Spiral nedir?
Bir diğer adı rahim içi araç (ria) olan spiral, en sık kullanılan doğum kontrol yöntemlerinden biri. T şeklinde, 2-3 cm boylarında ve plastik bir araç olan spiral; rahim içine yerleştirilir ve spermlerin yumurtalara ulaşmasını engeller. Bu şekilde döllenme gerçekleşmez ve hamilelik oluşmaz.
“Spiral güvenli mi?” diye merak ediyor olabilirsin. Spiralin gebelik koruması %99 oranında! Yani oldukça güvenli.
Spiral çeşitleri nelerdir?
Gebeliğin önlenmesi için kullanılan 2 adet spiral çeşidi var.
Hormonlu spiral
Bu spiral çeşidi, güçlü bir plastikten üretilir ve içerisinde doğum kontrol hapları içinde de bulunan progesteron hormonunu barındırır. Bu hormon her gün vücuda progesteron hormonu salgılar ve bu şekilde;
- Yumurtlamayı azaltır.
- Rahim ağzı sıvısını arttırarak spermlerin yumurtaya ulaşmasını engeller.
- Spermlerin yumurtayı döllemesini önler.
Hormonlu spirallerin koruması takıldıktan 7 gün sonra başlar. Bu yüzden 7 gün boyunca prezervatif gibi ek bir koruma yöntemini kullanman lazım.
Hormonlu spiral kullanıp kullanmaman konusunda öncelikle doktorundan bilgi alman lazım. Çünkü bazı durumlarda hormonlu spiralin yan etkileri görülebiliyor.
Hormonlu spiraller 3-5 yıl arasında koruma sağlayabilir.
Progesteron Hormonu Hakkında Bilmen Gereken Her Şey
Bakır spiral
Bakır spiral, yine plastik bir malzemeden üretilir ancak ürünün etrafında bakır bir tel sarılıdır. Bu bakır tel sayesinde;
- Spermin yumurtayı döllemesi engellenir.
- Embriyonun rahme tutunmasını engellemek için rahim içinin yapısını değiştirir.
Bakır spiralin koruması, cihaz takılır takılmaz başlar. Farklı bir doğum kontrol yönteminin uygulanmasına gerek kalmaz. Bu spiraller 3 ila 10 yıl arasında koruma sağlayabilir.
Spiral nasıl takılır?
Spiral taktırmak çok basit bir işlemdir. Ameliyat ya da anestezi gibi bir işleme gerek olmaz. İşlem yapılacak kadın muayene masasına yatırılır ve vajina, spekulum ismi verilen bir cihaz ile açılır. Vajina içi ve rahim sıvısı antiseptik sıvılarla temizlenir. Ardından rahim ağzı tenekulum ismi verilen bir cihaz ile tutulur ve spiral, rahim içine yerleştirilir.
“Spiral takılırken acır mı?” sorusunu da cevaplayalım. Hayır, bu işlem esnasında herhangi bir acı hissetmezsin.
Spiralin ucunda çıkarılmasını kolaylaştırması için ip bulunur. Bu spiral ipi, rahim içine yerleştirildikten sonra kısaltılır. 0,5-1 cm dışarıda kalacak şekilde ayarlanır. Spiralin yerinde olup olmadığını incelemek için belli zamanlarda ip kontrolü yapılır.
Spiral taktıran kadınlar “İlişki esnasında spiral ipi hissedilir mi?” sorusunun yanıtını merak ederler. Ancak ipin hissedilmesi genellikle söz konusu değildir.
Doğumdan sonra spiral ne zaman takılır?
Spiral, doğumdan sonraki ilk 48 saat içerisinde takılabilir. Ancak rahimle alakalı risklerin oluşmasını engellemek için doğumun üzerinden geçen 6 hafta sonra takılması önerilir. Çünkü bu süreçte vücut kendini toparlar, kanamalar azalır. Doğum normal de olsa sezaryen de olsa bu süre sabittir.
Önemli bilgiler burada: Doğum Sonrasında Annelerin En Çok Merak Ettiği 13 Şey
Spiral takıldıktan sonra korunmaya gerek var mı?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi eğer hormonlu spiral taktırdıysan 7 gün ek koruma yöntemi uygulaman lazım. Ancak bakır spiral söz konusuysa ek bir korunma yöntemi uygulamana gerek yok.
Doğum yapmayan kadına spiral takılır mı?
Eskiden spiral aletleri biraz daha kalındı. Bu nedenle doğum yapmamış kadınların rahim ağzı daha dar olduğu için spiral yöntemini kullanmaları tercih edilmiyordu. Ancak artık spiral aletleri incecik ve her türlü rahime girebilecek cinsten olduğu için doğum yapmamış kadınlarda da kullanılabilir hale geldi. Yani evet, hiç doğum yapmamış kadınlar da spiral taktırabilir.
Spiral ipi nasıl kontrol edilir?
Bu kontrol oldukça basittir. Doktorun seni muayene masasına alır ve dışarıda bulunan küçük ip parçasının doğru konumda olup olmadığını kontrol eder.
Spiral takıldıktan sonra ne zaman ilişkiye girilebilir?
Enfeksiyon riskini önlemek için spiral takıldıktan 7 gün sonra cinsel ilişkiye girilmesi öneriliyor.
Spiral ne zaman takılır?
Spiral takma için en uygun zaman adet dönemidir. Doktorların bu zaman dilimini seçme sebebi adet döneminde hamilelik riskinin olmaması ve rahim ağzının daha fazla genişlemesidir.
Spiral nasıl çıkarılır?
Spiralin çıkarılması da takılması kadar kolay bir işlem. Doktorun seni bu işlem için yine muayene masasına alıp çatala yatıracak ve spekulum aletini takacak. Dışarıda bırakılan ipi bir aletle çekip spirali çıkaracak.
Eğer ip içeri kaçtıysa ya da gömüldüyse spiral çıkarma için başka özel aletler de kullanılabilir.
Spiral çıkarıldıktan sonra hemen hamile kalınır mı?
Spiral çıkarıldıktan sonra hamile kalma riski korunmayan bir kadınla aynıdır. Bu nedenle spiralin çıkarılmasının ardından, üreme ile ilgili bir sorun yoksa hemen hamile kalınabilir.
Nasıl Hamile Kalınır? Hamile Kalmak İçin Ne Yapmalısın?
Spiralin yan etkileri nelerdir?
- Spiral takıldıktan sonra kasık ağrısı görülebilir. Ama genellikle en çok 2 gün sürer.
- Spiral takıldıktan sonra kanama olabilir. Bu kanama ilk 6 aylık dönemde meydana gelebilir. Ayrıca spiral takıldıktan sonra kahverengi akıntı şeklinde de görülebilir.
- Bakır spiral varsa daha ağır adet kanamaları görülebilir.
- Enfeksiyon riski artabilir. -Dış gebelik ihtimali artabilir.
- Hormonlu spiralin yan etkileri değişebilir. İçerisindeki progesteron hormonu yüzünden baş ağrısı, göğüslerde hassasiyet, karın ağrısı, depresyon gibi durumlar görülebilir.
Spiral varken adet gecikir mi?
Bu durum genellikle hormonlu spiraller kullanıldığında söz konusu olabilir. Böyle bir durum söz konusu olursa doktoruna başvurmalısın.
Adet gecikmesi nedenleri: Adet Niye Gecikir Sorusuna 11 Cevap!
Spiral kayması nasıl olur?
Spiral kayması, bazı durumlarda spiralin rahim ağzından ayrılması ve gebelik önleyememesi anlamına gelir. Kayan spiral genelde rahim ağzından vajinaya doğru ilerler. Vücutta gezinmesi söz konusu değildir. Böyle bir durumda spiralin yenilenmesi gerekir.
Spiral kaymasının en önemli sebepleri, çok doğum yapmış kadınlardaki rahim ağzı genişliğinin fazla olması ve spiral takma uygulamasının doğru yapılmamasıdır.
Spiral kayması nasıl anlaşılır?
Spiralin kaydığını kendi kendine anlaman pek mümkün değil. Genelde pek belirti görünmez. Bu nedenle spiral kontrollerinin düzenli yapılması gerekir. Ancak spiral kayması belirtileri olarak;
- Adet dönemi dışında kanamaları,
- Cinsel ilişki sırasında ağrı ya da kanamadan bahsedebiliriz. Bu gibi durumlarda muhakkak doktoruna danışmalısın.
Yani “Spiral varken ara kanama neden olur?” diye düşünüyorsan, spiral kayması riski olduğunu söyleyebiliriz.
Spiral ile hamile kalınır mı?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi eğer spiral kayması olursa ve spiral yanlış takılırsa hamile kalma riski söz konusu olabilir. Bunun dışında spiralle hamile kalmak pek mümkün değildir.
Spiral kimlere takılmaz?
- Gebelik ihtimali olan,
- Daha önce bel soğukluğu gibi pelvik bir enfeksiyon geçiren,
- En az 3 ay önce düşük geçiren,
- Bağışıklık sistemi hastalığı olan (AIDS, lösemi gibi),
- Adet düzensizliği olan,
- Yapısal rahim problemleri bulunan,
- Rahim kanseri şüphesi olan,
- Smear testi değerleri normal olmayan,
- Bakır alerjisine sahip,
- Kalp kapakçığı sorunları olan,
- Rahim ağzı yarası olan,
- Sigara kullanan kadınlara spiral uygulaması yapılamıyor.
Spiral kilo aldırır mı, zayıflatır mı?
Kesin olmamakla birlikte hormonlu spirallerin kilo alma ve verme üzerinde etkisi olduğu düşünülebilir. Çünkü progesteron hormonu, metabolizmana da bağlı olarak kilon üzerinde değişikliklere neden olabilir. Ancak bakır spirallerde böyle bir risk yoktur. Bu nedenle kilo dengesizlikleri hormonlu spiral zararları arasında değerlendirilebilir.
Bu arada kilo alma veya verme performansını spirale bağlamak da doğru olmaz. Daha doğru bilgi için doktoruna başvurmalısın.
Doğum Sonrası Kilo Verme ve Beslenme Yolları: Selahattin Dönmez Anlatıyor!
