Topuk kanı neden alınır?
Topuk kanı testi, bebeğin doğduktan sonra herhangi bir belirti göstermeyen metabolik ya da genetik hastalıkların teşhisi için yapılıyor. Alınan bu kan sayesinde bebeğinin öngörülemeyecek bir sağlık problemi varsa erkenden teşhis ediliyor ve hastalığın ortadan kalkması için hemen tedaviye başlanıyor.
Diğerlerini merak ediyorsan bak: Yenidoğan Tarama Testleri Nelerdir?
Topuk kanı ne zaman alınır?
Topuk kanının bebeğinin dünyadaki 3. veya 5. gününe kadar alınması gerekiyor. Testin doğru sonuçları vermesi için bebeğinin 24 saat beslenmiş olması gerekiyor.
Topuk kanı nasıl alınır?
Topuk kanı alma işlemi adı üzerinde, bebeğin topuğunda iğne yardımıyla açılan küçük bir delikten çıkan kanla yapılır. Alınan 2-3 damla kan, özel bir kağıda emdirilir. Bu kağıt üzerinde halka şekilleri vardır ve bu halkalar kan ile doldurulur. Ardından zımba ile bu halkalar çıkarılır ve laboratuvar ortamında incelenir.
Alınan kanlar il ve ilçe sağlık müdürlüklerinde toplanır, İstanbul ya da Ankara'da bulunan merkez laboratuvarlara gönderilerek burada değerlendirilir.
Sakın ihmal etme: Yenidoğan Aşı Takvimi: Bebeğinin Sağlıklı Büyümesi için Uygulanacak Aşı Programı!
Bebeklerde 2. topuk kanı neden alınır?
Bebeklerde ilk topuk kanı örneği, ilk 3 gün içerisinde genellikle hastanedeyken alınır. Ardından sen bu işin bittiğini düşünürken birden aile hekimin tarafından aranarak 2. topuk kanı testine çağırılabilirsin. Böyle bir durumda hemen kötü senaryolar kuracağına ve “Bebeklerde topuk kanı kaç kez alınır?” diye soracağına eminiz.
Ama meraklanma, 2. topuk kanı bebeğinde bir problem olduğunu göstermez. Genellikle;
- Bebeğinin ilk kanı alındığında yeterli beslenmemiş olması,
- Kanın 24 saatten önce alınması,
- Bebeğine antibiyotik verilmesi,
- Prematüre doğum gibi durumlarda, sonucun kesinleşmesi için sağlık ocağı topuk kanı tekrarı isteyebilir.
Bunu da öğrenmelisin: Apgar Testi ile İlgili 5 Soru 5 Cevap!
Topuk kanı sonucu ne zaman çıkar?
Topuk kanı sonucu, ortalama 5 hafta içerisinde tam olarak çıkar. Bu sonuçlara göre bağlı bulunduğun sağlık ocağından sana dönüş yapılır. Eğer değerlerde bir sorun yoksa sağlık ocağı topuk kanı sonuç için herhangi bir bilgilendirme yapılmayabilir. Bebeklerde topuk kanı yüksek çıkarsa dönüş yapılır.
Topuk kanı testinde çıkan hastalıklar nelerdir?
Topuk kanında bakılan hastalıklar şunlardır;
- Fenilketonüri (Fenilalanin eksikliğinden ortaya çıkan zeka gelişimi geriliği),
- Hipotiroidi
- Galaktozemi (Süt şekeri galaktozu sindirememe),
- Hemoglobinopatiler (Orak hücreli anemi gibi kan rahatsızlıkları),
- MSUD (Akçağaç şurubu idrar hastalığı),
- Biotinidaz vitamini eksikliği,
- Kistik fibroz gibi hastalıklar topuk kanı testi ile teşhis edilir.
Bunların hepsi çok önemli ve hayati hastalıklardır. Çoğunun teşhis edilebileceği tek yöntem topuk kanı testidir. Bu yüzden annelik içgüdüsü ile bebeğinin canının yanacağından korkmamalı ve topuk kanı testini ihmal etmemelisin. Yoksa zeka geriliği, cücelik gibi ciddi sorunlarla karşılaşabilirsin.
Eğer bebeğinin topuk kanı değerleri yüksek çıkarsa sağlık müdürlükleri tarafından aranarak bilgilendirilir ve uygun tedavilere yönlendirilirsin. Ancak herhangi bir bilgilendirme yapılmazsa merak etme, bebeğinin değerleri gayet iyi durumda demektir.
Bak böyle durumlar söz konusu: Yenidoğan Hastalıkları: Bebeğinde Görülebilecek Bu Hastalıklara Dikkat!
Bebeklerden topuk kanı almak için ailenin rızasına başvurulur mu?
Son zamanlarda "Topuk kanı vermek istemiyorum" diyen aileler sıklaşmaya başladı. Topuk kanı normal şartlarda herhangi bir rızaya başvurulmadan, bebeğin ilk günlerinde alınır. Ancak Ocak 2018’de Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla, bebeğin topuk kanının ailesinin rızası olmadan alınamayacağı konusu gündeme gelmiştir.
Önemli bir konu daha: Yenidoğan Sarılığı Hakkında Her Şey!
Annelerimiz neler demişler: Topuk kanında tiroid hormonu yüksek çıkarsa??
