1. Toksoplazma nedir?
Toksoplazma gondii denilen parazitlerin yol açtığı, doğmamış bebeğin sağlığını tehdit eden bir enfeksiyon türü.
2. Toksoplazma belirtileri nelerdir?
Bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde toksoplazma hastalığının hiçbir belirtisi olmayabilir. Ancak bağışıklığı zayıf olan kişilerde ağır belirtiler görülebilir.
Toksoplazmayı hafif belirtilerle geçiren kişilerde;
- Boyun lenf bezlerinde büyüme,
- 37,5 civarında ateş,
- İşe veya okula gitmeyi engellemeyecek derecede halsizlik görülür.
Bu gıdaları tüketmeye özen göster: Hamilelikte Halsizlikle Savaşmana Yardımcı Olacak 8 Besin
Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde toksoplazma, en çok göz ve beyni etkilediği için;
- Standart belirtilerin yanı sıra baş ağrısına,
- Bilinç ve görme bulanıklığına neden olabilir.
Neden olur, nasıl geçer: Hamilelikte Baş Ağrısı
3. Toksoplazma nasıl bulaşır?
Toksoplazma, parazitlerin kan dolaşımına geçmesi ya da enfeksiyonu taşıyan gıdaların tüketimi sonucu mide-bağırsak yoluyla bulaşır.
Toksoplazma enfeksiyonuna neden olan parazit, kedinin bağırsaklarında çoğalır ve dışkısıyla kum kaplarına ya da bahçe toprağına atılır. Dolayısıyla;
- Dışkının olduğu kumla veya toprakla temas etmek,
- Parazitin bulaştığı hayvanların az pişmiş etlerinden yemek,
- Çiğ et tüketmek, bu parazitin bulaşmasına sebep olur. Hastalık, plasentayı geçerek bebeğe ulaşabilir.
- Ayrıca toksoplazma, hayvandan insana bulaşabildiği gibi hayvandan başka bir hayvana da bulaşabilir. Memeli hayvanlar, fareler ve kuşlar, kedilere toksoplazma bulaştırabilen taşıyıcı hayvanlardan. Senin kedinde bu enfeksiyon olmasa da onun; aktif toksoplazma enfeksiyonu taşıyan hayvanlarla, hastalığın bulaştığı etle veya toprakla temasta bulunması hastalığa yakalanmasına sebep olabilir.
Şimdiden bilgilenmende fayda var: Bebeğini Evcil Hayvanla Birlikte Büyütmeye Dair Merak Ettiğin Her Şey!
4. Toksoplazma nasıl engellenir?
İlk olarak anne adayının hamileliğinin başında tarama testine girmesi gerekiyor. Tarama sonucunda enfeksiyon tespit edilirse hemen tedaviye başlanıyor. Koruyucu tedavi sayesinde bebek, toksoplazmadan ve zararlı etkilerinden korunmuş oluyor.
5. Toksoplazma testi nasıl yapılır?
Anne adayına yapılan serolojik testlerde İgG ve İgM araştırılır. İgG eskiden geçirilmiş bir enfeksiyonu, İgM ise aktif enfeksiyonu gösterir.
- Toksoplazma İgG (+), İgM (-) ise aktif bir enfeksiyon yoktur, anne adayı bu enfeksiyonu daha önce geçirmiştir.
- Toksoplazma İgG (-), İgM (+) ise aktif enfeksiyon vardır ve anne adayının tedavi edilmesi gerekir. İgM titrasyon değerleri düzenli olarak takip edilir.
- Her ikisi de pozitifse test, 2 hafta sonra tekrar edilir ve titrasyon değerlerine bakılır.
Seroloji: Kan yoluyla ya da enfeksiyonla bulaşan bir hastalık şüphesi olduğunda yapılan tıbbi kan testi.
Titrasyon: Asidik ya da bazik olan maddenin derişimini tespit etmek.
Bunları da öğren: Hamilelik Döneminde Yapılan Testler Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!
6. Hamilelikte toksoplazmadan korunmak için neler yapabilirsin?
- Kedilerini bir veterinere götürüp aktif enfeksiyonları olup olmadığını anlamak için tahlil yaptır. Eğer aralarında enfeksiyonlu olan çıkarsa en az 6 hafta boyunca (enfeksiyonun bulaşabilme süresi) bir yakınına emanet et.
- Kedi dışkısına temas etmekten kaçın. Eğer kedin varsa kumunu başkasının değiştirmesini iste. Bu işi yine de sen yapmak zorundaysan mutlaka lastik eldiven tak ve ellerini iyice yıka.
- Kedini sevdikten, et ve toprakla uğraştıktan sonra ellerini iyice yıka.
- Bahçeyle ilgilenirken eldiven kullanmayı ihmal etme.
- Kedini tezgahlardan ve masadan uzak tut.
- Sebze ve meyveleri, özellikle de bahçelerde yetişmiş olanları bol suyla iyice yıka. Soy ya da pişir.
- Pastörize edilmemiş sütten uzak dur.
- Bütün etleri iyice pişir.
- Etleri hazırlarken ve pişirirken diğer gıdalarla temasına dikkat et.
Bunlara dikkat: Nasıl, Ne Kadar ve Neden Yemelisin: Hamilelikte Et Tüketimi
7. Toksoplazma ne zaman geçer?
Toksoplazma, bağışıklık sistemi güçlü olanlara belirgin bir zarar vermediği için bu kişilerde ömür boyu uyur vaziyette kalır.
Ancak;
- 5 yaş altındaki çocuklar,
- Hamileler,
- Bağışıklık sistemi çok zayıf olanlar için durum böyle değil.
6 hafta boyunca devam eden kombine (birkaç ilacın bir arada kullanılması) ilaç tedavisiyle hastalığın semptomları ve zararları ortadan kaldırılır fakat bu, paraziti tamamen yok etmez.
Kısacası, toksoplazma paraziti vücuda girdiğinde ondan tamamen kurtulmak mümkün değil. Ama ondan zarar görmeden yaşamak mümkün.
Hazırlıklı ol: Gebeliğin Boyunca Bunları Sık Duyacaksın: Hamilelik Sözlüğü
8. Toksoplazma tedavisi nasıl uygulanır?
Hamilelikte toksoplazma geçirenler için çocuğa zarar vermeyecek özellikte ilaçlar kullanılır ve bu ilaçlara doğuma kadar devam edilir. Hastalığın, çocuğa geçmesini ve vücuda zarar vermesini engelleyecek bir tedavi uygulanır. İlaçların bilinen yan etkileri yok.
- Pirimetamin,
- Sülfadiazin,
- Eritromisin gibi antibiyotikler toksoplazmayı tedavi etmek için kullanılabilir. Ancak tabii ki en iyi yol, hijyenik tedbirlerle hastalığın bulaşmasını önlemek.
9. Toksoplazma ne zaman tehlikelidir?
Toksoplazmanın en tehlikeli şekli, enfeksiyonu geçirirken bebeğe bulaştırmak. Çünkü bu durum bebeğin;
- Erken ya da geç düşükle kaybedilmesine,
- Kusurlu doğmasına,
- Doğumdan sonra ölmesine,
- Doğumdan sonra özürlerle yaşamasına neden olabilir.
Mutlaka oku: Hamilelikte Düşük Nasıl Olur, Belirtileri ve Nedenleri Neler?
