Yeni doğan bebekte solunum sıkıntısı neden olur?
Anne karnındaki bebeğin akciğerlerinde bir miktar amniyon sıvısı bulunur. Doğum yaklaştıkça da bebeğin akciğerlerindeki sıvı temizlenmeye başlar. Bebeğin doğar doğmaz aldığı ilk nefes ve öksürükle bebeğin ciğerleri açılır ve içeride bulunan sıvının yerini hava alır. Bebek nefes alıp verdikçe de bu sıvı akciğerlerin kılcal damarları tarafından emilir.
Bazı doğumlarda bu sıvının atılması gecikir ve akciğerlerin bir kısmında oksijen alışverişi olmaz. Bu durumda da bebek ihtiyacı olan oksijeni alamayarak solunum sıkıntısı içine girer. Yenidoğan solunum sıkıntısının kesin nedeni bilinmese de bu durum bazı risk faktörlerine sahip bebeklerde daha fazla görülebiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Erkan Arslan’a göre bebeklerde solunum sıkıntısı nedenleri şöyle:
- Hava yollarında tıkanıklık olması,
- Akciğer hastalıkları,
- Solunum yolu güçlüğü sendromunun olması,
- Zatürre,
- Akciğerde kanama,
- Kronik akciğer hastalıkları,
- Kalp hastalığı,
- Enfeksiyon,
- Doğuştan gelen metabolizma bozuklukları,
- Mide-bağırsak sistemi hastalıkları,
- Sinir sistemini olumsuz etkileyen hastalıklar,
- Pulmoner hipertansiyon,
- Mekonyum aspirasyonudur.
Bazen yenidoğanda solunum sıkıntısı bu risk faktörlerine bağlı olmadan da gelişebilir.
Solunum sıkıntısı hangi bebeklerde daha çok görülür?
- Erken, sezaryen ya da düşük doğum ağırlığıyla dünyaya gelen,
- Mekonyum aspirasyonu olan,
- Enfeksiyon hastalıklarına sahip olan,
- Annesi diyabetli, astım olan ya da hamileliğinde sigara kullanan yenidoğan bebekte solunum sıkıntısı görülme riski daha yüksek.
Yenidoğan bebekte solunum sıkıntısı nasıl anlaşılır?
Yeni doğan solunum sıkıntısı kendini genellikle bebeğin nefes alış verişinin hızlı olmasıyla belli eder. Dakikadaki solunum sayısının 60’ın üzerinde olması bebeğin solunum sıkınıtısı olduğunu düşündürür. Yani yeni doğan bebeğin hızlı nefes alması normal mi, sorusunun yanıtının “hayır” olduğunu söyleyebiliriz.
Yeni doğan bebeğin solunum sayısı kaç olmalı, bunu da söyleyelim. Bir bebeğin 1 dakika içerisindeki solunum sayısı 18 ila 24 arasında değişiyor. Ancak solunum sayısı tek başına yeterli bir sebep değil. Bebeğin;
- Beslenememesi,
- Emme isteksizliği,
- İnlemesi,
- Burun kanatlarının açılıp kapanması,
- Göğüs kafesinde çekilmelerin olması gibi durumlar da bebeklerde solunum sıkıntısı belirtilerindendir.
Şiddetli solunum sıkıntısı çeken bebeklerin cilt renginde morarma ve solunumun zaman zaman kesilmesi de görülebilir. Böyle bir durumda bebeğin kesinlikle emzirilmemesi ve yoğun bakım şartlarında tedavi altına alınması gerekiyor.
Yenidoğan bebekte solunum sıkıntısı tanısı nasıl koyulur?
Bebekte solunum sıkıntısı görüldüğünde öncelikle sorunun ne olduğu araştırılır. Solunum sıkıntısına neden olabilecek durumları ayırt etmek için akciğer grafisi, kan tahlilleri ve kan gazı ölçümleri yapıldıktan sonra hastalığın tanısı koyulabilir.
Oku bakalım: Yenidoğan Bebek Nasıl Görünür?
Yeni doğan bebeklerde solunum sıkıntısı ne zaman geçer?
Tedavi süreci yaklaşık 1 hafta sürer. Bazı bebeklerde ise bu durum 10-15 günü bulabilir. Bebeğin küçük olması ya da bebekte gelişebilecek komplikasyonlar tedavi sürecini daha da uzatabiliyor.
Yenidoğan bebeklerde solunum sıkıntısı tedavisi nasıldır?
Yenidoğan solunum sıkıntısı basit ve iyi bir tedaviyle ileriye yönelik çok fazla sorun bırakmdan iyileşebilir. Tedavinin şekli bebekteki solunum sıkıntısının ciddiyetine göre değişiyor. Bazen bebeğe küvöz içinde oksijen verilmesi yeterliyken, beslenemediği için serum takılarak günlerce oksijen alması gereken bebekler de olabiliyor. Hatta bazı bebeklerin solunum cihazına bağlanması gerekebiliyor.
Bu da ilgini çekebilir: Yenidoğan Bebek Neden Ağlar?
