Oksitosin nedir?
Oksitosin (aşk hormonu) cinsel ilişkiden haz almada, döllenmede, annelik içgüdüsünün oluşumunda, doğumda ve emzirmede önemli rol oynayan bir kadınlık hormonudur. Hipofiz bezinin arka kısmında salgılanır. Aşk, sevgi, sadakat, bağlılık ve mutluluk gibi duyguların temel kaynağı olarak bilinir.
Dahası da var: En Önemli 6 Hamilelik Hormonu
Oksitosin (aşk hormonu) ne işe yarar?
- Kan dolaşımında hormon, merkezi sinir sisteminde nörotransmitter denilen kimyasal haberci olarak görev yapar.
- Duygu ve davranışların dengelenmesinde ve düzenlenmesinde rol oynar. Sevgi ve mutluluk gibi pozitif duyguların artışını sağlar.
- Erkeklerin üremesine yardımcı olur.
- Oksitosin hormonu, yüksek seviyede bulunduğu kişilerin ağrı eşiğini yükseltir. Hatta bunun en büyük kanıtı, kadınların doğum sancısına dayanabilmeleri. Oksitosini yüksek olan kadınların doğum sancısına dayanıklılığı fazla olur.
Bunlara ihtiyacın olacak: Doğum Sancısıyla Baş Etmenin 12 Yolu
- İltihap önleyici olması nedeniyle yaraların çabucak iyileşmesini sağlar.
- Doğum başladığında rahimdeki kasılmaları düzenler ve bebeği itmeyi kolaylaştırır.
- Emzirme esnasında sütün, kanallardan geçerek meme ucuna gelmesini sağlar.
Oksitosin hormonu nasıl arttırılır?
Cinsel ilişki
Seks ve orgazm, oksitosin hormonunu artırır. Cinsel ilişki sırasında meme ucunun uyarılması da oksitosini artırır.
Aşık olmak
Oksitosine aşk hormonu denilmesinin en önemli nedeni, oksitosin üretiminin aşkla artması. El ele tutuşmak ve sarılmak gibi eylemler oksitosin hormonunu artırmakla kalmayıp çiftler arasındaki bağı da güçlendirir.
İletişim kurmak
İnsanlarla iletişim kurmak, iyilik yapmak ve sevdiklerine hediyeler vermek oksitosin hormonunu artırarak kişinin kendisini çok iyi hissetmesini sağlar. Bazı zamanlar yalnızca bir arkadaşla sohbet edip paylaşımda bulunmak bile oksitosin seviyesini artırır.
Bu konuda sosyal medya da etkili bir platform. İletişim üzerine olumlu-olumsuz etkileri tartışmalı bir konu olsa da buradan gelen pozitif yorumlar ve beğeniler oksitosin seviyesinde artış sağlar.
Eğlenceli sosyal aktivitelerde bulunmak
Arkadaşlarla oyun oynamak, dans etmek, festivale katılmak ve karaoke yapmak gibi sevilen aktivitelerle uğraşmak oksitosin seviyesini artırır.
Egzersiz yapmak
Yüzme, fitness ve tempolu yürüyüş gibi fiziksel aktiviteler vücuttaki oksitosin düzeyini artırır. Meditasyon, yoga ve basit nefes egzersizleri de oksitosin hormonunu artırır.
Neler var neler: Hamilelikte Egzersiz Yapmanın Sana ve Bebeğine Sağladığı 12 Fayda
Masaj yaptırmak
Tenle temasın oksitosin seviyesini artırdığı bir gerçek. Bunun en etkili yolarından biri de masaj yaptırmak. Vücudu ve zihni dinginleştirmekle kalmaz aynı zamanda tüm stresi de alır.
Evcil hayvan beslemek
Evcil hayvanla oyunlar oynamak, ona sarılmak, tüylerini okşamak ve birlikte uyumak çok rahatlatıcı bir etki gösterir. Bunun nedeni de bu eylemlerin oksitosin hormonu seviyesini artırması.
Hayal kurmak
Oksitosin hormonunu artıran tek şey, fiziksel unsurlarla sınırlı değil. Yapılan araştırmalara göre evli kadınların, eşlerini düşündüklerinde hızla oksitosin salgıladıkları tespit edilmiş.
Oksitosin içeren besinler neler?
Oksitosin eksikliğinde anksiyete, uyku bozukluğu, yaşama sevincinde eksiklik ve iletişim kurmada zorluk yaşama gibi pek çok problem görülebilir. Bunun için oksitosin artıran besinlerden faydalanabilirsin. Oksitosin nerelerde bulunur, bir bakalım.
- Kırmızı et, balık, tavuk, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi protein içeren gıdalar.
- Yeşil yapraklı sebzeler, avokado, muz, elma, çilek, nar gibi meyve ve sebzeler.
- Ton balığı, sardalya, somon balığı, kuru yemiş ve zeytin gibi omega-3 içeren gıdalar.
- Kırmızıbiber ve çemen gibi acı gıdalar.
- Buğday, pirinç, çavdar ve yulaf gibi tahıllar.
- Melisa ve papatya gibi bitki çayları ile kafein.
- A, B1, B2, B6 ve D vitaminleri.
İhtiyacın olan rehber: Hamilelikte Beslenme Hakkında Bilmen Gereken Her Şey!
Oksitosin hormonu gebe kalmayı kolaylaştırır mı?
Cinsel ilişki esnasında yaşanan birtakım sinirsel uyarılar hipotalomusa ulaşır. Ardından hipotalomus, oksitosin hormonunu döl yatağına ulaştırır ve burada ritmik bir kasılma başlar. Döl yoluna boşalan spermleri bir vakum gibi döl yatağına çeker.
Döl yolu asitli olduğu için spermler burada kısa sürede ölür. Ancak döl yatağının alkollü yapısı sayesinde spermler burada daha uzun süre yaşayabilir ve yumurtayı dölleyebilirler. Dolayısıyla oksitosinin gebe kalma ihtimalini artırıcı bir etkisi olduğunu söylemek mümkün.
Oksitosin hormonu eksikliği nasıl giderilir?
Oksitosin eksikliği tespit edildiğinde, seviyeyi normale çekmek için oksitosin ilaçla tedavi edilir. Oksitosin ilaçlarının; sprey, tablet ve ampul olmak üzere 3 formu var.
Oksitosin ampulü
Gebeliği sonlandırmak, kürtaj sonrasında kanamayı durdurmak ya da tedavi etmek için oksitosin ampulü kullanılır. Ampul, damardan enjekte edilir ve yaşamsal faaliyetler yakından takip edilir. Bu izleme ile verilecek olan oksitosinin dozuna ve süresine karar verilir.
Doğum sancısını başlatmak ya da doğuma yardımcı olmak için oksitosin ampulü tercih edilir.
Doğum Sancısı Nasıl Olur, Belirtileri Nelerdir?
Oksitosin spreyi
Sosyal ilişkilerinde problem yaşayanlarda ya da psikolojik rahatsızlıkları olanlarda oksitosin sprey ya da tablet formunda kullanılır. Ancak oksitosin sprey formuyla beyne direkt etki ettiği için bu şekilde tercih edilir.
Oksitosin tableti
Oksitosinin bebeğe olan etkisini görmek için bebeğin doğum sırasındaki kalp atım hızı fetal kalp monitörüyle izlenir. Gerekli durumlarda oksitosin tablet formunda rahim ağzına yerleştirilebilir.
Hamilelikte oksitosin hormonu ne işe yarar?
Oksitosin hormonu hamileliğin son aylarına doğru süt üretimine yardımcı olur. Üstelik yalnızca hamilelikte değil; emzirme sürecinde de salgılanan oksitosin göğüslerden süt gelmesine yardımcı olur. Bebeğin her emişinde süt üreten hücrelerin etrafındaki kaslar kasılır ve memeden oksitosin salgılanır.
Bunu biliyor musun: Hamilelikte Süt Ne Zaman Gelir?
Oksitosin hormonunun yan etkileri neler?
Oksitosin hormonu aşırı doz kullanıldığında birtakım komplikasyonlara neden olabilir. Bu yan etkiler şöyle:
- Uterusta aşırı kasılma,
- Kan basıncısının düşmesi,
- Vücutta su birikimi,
- Deride döküntü,
- Yüz, dudak, dil ya da boğazda şişme gibi alerjik reaksiyonlar,
- Kalp çarpıntısı,
- Doğumdan sonra aşırı kanama,
- Baş ağrısı ve bulanık görme,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Konuşma bozukluğu,
- Şiddetli halsizlik,
- Hafıza sorunları.
Bu da ilgini çekebilir: 11 Soruda Hamilelikte Kanama Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!
