bir bez ya da tülbente sararak dolaylı yoldan uygulamalısın.
- Bebeğinin üzerinde giysi varsa keserek çıkarmalı ve kıyafetlerin yapışan yerlerini kaldırmaya çalışmamalısın.
- Bebeğini hemen temiz ve ütülü bir çarşafa sararak ve bilinci yerindeyse de su içirerek hastaneye götürmelisin.
- Yanık dokunun üzerine, yanık kremi de dahil olmak üzere hiçbir şey sürmemelisin.
- Kimyasal yanıklarda hasarlı bölgeyi bol su ile yıkamalı ve yıkama suyunun sağlam yerlere gelmemesine dikkat etmelisin.
- Eğer bebeğinin giysileri yanıyorsa koşmasına ve dışarı çıkmasına izin vermeden çocuğunu yere yatırmalı ve üzerine su dökmelisin. Sentetik olmayan kilim ve battaniyeyle de müdahale edebilirsin.
Solunum yolu tıkanmalarında ilk yardım nasıl yapılır?
Bebeklerde nefes tıkanması nedenlerinin başında küçük cisimler, oyuncaklar, gıdalar ve bebek kendinde değilken onu beslemeye çalışmak gelir. Bebeklerde tıkanma ilk yardım yapılmazsa solunum yolu tıkanmasına yol açarak beyne ve ciğerlere giden oksijeni engeller. Oksijen yokluğunda görülebilecek sorunlar şunlar:
- 0-1 dakikada kalpte ritim bozulması,
- 1-4 dakikada beyinde hasar eğilim,
- 4-6 dakikada beyin hasarı başlar,
- 6-10 dakikada beyin hasarı artar,
- 10+ dakikada geri dönüşsüz beyin hasarı ve sonrasında ölüm meydana gelir.
Bebeklerde kısmi tıkanma belirtileri
- Öksürebilir,
- Nefes alabilir,
- Konuşabilir.
Bu durumda bebeğine dokunmayıp onu öksürmeye teşvik etmelisin.
Bebeklerde tam tıkanma belirtileri
- Nefes alamaz,
- Acı çeker, ellerini boynuna götürür,
- Konuşamaz,
- Rengi morarır.
Peki, bebeklerde solunum yolu tıkanmalarında ilk yardım nasıl yapılır?
- Yabancı cisim aspirasyonu ilk yardımında öncelikle bebeğinin nefes alıp almadığını, ağlamasını ve konuşmasını gözlemlemeli ve kuvvetli şekilde öksürüp öksürmediğine bakmalısın. Kuvvetli öksürük küçük bir tıkanma olup olmadığını gösterir.
- Eğer kuvvetli öksürük varsa kesinlikle bebeğinin sırtına vurmamalısın. Bu durumda ilk yardım ters bir etki yapabilir ve solunum yolu tamamen tıkanabilir. Unutma, bebeklerde ilk yardım konusunda en kritik nokta, yanlış müdahalede bulunmak.
- Bebeklerde tam tıkanma söz konusu olduğu takdirde ise müdahale cismin bulunduğu yere göre değişir. Öncelikle çocuğunun başını tek elle tutarak hava yolunu açık tutacak şekilde başını enseye doğru çekmelisin.
- Çenesine hafifçe basarak ağzını açmalı, tıkanmaya neden olan cismi görüyorsan ve alabileceğin seviyedeyse baş ile işaret parmaklarını cımbız gibi kullanarak cismi almalısın.
- Eğer tıkanmaya yol açan cismi göremiyorsan kesinlikle parmağını bebeğinin boğazına daldırarak aramaya çalışmamalısın. Bu durumda bebeğini, bir kolunun üzerine ters olarak yatırmalısın.
- Başparmağının ve diğer parmaklarının yardımıyla bebeğinin çenesini kavrayarak boynundan tutmalı ve yüzüstü pozisyonda öne doğru eğmelisin.
- Bebeğini, başı gergin olacak şekilde gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutmalısın ve el bileğinin iç kısmıyla kürek kemiklerinin arasına 5 kez hafifçe vurmalısın.
- Cisim çıkmadıysa başını gövdesinden aşağıda olacak şekilde sırtüstü pozisyonda tutmalısın.
- 5 kez iki parmağınla göğüs kemiğinin alt kısmından karnının üst kısmına baskı uygulamalı ve yabancı cisim çıkana kadar aşağıdaki şekilde devam etmelisin.
Bebeklerde hava yolunun açılması için yapılan ilk yardım müdahalelerinde neler yapılır, artık biliyorsun! Bu, özellikle çok küçük bebeklerde tıkanma için ilk yardımda yapılan bir uygulama. Diğer durumlarda yetişkinlerde yapılan hava yolu açma uygulamalarıyla aynı yöntemleri denemelisin.
Olmazsa olmazlar: Her Bebekli Evde Olması Gereken 8 Güvenlik Ürünü
Kanamalarda ilk yardım nasıl yapılır?
- Minikler sıklıkla düşerek dudaklarını kanatabilirler. Kanama herhangi bir müdahale gerekmeksizin durabilir, temiz bir mendil veya gazlı bez ile basınç uygulayarak hızlı sonuç alabilirsin.
- Yüz ve başta olan kesikler, bu alanlarda damarlanma çok olduğu için fazla kanayabilir. Sakin olmaya çalışarak kesik üzerine steril gazlı bez ile kompres uygulamalısın.
- Kol veya bacak kesiklerinde de aynı şekilde basınç uygulamalı ve bebeğinin kolunu ya da bacağını kalp seviyesinden yukarıda tutarak basıncı kanama durana kadar devam etmelisin.
Miniğin düştüğünde ne yapmalısın, Uzman Dr. Oya Çetinkaya anlattı!
Burun kanamasında ilk yardım nasıl yapılır?
Çocuklar sıklıkla burun deliklerine bir şeyler sokmayı denerler. Eğer bu anı gördüysen buruna kaçan yabancı cismi kesinlikle çıkarmaya çalışmamalı, derhal küçüğünü doktora götürmelisin.
Burun içindeki damarlar ince olduğu için; ufak zorlamalar, burun deliğine yabancı madde sokmalar, düşme ya da darbeler sonucunda burun kanaması olabilir. Peki, ne yapmalısın?
- Çocuğunu sakinleştirip başını öne eğmeli ve kemikli kısmın altından 10 dakika boyunca sıkarak beklemelisin.
- Bu esnada alın ve ense bölgelerine soğuk uygulama yapabilirsin.
- Eğer bebeğinin burun kanaması sık sık tekrarlarsa nedenini öğrenmek için mutlaka doktora gitmelisin.
Yabancı cisim kulağa kaçarsa kaşıntı, ağrı ve işitme sorununa yol açabilir. Eğer bu cisim sert değilse bir cımbızla alabilirsin. Daha derindeyse kendin çıkarmayı denememeli ve uzmana göstermelisin.
Bunu da oku: Tüm Detayları ile Çocuklarda Burun Kanamasının Nedenleri ve Tedavisi
Burkulmalarda ilk yardım nasıl yapılır?
Eklemleri destekleyen bağların zedelenmesine burkulma denir. Özellikle ayak bileğinde oluşan burkulmalar çocukken sık yaşanan kazalardan. Burkulma tedavisi için;
- Bebeğinin ayağını yastık üzerine koymalı, ayakkabı ve çorabını nazikçe çıkarmalısın.
- Bileğine soğuk uygulama yapıp dinlenmesini sağlamalısın.
- Ayağındaki ağrı ve şişlik artarsa daha ciddi bir sorun ihtimali söz konusu olabilir, bunun için mutlaka çocuğunu bir hastaneye götürmelisin.
Çıkık ve kırıklarda ilk yardım nasıl yapılır?
Bebek ve çocuklarda kemikler yeterince sertleşmediği için kırık görülme ihtimali düşük. Bebeklerde kırığı görüntüden anlamak da zor. Ağrı ve şişlik olduğunda ancak röntgenle teşhis edilip buna yönelik tedavi uygulanır.
Kırıkta ilk yardım uygulaması ise şöyle:
- Ciddi bir kaza sonucu kırık söz konusuysa kırık organı iki yanına destek koyarak sabitlemelisin.
- Çocuğunun hareket etmesini engellemelisin. Özellikle boyun kırığı ihtimali varsa başını dik, geriye doğru eğik ya da öne doğru eğmemelisin. Bu durumda yapman gereken en doğru şey, ambulans çağırarak çocuğunun hastaneye götürülmesini sağlamak.
Çocuklarda çıkık görülme ihtimali ise daha yüksek. Eklemi oluşturan kemikler kolaylıkla birbirinden ayrılabilir. Çıkıklarda ilk yardım uygulamasını ise şöyle yapmalısın:
- Çıkan organ, bilek ya da omuzsa vücuda bağlanarak sabitlemelisin.
- Çene çıkığı söz konusuysa üst çeneye bağlamalı ve tedavi için miniğini hastaneye götürmelisin.
Zehirlenmelerde ilk yardım nasıl yapılır?
Bebekler, nesneleri ağızlarını alıp çiğneme ve yutabilme eğiliminde olurlar. Bu nedenle özellikle küçük yaştaki çocuklarda zehirlenme sık görülür. Zehirlenme belirtileri, buna yol açan ilaç ve kimyasal maddenin türüne bağlı olarak değişir. Ancak genellikle;
- Ani başlayan karın ağrısı,
- Kusma,
- Sersemleme,
- Havale,
- Bilincin kapanması,
- Şok tablosu,
- Yanıcı ya da asitli bir zehirden kaynaklı olarak ağızda yanma ya da renk değişikliği,
- Çocuğun yanında ilaç kutusunun ve artıklarının bulunması, başlıca zehirlenme belirtileridir.
Ne yapmalısın?
- Öncelikle bebeğinin solunumunu kontrol etmelisin. Ağzının çevresinde yanık ya da kimyasal bir sıvı içtiğine işaret eden belirti varsa cildini ya da dudaklarını suyla yıkamalısın.
- Bilinci yerindeyse biraz su ya da süt vermelisin.
- Aldığı zehrin türünü, miktarını ve aradan geçen süreyi anlamaya çalışmalısın, doktora söylemek için bu bilgiler çok önemli.
- Eğer kusarsa doktoruna vermek üzere örnek almalısın.
- Bebeğinin; çamaşır suyu, mazot, sıvı mobilya cilası, asit ve alkali içeren temizlik deterjanları gibi yemek borusunda yanıklara yol açan sıvılardan bir yudum dahi içmesi halinde onu kusturman sakıncalı. Bu nedenle kendin kesinlikle kusturmaya çalışmamalısın.
Bak burada neler var: Bebek Ev Güvenlik Ürünleri Markaları için 10 Öneri!
Suda boğulmalarda ilk yardım nasıl yapılır?
Bebekler ve çocuklar çok sığ suda bile boğulabilirler. Boğulan bebeğe ilk yardım yaparken izlemen gerekenler adım adım şöyle:
- Çocuğun sudan çıktığında ağlıyor ve öksürüyorsa onu azarlayarak daha çok korkmasına neden olursun. Dolayısıyla bebeklerde boğulmada ilk yardım yaparken dikkat edilmesi gereken ilk şey çocuğu sakinleştirmek, kucaklamak ve sevgiyle güven vermek olmalı.
- Hava soğuksa bebeğini hemen kapalı bir mekana taşıyarak ıslak giysilerini çıkarmalı ve ısınmasını sağlayarak güven duygusunun geri gelmesini sağlamalısın.
- Eğer bebeğin sudan çıktığında kendinde değilse hemen hava yolunu tıkayabilecek çamur ve yosun gibi şeyleri temizlemeli ve solunum durumunu kontrol etmelisin.
- Nefes almıyorsa bebeğine suni solunum yapmalısın. Kusmaya başlarsa da başını yana çevirmeli ve ağzındaki kusmuğu temizlemelisin.
- Çocuğun nefes almaya başlarsa doktor kontrolü için hemen hastaneye göstermelisin.
Bebeklerde suni solunum nasıl yapılır?
- Bebeğini sert bir zemin üzerine yatırmalı ve yanında diz çökmelisin.
- Bebeğinin boynunu ve göğsünü saran giysilerini açmalısın.
- Ağzının içini kontrol etmeli, hava yolu tıkanıklığına yol açan yabancı cisim var ise çıkarmalısın.
- Hava yolunu açmak için bir elini çocuğunun alnına, diğer elinin iki parmağını çene kemiğinin üzerine yerleştirmelisin.
- Çene kemiğinin uzun kenarı yere dik gelecek şekilde alnından bastırıp, çeneden kaldırarak başını geriye doğru itmelisin.
- Bebeğinin nefes alıp almadığını 5 saniye arayla kontrol etmelisin. Bunun için göğüs kafesinin solunum hareketlerine bakmalı, kulağını bebeğinin ağzına yaklaştırarak nefesini dinlemelisin. Diğer elini göğüs kafesinin üzerine yerleştirerek hissetmeye çalışabilirsin.
- Eğer solunum yoksa bebeğinin göğsüne yükseltmeye yarayacak kadar, her biri 1 saniye süren 2 kurtarıcı nefes vererek havanın geri çıkması için zaman tanımalısın.
Kalp masajı nasıl uygulanır?
- Kalbe baskı uygulamak için göğüs kemiğinin alt ve üst ucunu tespit ederek alt yarısına bir elinin topuğunu yerleştirmelisin.
- Parmaklarını, göğüs kafesiyle temas etmeden ve dirseklerini bükmeden göğüs kemiği üzerine, vücuduna dik olacak şekilde tutmalısın.
- Göğüs kemiği 2,5-3 cm aşağı inecek şekilde kuvvet uygulamalısın. Hızını dakikada 100 kez kuvvet uygulayacak şekilde ayarlayabilirsin.
- 30 kalp masajından sonra 2 solunum yapmalısın.
- Bebeklerde temel yaşam desteğine, miniğinin yaşamsal refleksleri normale dönene veya tıbbi yardım gelene kadar kesintisiz devam edebilirsin.
Böcek sokmalarında ilk yardım nasıl yapılır?
Bebeklerin cildi hassas olduğu için sinek ya da arı sokmalarına karşı şişme ve kızarma gibi alerjik reaksiyonlar meydana gelebilir. Peki, böcek sokmalarına karşı bebeklerde ilk yardım nasıl olmalı?
- Arı sokmaları ve sinek ısırmalarına karşı suyla yıkama ve buzla kompres uygulamak iyi gelir. Birkaç damla sulandırılmış amonyak da sürebilirsin.
- Ciltte oluşan şişliğin ya da tahrişin geçmemesi durumunda alerjik reaksiyonun tespit edilmesi ve buna yönelik tedavi uygulanması için bebeğini hastaneye götürmelisin.
Çeşitleri, nedenleri ve tedavisiyle: Çocuklarda ve Bebeklerde Alerji
- Yılan, akrep ve örümcek sokmaları bebeğin için ölümcül olabilir. Yılan sokması halinde zehrin yayılmasını hızlandırmamak için bebeğini fazla hareket ettirmeden hızlıca hastaneye götürmelisin.
- Bebeğini bu tarz kazalardan korumak için sivrisinek ve haşerelere karşı koruyucular kullanmalı ve ısırık yerindeki kızarıklık, şişlik ve kaşıntıyı giderici antihistaminik solüsyonlardan faydalanmalısın.
Bunlar işini görür: Organik ve Bitkisel Seçeneklerle Bebekler İçin Sinek Kovucu
- Ayrıca bebeklerde ilk yardım eğitimi alman bu tip kazaların çözümünde çok etkili olur. Tetanos aşısının son yapılma tarihini de kontrol etmelisin.
Bu da bonus olsun: Bebeklerde Sivrisinek Isırığına Ne İyi Gelir? Nasıl Geçer?
Bebeklerde ilk yardım uygulamaları bu şekilde. Sana bir de ilk yardım malzemeleri için tablo hazırladık, her evde bulunmasında fayda var.
| İlk yardım dolabında olması gerekenler | ||
|---|---|---|
| Yara bandı | Pamuklu çubuk | Rahatlatıcı özelliği olan yara üzerine koruyucu film oluşturan spreyler |
| Sargı bezi | Küt uçlu makas | Sıcak veya soğuk kompres için kullanılacak jel torbaları |
| Steril gazlı bez | Cımbız | Antienflamatuar jel ya da pomad |
| Elastik bandaj | Büyüteç | Yakmayan antiseptik solüsyon |
| Çengelli iğne | Dijital termometre | Ağrı kesici şurup ve fitil (doktorunun önerisiyle) |
| Serum fizyolojik | Pamuk | Alerji jel ve şurubu |
| Oksijenli su |
Bebeklerde ilk yardımcı yalnızsa 112 ne zaman aranır?
Eğer ilk yardımcı yalnızca 2 kurtarıcı soluktan sonra 112'nin hemen aranması gerek. Etrafta biri varsa da 5 tur temel yaşam desteği uygulandıktan sonra 112'nin aranması gerek.
Bu da ilgini çekebilir: Bebeklerde Uyku Apnesi Neden Olur?
