Gebelikte ilaç kullanımının bebeğe etkileri nedir?
Gebeliğin boyunca yemek, içecek ve ilaçlar dahil vücuduna ne alırsan plasenta aracılığıyla bebeğine de geçer. Bu nedenle gebelikte beslenmenin önemi sık sık vurgulanır. Söz konusu ilaçlar olduğunda ise daha hassas olmak normaldir. Çünkü ilaçlar içerisindeki tüm katkı maddeleri ve kimyasallar direkt olarak bebeğine etki eder.
Gebelik için uygun olmayan ilaçların kullanımı;
- Doğumsal kusurlar,
- Plasentanın yapısının bozulması,
- Rahim kasılması ve erken doğum,
- Kan akışının azalarak bebeğe giden oksijen oranının düşmesi,
- Düşük doğum ağırlığı gibi sorunlara neden olabilir.
İşte bu sorunlar yüzünden üretilen ilaçlar gebelik kategorisi olarak sınıflandırılır ve hem anneye hem de bebeğe olan zararlarına göre kategorilendirilir. Hamilelikte kullanılan ilaçlar buna göre sınıflandırılır. Bunlar A, B, C, D ve X grubu olarak adlandırılır. Aşağıdaki tabloda gebelikte ilaç kategorilerini görebilirsin.
| Kategori | Riskleri |
|---|---|
| Gebelik kategorisi A | En zararsız ilaç grubu. Özellikle hamileliğin ilk üç ayında ve sonrasında da bebeğe herhangi bir zararı tespit edilmemiş. |
| Gebelik kategorisi B | Bu kategorideki ilaçlarda hamileler üzerinde yeterince çalışma yapılmamış ya da hayvanlarda yapılan testlerde yan etki bulunmuş olabilir. Gerekli olduğunda hamilelerde kullanılır. |
| Gebelik kategorisi C | Bu ilaçların klinik deneyleri hamilelik için yeterli değildir ama faydaları zarardan fazla ise hamileler tarafından kullanılabilir. |
| Gebelik kategorisi D | Fetüs üzerindeki etkileri klinik olarak kanıtlanan ilaçlardır. Ancak kullanılması önemli ise hamilelere reçete edilir. |
| Gebelik kategorisi X | Hamileler ve hamile kalma ihtimali olanların kesinlikle kullanmaması gereken ilaçlardır. |
Bu arada belirtelim hamile olduğunu bilmeden ilaç kullanmak çoğunlukla bir soruna neden olmaz. Gebeliğin ilk günlerinde kullanılan ilaçlarda ya hep ya hiç prensibi vardır. Yani ya en başında gebelik sonlanır ya da herhangi bir sorun olmadan gelişimi devam eder.
Hamilelikte ağrı kesici kullanımı
Gebelikte ağrı kesici olarak daha çok parasetamol etken maddeli ilaçlar tavsiye edilir. İbuprofen etken maddeli ağrı kesiciler de mevcuttur ancak doktor reçetesi olmadan kullanılmaması gerekir. Yani hamilelikte hangi ağrı kesici kullanılır sorusunu doktoruna yöneltmen lazım.
Hadi bak: Hamilelikte Ağrı Kesici Kullanılır mı?
Hamilelikte antibiyotik kullanımı
Antibiyotikler yoğun içerikleri ve yüksek mg oranları nedeniyle hamilelikte kullanılması sıkıntılı olabilecek ilaçlardan. Ancak uzmanlar eğer gerekliyse ve anneye faydası olacaksa bu antibiyotiklerin muhakkak kullanılması gerektiğini söylüyorlar. Özellikle zatürre, idrar yolu enfeksiyonu gibi hastalıklarda doktorunun önerisi ile bu antibiyotiklerin mutlaka kullanılması lazım.
Tabii hamilelikte diş ağrısında antibiyotik kullanımı, hamilelikte diş apsesi için antibiyotik kullanımı ya da hamilelikte kullanılan antibiyotik isimleri gibi sorularını doktoruna yönlendirmen gerekiyor.
Hamilelikte Antibiyotik Kullanımı Hakkında Bilmen Gereken Her Şey!
Hamilelikte grip ilacı
Grip ve soğuk algınlığı gibi durumlar kesinlikle hafife alınmamalı. Aslında grip başlangıçta önlem bol sıvı almak, meyve-sebze tüketmek, doğru beslenmek gibi basit yöntemlerle durdurulabilir. Ancak eğer durum ilerler ve neredeyse zatürreye varacak olumsuz durumlar söz konusu olursa doktorunun reçete edeceği ilaçlar kullanabilirsin.
Bu konu da dikkatini çekebilir: Hamilelikte Grip Aşısı Yaptırmak Güvenli mi?
Hamilelikte tiroid hapı kullanımı
Eğer tiroit sorunun varsa ya da hamileliğin esnasında tiroit teşhisi konulduysa sürekli kullanman gereken bazı ilaçlar söz konusu olacak. Hamilelikte tiroid ilacı kullananlar her ne kadar tedirgin olsa da bu ilacın kesinlikle bırakılmaması hatta bazı zamanlarda dozunun bile artırılması gerekiyor. Bu konuyla ilgili en doğru bilgiyi sana doktorun verecektir.
Hadi öğren: Tiroit Bezi Nedir?
Hamilelikte mide bulantısı ilacı kullanımı
Gebelikte mide bulantısı neredeyse her kadının yaşadığı bir sorun. Hamilelikte mide bulantısı için ilaç kullanımı anne adaylarının kafasını karıştırsa da doktorun reçete ettiği sürece sana herhangi bir zararı olmaz. Aslında hamilelikte mide bulantısı bazı basit yöntemlerle hafifletilebilir. Ancak eğer mide bulantın çok yoğunsa doktorun sana ilaç reçete edebilir.
Hamilelikte Mide Bulantısı ile Başa Çıkma Rehberi
Hamilelikte vitamin kullanımı
Hamileliğinde vücudunun vitamin ve mineraller açısından tam bir dengede olması lazım. Bu yüzden bazen vitamin desteğine ihtiyacın olabilir. Özellikle de folik asit gibi minerallerin muhakkak tamamlanması gerekiyor. Bu nedenle eksik vitaminlerin takviyelerinin kullanılması hamilelik için sorun oluşturmuyor.
Hangilerine ihtiyacın var öğren: Hamilelikte Alınması Gereken Vitamin ve Mineraller
Hamilelikte antidepresan kullanımı
Eğer hamilelikte ağır depresyon, panik atak gibi psikolojik problemler yaşıyorsan doktorun antidepresan kullanmaya devam etmeni önerebilir.
Detayına bak: Hamilelikte Antidepresan Kullanılır mı?
