Karpal tünel sendromu (KTS) nedir?
Karpal tünel, halk arasında “sinir sıkışması” olarak bilinir. Koldan gelen median isimli bir sinir, el ayasının tabanıyla bilek bölgesinde dar bir kanal ya da tünelden geçerek ele ulaşır.
Dar kanalda meydana gelen herhangi bir şişlik veya oluşum, dokuların sıkışmasına neden olur. Median sinirdeki bu sıkışma, uyarılan bölgelerde (özellikle başparmağın kökünde ve ilk iki parmakla yüzük parmağının yarısında) uyuşma ve karıncalanmaya yol açar. Bu durum da karpal tünel sendromu olarak adlandırılır.
Ancak korkma, karpal tünel tehlikeli bir hastalık değil; yalnızca rahatsız edici. Özellikle de çalışan bir hamileysen!
Bunları öğren: Çalışan Anne Adayları İçin Rahat Hamilelik Geçirmenin 9 Yolu
Hamilelikte karpal tünel sendromu neden olur?
Çoğu zaman elin ve bileğin aynı hareketi tekrar tekrar yapmasıyla meydana gelir. Günün büyük kısmını klavyenin başında geçiriyorsan bu hastalıkla çoktan tanışmış olabilirsin. Ancak sinirlere baskı yapan şişmiş vücut dokuları yüzünden klavyeyle işi olmayan anne adayları da bu hastalığa eğilimliler.
Hamilelik dönemindeki;
- Hormonal değişiklikler,
- Şişkinlik,
- Kilo alma gibi unsurlar, bilekteki karpal tünel bağ dokusu altında yer alan sinire baskı yaparak bu sendroma neden olabilir.
Nedir bunun ideali: Hamilelikte Kilo Alımı Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!
Karpal tünel sendromu belirtileri neler?
Karpal tünel, gebelerde genellikle her iki elde ortaya çıkar ve çok yaygın olarak görülür. Zaman zaman boyun fıtığıyla karıştırılan bu hastalıkta korunma, tedaviden daha önemli. Sinir sıkışması belirtileri şöyle:
- Uyuşma,
- Karıncalanma,
- Güçsüzlük,
- Ağrı,
- Ellerde ve kolun dirsekten aşağı olan kısmında yanma hissi.
Dikkat dikkat: Gebelikte Hangi Ağrılar Tehlikeli, Hangileri Tehlikesiz?
Karpal tünel sendromu nasıl önlenebilir?
- Ellerini ovarak ve sallayarak rahatsızlık hissini azaltabilirsin.
- Vücudundaki su tutulumunu azaltmak için tuz alımını kısıtla. Bak, neler var: “Sağlıklı Beslenmek Önemli Ama Yapamıyorum” Diyen Hamileler İçin Altın Bilgiler
- Bileğini uzun süre aynı pozisyonda tutma, düzenli aralıklarla dinlendir.
- Klavyede yazı yazarken bileklerinin düz durmasını ve ellerinin dirseklerinden daha aşağıda olmasını sağla.
- Uzun süreli ve tekrarlayıcı el/bilek hareketlerinden kaçın.
- Obezite, bu hastalık için risk faktörü olduğundan kilona dikkat et.
- Bileklerine sıcak ve soğuk kompres yapmak işe yarayabilir.
- Özellikle akşamları artan şişmeyi azaltmak için soğuk suyla ellerini yıka. Buna da bak: 6 Maddede Hamilelikte Ayak Şişmesi
- KTS’yi önlemeye yönelik egzersizler yap.
Ayrıca hastalık belirtilerini daha da azdıran;
- Klavyede yazı yazma,
- Araba kullanma,
- Elinde kitap tutma gibi hareketler sırasında ve geceleri bilek ateli takmayı ihmal etme.
Neler yok ki: Hamilelikte Egzersiz Yapmanın Sana ve Bebeğine Sağladığı 12 Fayda
Karpal tünel sendromu egzersizleri neler?
Öncelikle, karpal tünel egzersizlerine hastalığa yakalanmadan önce başlaman gerektiğini söyleyelim. Gebelikte karpal tünel sendromu egzersizleri sayesinde bu rahatsızlıkla karşılaşma ihtimalini en aza indirebilirsin. Peki, neler yapabilirsin?
- Bileklerini düz tutup parmaklarını kendine doğru çek. Bu şekilde 5’e kadar sayarak bekle.
- Yine bileklerini düz tutup parmaklarını gevşet.
- Parmaklarını sık ve ellerini yumruk yap. Stres topu gibi araçlardan da yararlanabilirsin.
Bu 3’lü seti bitirdikten sonra aşağıdaki hareketlere geçebilirsin.
- Yumruğunu aşağıya doğru bük ve bu şekilde 5’e kadar sayarak bekle.
- Bileklerini düz tut ve 5’e kadar sayarak parmaklarını gevşet.
- Son olarak kollarını ve ellerini yanlarda dinlendir.
- Tüm bu egzersizleri toplam 10 kez uygula.
Eğer çalışıyorsan, sabah işe başlamadan önce ve gün içerisinde zaman zaman mola vererek bu egzersizleri uygula. Böylelikle karpal tünele neden olan median sinir üzerindeki baskıyı azaltmış olacaksın.
Hamilelikte sırt ve bel ağrıları için yapabileceğin harika yoga pozlarına da bak!
Hamilelikte karpal tünel sendromu nasıl geçer?
Hamilelikte yaşanan karpal tünel sendromu, yaygın olarak doğumdan sonra kendiliğinden kaybolur. Yapacağın kişisel bakım uygulamaları ve egzersizlerle hastalığın belirtilerini azaltabilirsin.
- B6 vitamini,
- Akupunktur,
- Ağrı kesici gibi kullanabileceğin çözümler hakkında doktorunla konuşabilirsin.
Hastalığın doğumdan sonra devam etmesi çok ender rastlanan bir durum. Yine de böyle bir şey yaşarsan iğne yaptırman gerekebilir. Bazen de hastalığı ortadan kaldırmak için cerrahi müdahale gerekebilir.
Gebelikte tek dert ellerde değil tabii: Hamilelikte Bacak Ağrısı Neden Olur? Nasıl Geçer?
Karpal tünel sendromu tedavisi nasıl yapılır?
Tedaviye gerek duyulan durumlarda öncelikle steroid iğnesi yapılır. Ancak bu da sonuç vermezse sorunu tamamen ortadan kaldırmak için ameliyat yapılır.
Sinir sıkışması ameliyatı için endişelenmene gerek yok. Bu, hastanede yatmanı gerektirmeyen ve ayakta yapılan bir müdahale. El ayasından bileğe uzanan alanda açılan küçük bir kesikle sinir sıkışmasına neden olan bağ dokusunun rahatlaması sağlanır. Bu operasyondan sonra 4-6 hafta içerisinde elini rahatlıkla kullanabilirsin.
Karpal tünel sendromu ameliyattan sonra tekrarlar mı?
Karpal tünelin ameliyat sonrasında tekrar etmesi normal şartlarda beklenen bir durum değil. Ancak sistemik bağ dokusu gibi rahatsızlığın varsa veya çeşitli büyük travmalara maruz kaldıysan nadir de olsa tekrar edebilir.
Bu da ilgini çekebilir: Hamilelikte Bacak Krampları ile Başa Çıkma Rehberi!
Kaynak:
Sağlıklı Gebelik Rehberi-Mayo Clinic Uzmanları
Bebeğinizi Beklerken Sizi Neler Bekler?-Heidi E. Murkoff & Sharon Mazel
Karpal Tünel Sendromundan Korunabilirsiniz-Memorial Ataşehir Hastanesi