Pilor stenozu nedir?
Pilor stenozu, mide ve ince bağırsağı birbirine bağlayan pilor kaslarını etkileyen bir sorundur. Bu hastalıkta pilor kasları anormal derecede genişler ve midenin alt kısmının (çıkış bölgesi) daralmasına neden olur. Normal şartlarda gıdalar bebeğin midesinden geçerek ince bağırsağa geçer. Ama pilor stenozunda daralan mide altı, bağırsağa geçişi engelleyerek gıdaların bebeğin ağzına gelmesine neden olur. Bu da bebeklerde fışkırarak kusma durumuna neden olur.
Bu sorun bebek doğduktan 3 ya da 5 hafta içinde ortaya çıkar.
Pilor stenozu, her 1000 doğumdan 1’inde ve daha çok erkek bebeklerde görülüyor.
Bakmalısın: Bebekler Neden Kusar? (Bebeklik Bunu mu Gerektirir?)
Pilor stenozu neden olur?
Mide çıkışı darlığı sorununun kesin nedeni bilinmiyor. Genellikle genetik ve çevresel etmenlerden kaynaklandığı düşünülüyor.
Pilor stenozu belirtileri nelerdir?
Bebeklerde fışkırır tarzda kusmak, pilor stenozun en önemli belirtisidir. Ancak burada ayırıcı olan durum, kusmukta safra bulunmamasıdır. Çıkan sıvı yenen gıdaları içerir. Buna regürjitasyon da denir. Eğer safra varsa başka bir problem söz konusudur.
Bu kusma durumu başlarda bebek reflüsü gibi görünür ama zamanla bebeğin fışkırarak kusması şekline dönüşür.
Bebeğin çok kusması genellikle her beslenme saatinden sonra görülür. Tüm bu kusma refleksine rağmen bebek iştahlıdır, beslenmek ister. Ama yediği besin vücudunda kalmadığı için kilo alımı durabilir hatta ağırlığı azalabilir. Yani bebeklerde fışkırarak kusmanın nedenleri arasında pilor stenozu da bulunur.
Bunlar dışında;
- Mide kasılmaları,
- Dehidrasyon (sıvı kaybı),
- Çok küçük ve kuru kakalar,
- Kusmuk içerisinde midenin zorlanması nedeniyle oluşan kanamanın izleri gibi durumlar da pilor darlığı belirtilerindendir.
Pilor stenozu nasıl teşhis edilir?
Bebeklerin fışkırarak kusması ebeveynleri endişelendiren bir durumdur. Bu şikayetle doktora danışıldığında önce bazı kan tahlilleri yapılır ve bebeğin kaybettiği besin değerlerinin oranına bakılır.
Ardından hastalığın teşhisinde en önemli yer taşıyan karın ultrasonu çekilir. Ultrasonda pilor kasının kalınlığına ve uzunluğuna bakılır. Ayrıca mide-bağırsak grafisi incelemesi de yapılabilir. Tüm bu tetkiklerin ardından sorun tespit edilir ve uygun tedavi yöntemi hazırlanır.
Pilor stenozu tedavisi nasıldır?
Bu hastalığın tek tedavi yöntemi ameliyattır. Bebeği pilor stenozu olanlar genelde ameliyat fikrinden korkarlar ama bebeğin hayatını devam ettirebilmesi için bu, bir zorunluluktur.
Pilor stenozu ameliyatı öncesinde bebeğin kaybettiği besin ve kan değerlerini geri kazanması için burundan takılan bir tüp yardımıyla beslenmesi sağlanır. Bu işlemin ardından bebek ameliyata hazır hale gelir.
Ameliyatta bebeğin kalınlaşıp daralan pilor kasları ayrılır ve darlık genişletilir. Ameliyat açık veya laparoskopi yöntemiyle yapılabilir.
Pilor stenozu ameliyatı riskleri ise yok denecek kadar az. Bu ameliyat ilerleyen zamanlarda herhangi bir mide ya da bağırsak problemine neden olmuyor.
Pilor stenozu ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Pilor stenozu ameliyatı sonrası beslenmenin nasıl olacağı, ebeveynlerin en merak ettiği konulardan. Hemen konuyu açıklayalım, ameliyat olan bebek müdahaleden 6-8 saat sonra azar azar beslenmeye başlıyor. Eğer uygun görülürse serum yolu ile besleme de söz konusu olabiliyor.
Ameliyattan 24 ya da 48 saat sonra ise tam beslenmeye geçilebiliyor. Ancak doktorun uygun gördüğü miktarlara uyulması gerekiyor. Başlangıçta yine kusmalar görülebiliyor ama ilk haftadan sonra bunlar tamamen ortadan kalkıyor. Bebek, genellikle 3 gün sonra taburcu ediliyor.
Bebeğin ameliyatından sonraki 1. haftasında banyo yaptırılması uygun görülüyor. Bunlar dışında kesi yerinin bakımı da çok önemli. Eğer burada enfeksiyon, ateş, kızarıklık gibi durumlar varsa hemen doktora başvurmak gerekiyor.
Kaynaklar:
Bebeğinizin İlk Yılı Rehberi-Mayo Clinic Uzmanları
Bebek ve Küçük Çocuk Bakımı-Steven P. Shelov/Tanya Remer Altmann
