Mekonyum aspirasyonu nedir?
Anne karnındaki bebeğin bağırsaklarında gebelik süresince koyu kıvamlı, yapışkan ve koyu yeşil renkte kaka birikir. Mekonyum denilen bu kaka normal şartlarda doğumdan sonraki birkaç gün içerisinde bağırsak hareketleri ile atılır. Ancak bazı bebekler henüz anne karnındayken ya da doğum esnasında mekonyum denilen bu ilk dışkıyı çıkartabilirler. Halk arasında bebeğin kakasını yutması denilen bu durum da aslında dışkının bebeğin soluk borusuna ve oradan aşağılara inerek akciğerlere kadar inmesinden ibarettir.
Yani mekonyum aspirasyonu sendromu halk arasında dendiği gibi anne karnındaki bebeğin kakasını yutması değildir. Bu dışkının anne karnındayken ya da doğum esnasında bebeğin soluk borusuna ya da akciğerine kaçmasıdır.
Bebek neden anne karnında kakasını yapar?
- Doğumun uzun ve zor sürmesi,
- Doğum esnasında göbek kordonunun sıkışması gibi sıkıntılar yaşanması,
- Gebeliğin 40 haftayı geçmesi,
- Annede kronik akciğer ve kalp-damar hastalıkları olması,
- Annede yüksek tansiyon ve diyabet olması,
- Preeklampsi,
- Amniyotik sıvının yetersiz olması,
- Bebeğin anne karnında iyi gelişmeyip ufak kalması gibi durumlar mekonyum aspirasyonuna yol açabiliyor.
Anlattık: Amniyon Sıvısı Nedir? Azalınca ve Artınca Ne Olur?
Mekonyum aspirasyonu belirtileri
- Amniyon sıvısında mekonyum parçalarının görülmesi,
- Amniyotik sıvının yeşil renkte olması,
- Bebeğin cilt renginin değişmesi (Mekonyumun boyamasına bağlı olarak yeşil ya da yeterince oksijen alamama sonucu mavi/mor cilt rengi),
- Solunum sıkıntısı (Sık ya da zor nefes alma),
- Doğumdan önce bebeğin kalp atışlarında yavaşlık,
- Bebeğin gevşek durması,
- Gebelik süresinin uzamasına dair bebekte bulgular (Tırnaklarının uzaması gibi).
Mekonyum aspirasyonu nasıl teşhis edilir?
Mekonyum aspirasyonu olduğu düşünülen bebek doğduktan sonra ışıklı bir aletle solunum yolu incelenir. Gırtlak ve soluk borusundaki kaka parçaları vakum yapan aletle çekilir. Bebeğin akciğerleri dinlenir ve gerekli görülürse film çekilir, kan gazları ölçülür.
Mekonyum aspirasyonu tedavisi nasıldır?
Mekonyum aspire etmiş olan hareketli ve kalp atım hızı dakikada 100’ün üzerinde olan bebekler sadece gözleme alınırlar. Solunum hızında artma, morarma gibi belirtiler açısından bebek takip edilir. Çünkü sıkıntılı bir durum yaşanacaksa bu, genellikle doğumdan sonraki ilk 24 saat içerisinde meydana gelir.
Mekonyum aspire etmiş olan aktivitesi azalmış ve kalp atım hızı dakikada 100’ün altında olan bebeklerde ise solunum yolu mekonyumdan mümkün olduğunca temizlenmeye çalışılır. Bebeğin solunum yoluna boru yerleştirilir ve belli aralıklarla aspirasyon yapılarak bölge temizlenmeye çalışılır.
Mekonyum aspirasyonu tedavi süreci bazı vakalarda daha zordur. Özel uygulama gerektiren bu vakalar özel merkezlerde tedavi edilir. Genellikle;
- Surfactan tedavisi,
- Yüksek frekanslı osilasyon,
- Kurtarma tedavisi uygulanır.
Yaygın görülen bir sorun: Bebeklerde Kalp Deliği Neden Olur, Nasıl Geçer?
Mekonyum aspirasyonu tedavisi kaç gün sürer?
Mekonyum aspirasyonunda bebeklerin çoğunun toparlanması birkaç gün ile birkaç hafta arasında değişklik gösterir. Bu süre çoğunlukla bebeğin solunum yoluna giden kaka miktarıyla orantılıdır.
Mekonyum aspirasyonu riski nedir?
Çok ağır mekonyum aspirasyonu geçiren bebekler taburcu edilirken kendilerine oksijen sağlayacak bir alet kullanmak zorunda kalabilirler. Akciğerler yeni hava kesecikleri geliştirebildikleri için 1 yıl içerisinde normale dönerler.
Bazı araştırmalara göre mekonyum aspirasyon sendromu risk faktörlerinden biri, bebeğin yaşamının ileri döneminde astıma yakalanmaya yatkın olmasıdır. Bununla birlikte düşük bir ihtimal olsa da çok ağır derecede sıkıntıda olan bebeklerde mekonyum aspirasyonu ölüme yol açabilir.
Bu da ilgini çekebilir: Ani Bebek Ölümü Sendromu (SIDS) Nedir? Nasıl Önlenir?
