Bağışıklık sistemi nedir?
Bağışıklık sistemi (immün sistem), vücudu hastalığa ya da enfeksiyona yol açan virüslere, bakterilere ve yabancı cisimlere karşı koruyan bir savunma kalkanı. Bedenin sağlıklı bir şekilde işlemesini sağlayan bu sistem hücrelerden, dokulardan ve organlardan oluşuyor.
Bağışıklık sistemi nasıl güçlenir?
Bağışıklık sistemi vücuttaki tüm diğer sistemlerle koordineli bir şekilde çalıştığı için güçlenmesi yalnızca beslenmeye bağlı değil. Sağlığına, hijyenine ve en önemlisi yaşam tarzına dikkat etmen de çok önemli. Özellikle de enfeksiyonların arttığı son yıllarda hepimizin güçlü bir bağışıklığa ihtiyacı var. Peki, bağışıklığı güçlendiren şeyler neler, Doç. Dr. Yavuz Furuncuoğlu'nun önerilerine bakalım:
- Dengeli beslenmek,
- Düzenli egzersiz yapmak,
- Sigara içmemek,
- Yeterince uyumak,
- Kilo dengesini kurmak ve korumak,
- Doğru el yıkama tekniklerini uygulamak ve ağız hijyenini korumak,
- Stresten kaçınmak,
- Alkol tüketmemek ya da kullanımını minimuma indirmek.
Hayat düzenini bu kurallar çerçevesinde kurarsan güçlü bir bağışıklığa sahip olabilirsin. Hadi, beslenme konusunda biraz daha detaya girelim!
Bağışıklık sistemini güçlendiren besinler hangileri?
Bağışıklık güçlendirme denildiğinde akla ilk olarak sağlıklı beslenme geliyor. Dengeli bir diyet, aktif ve sağlıklı bir hayat sürdürmekte önemli bir rol oynuyor. Aşağıda bağışıklık sistemini güçlendiren gıdalardan bahsettik, bu besinleri beslenme programından eksik etme!
Bağışıklık sistemini güçlendiren meyveler
İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, meyvelerin bağışıklık sistemini güçlendiren vitaminler ve mineraller içermesi sebebiyle güçlü antioksidanlar olduğunu belirtiyor. Vitaminler, mineraller ve antioksidanlarla zenginleştirilen beslenme programları ise enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor.
- C vitamini güçlü bir enfeksiyon savaşçısı. Portakal, limon, mandalina, greyfurt, kivi gibi besinler en güçlü C vitamini kaynakları. Hem vücudun direncini artırıyor hem de vücuttan toksin atılmasını sağlıyorlar.
- Muz ve ayva gibi sarı meyveler, vücuda zindelik vererek yorgunluğu azaltıyorlar. İçeriğinde yer alan antioksidanlar da vücut direncini güçlendiriyor.
- Üzüm, ahududu, yaban mersini ve nar gibi kırmızı meyveler de güçlü antioksidan kaynakları. Vücudu hastalıklara karşı korumakta çok etkililer.
- Kivi ve elma gibi yeşil meyveler yüksek antioksidan içerikleriyle vücudun savunma sistemini güçlendiriyorlar. Özellikle kivi, C vitamini bakımından portakal ve mandalinadan daha zengin.
Bu meyvelerle bağışıklık sistemini güçlendiren içecekler ve smoothie'ler de hazırlayabilirsin.
Bağışıklık sistemini güçlendiren sebzeler
Sebzeler içerisinde yer alan vitaminler, mineraller ve antioksidanlar ile vücut direncini artırmayı sağlıyorlar. Bağışıklığı güçlendiren başlıca sebzeler şunlar;
- Brokoli,
- Lahana,
- Karnabahar,
- Ispanak,
- Kereviz,
- Zencefil,
- Fasulye,
- Turp,
- Mantar,
- Pancar,
- Kırmızı lahana,
- Sarımsak,
- Soğan.
Bağışıklık sistemini güçlendiren kuru yemişler
- Badem,
- Fındık,
- Yer fıstığı,
- Ceviz,
- Kaju,
- Kabak ve ay çekirdeği,
- Kuru üzüm, kayısı ve erik.
Ancak fındık ve ceviz yüksek kalorili olduğu için dikkatli tüketmende fayda var. Bu kuru yemişlerden hazırladığın karışımı bir avucu geçmeyecek şekilde günde 1 kez ara öğün olarak tüketebilirsin.
Bağışıklık sistemini güçlendiren takviyeler
Vitamin ve mineral takviyeleri bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını destekleyen besinler içerebiliyorlar. Ancak doğalını tüketmek varken bu ihtiyacı bağışıklık sistemini güçlendiren ilaçlardan ya da şuruplardan karşılamaya çalışmak doğru değil. Eğer vücudunda selenyum, çinko, A, B, B12, C, D, E ve K gibi bağışıklık sistemini güçlendiren vitaminlerin ve minerallerin eksikliği varsa takviye bir ürün kullanabilirsin. Ancak bu da doktorunun önerisiyle olmalı.
Bağışıklık sistemini güçlendiren bitkiler
Meyveler ve sebzeleri öğrendik. Peki ya bağışıklık sistemini güçlendiren şifalı bitkiler hangileri? Bahsedeceğimiz mucize bitkiler ve bunlarla hazırlayacağın karışımlarla da hastalıklara savaş açabilirsin. Güçlü antioksidan özellikleriyle bağışıklığı güçlendiren bitkiler şunlar:
- Kara mürver,
- Ihlamur,
- Ekinezya,
- Yeşil çay,
- Ada çayı,
- Zerdeçal,
- Zencefil.
Bu bitkileri kullanarak kendine bağışıklık sistemini güçlendiren karışımlar hazırlayabilirsin. Yapabileceğin en basit örneklerden başlayalım:
- Taze yoğurt yerken ya da çorba içerken içerisine bir çay kaşığı toz zerdeçal katabilirsin. Zencefil güçlü antioksidan özelliğinin yanı sıra zengin mineral ve vitamin içeren yapısıyla bağışıklık sisteminin güçlenmesine büyük katkıda bulunuyor.
- Bağışıklık sistemini güçlendiren çaylar için özellikle ıhlamur ve ekinezyayı öneriyoruz. Hem virüslerin vücuda girmesini engelliyorlar hem de giren virüslerin çoğalmasını önlüyorlar. Ihlamuru sıcak suda 5 dakika demledikten sonra içerisine 1 tatlı kaşığı bal katarak daha da etkili bir hale getirebilirsin. Ekinezyayı da ada çayı ile birlikte demlemek çok daha etkili. Demlerken içerisine tarçın da katabilirsin.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek İbrahim Saraçoğlu’nun formülüyle de oldukça basit! Tarifi şöyle;
50'şer gram kekik, karanfil, tarçın, papatya, ıhlamur ve havlıcanı cam bir kavanozda harmanladıktan sonra ince ince kıyıp homojen bir hale getir. Kaynattığın 2 bardak suya 1 tatlı kaşığı bu karışımdan ekle ve ağzı kapalı olarak 7-8 dakika daha kaynat. Bağışıklığı güçlendiren bu çayı günde 1-2 kez olmak üzere toplamda en az 20 kez içmen gerekiyor.
Ahmet Maranki'den bağışıklık sistemi güçlendirici formülümüz ise şöyle;
Yarım litre kaynatılmış ve soğutulmuş suyun içine, 1 baş sarımsak ve yarım limonun kabuğunu dilim dilim doğrayarak at. Bu karışımı bir kavanozun içerisine aktardıktan sonra ağzını sıkıca kapatıp karanlık bir ortamda 4 gün beklet. Alüminyum folyo ile sararak ışık almasını engelleyebilirsin.
Posasını içinden aldıktan sonra yemeklerden önce 1 yemek kaşığı tüketebilirsin. Hiçbir yan etkisi olmayan bu formül, dışarıdan gelen mikrop ve virüsler için doğal bağışıklık güçlendirici özellikte.
Hamilelikte bağışıklık sistemini güçlendirmek için ne yapılmalı?
Bağışıklık sistemi hamilelerde ekstra zayıflayabiliyor. Bunun nedeni ise, gebelik sırasında vücutta meydana gelen hormonal değişimler. Özellikle hamileliğin ilk aylarında yaşanan mide bulantısı ve değişen ruh hali nedeniyle yaşanan iştahsızlık iyi beslenememeye yol açabiliyor.
Hamilelikte bağışıklık sistemi zayıflayan anne adayının ise vücudunda iltihaplanma riski ve grip gibi basit hastalıklara karşı yakalanma olasılığı artıyor. Hem anne adayının hem de bebeğin sağlığını korumak için öncelikli olarak beslenmeye dikkat etmek gerekiyor. Peki, bağışıklığı güçlendirmek için hamilelikte beslenme nasıl olmalı?
- Öncelikle güçlü bir bağışıklık için bağırsak sağlığının da iyi olması gerekiyor. Bu nedenle bağırsak florasını düzenleyen yoğurt, kefir, ayran ve peynir gibi ürünlerin gebelikte özellikle tüketilmesi gerek. Probiyotik alımının artırılması önemli bir nokta.
6 Soruda Hamilelikte Probiyotik Kullanımı
- Vücut direncini artıran minerallerden biri çinko olduğu için süt ürünleri, nohut, mercimek, bezelye, kuru fasulye ve kuru yemiş gibi gıdaların yeterince tüketilmesi şart. Özellikle ceviz, fındık ve badem gibi kuru yemişler sıklıkla acıkan hamileler için iyi bir seçenek.
- Günde en az 2,5-3 litre su tüketmeye dikkat etmek gerekiyor. Su içiminin artırılması bağışıklığın yanı sıra sindirim problemlerine de iyi geliyor.
- Doktor tavsiyesi ile folik asit, kalsiyum ve demir içeren vitaminler de hamilelerin vücut dirençlerini artırmalarını sağlayabiliyor.
- Uykuya biraz daha zaman ayırmak önemli. Hamilelikle birlikte ağırlaşan vücudu iyice dinlendirmek gerekiyor.
Sağlıklı ve dengeli bir beslenme için: Hamilelikte Beslenme Hafta Hafta Nasıl Olmalı?
