Hirschsprung hastalığı nedir?
Hirschsprung hastalığı en kısa açıklamasıyla kalın bağırsak tıkanması ve ardından genişlemesidir. Bu hastalığı yaşayan bebeklerin bağırsaklarının sonunda bulunan ve gevşemesini sağlayan sinirler anne karnında gelişmemiştir ve yoktur. Hirschsprung hastalığı bu yüzden doğumsal bir rahatsızlıktır ve dolayısıyla yenidoğan bebeklerde görülür.
Normal şartlarda bir bebek dışkılamasını, kasılan bağırsağının son kısmında bulunan enterik sinirler sayesinde gevşemesi yoluyla gerçekleştirir. Ancak Hirschsprung hastalığına sahip bir bebeğin kasılan bağırsağının son kısmı gevşeyemez ve bu nedenle tıkanıklık oluşur. Bu nedenle dışkı ilerleyemez ve bağırsaktan dışarı çıkamaz. Sonucunda da bağırsağın üst kısmında genişleme durumu gelişir.
Hirschsprung hastalığının nedenleri nelerdir?
Bu durumun nedeni tam olarak bilinmese de genetik kusurların hastalığın gelişiminde etkili olduğu düşünülüyor. Diğer sebepler arasında;
- Prematüre doğum nedeniyle bağırsakların tam olarak gelişememesi,
- Down sendromu,
- Edward sendromu gibi durumlar var.
Hirschsprung hastalığı belirtileri nelerdir?
Bebeklerde Hirschsprung hastalığının en belirgin özelliği kabızlıktır. Yenidoğan söz konusu olduğunda mekonyum adı verilen ilk dışkısını çıkarmakta zorlanması durumun ilk belirtisi kabul edilebilir.
Çocuklarda ve Bebeklerde Kabızlık Neden Olur, Nasıl Geçer?
Hirschsprung hastalığının neden olduğu kabızlık öyle ağırdır ki bebekler, ilaçlara bile cevap vermeyebilir. Bu durumda lavman yaparak rahatlamalarını sağlamak bile söz konusu olabilir.
Bunlar dışında;
- Karın şişkinliği,
- Safralı kusma,
- Gelişim geriliği,
- Sebebi olmayan ateş de hastalığın belirtisidir.
Hirschsprung hastalığının teşhisi nasıl konur?
Yukarıdaki belirtilerle bir uzmana başvurulduğunda öncelikle kolon grafisine başvurulur. Bu işlemde bağırsağın tıkanmış ve genişlemiş bölümleri teşhis edilir. Ardından daha belirleyici olan rektal biyopsi yapılır. Bu işlemde bebeğin anüsünün biraz üstünde olan kalın bağırsaktan bir parça alınır ve incelenir. Eğer alınan parçada enterik sinir dokuları bulunmazsa Hirschsprung hastalığından bahsedilir.
O kadar önemli ki: 8 Maddede Bebek Kakası Hakkında Bilmen Gereken Her Şey
Hirschsprung hastalığı tedavisi nasıl yapılır?
Bebeğin sağlığını ciddi şekilde etkileyen bir hastalık olan Hirschsprung’un tek tedavi yöntemi ameliyattır.
Ancak yenidoğan bebekler bu cerrahi müdahaleye hazır olmayabilirler. Bu nedenle geçici bir müdahale olan Ostomi işlemi uygulanabilir. Bu işlemin amacı, bebek 1 yaşına gelene kadar dışkılamasını rahatlatmaktır.
Ostomi işlemi kalın bağırsağın bir kısmının karın duvarından dışarı çıkarılarak dışkılamanın gerçekleşmesini sağlar. Yani dışkı anüse uğramaz, direkt vücut dışında bağırsağın bağladığı torbaya boşalır. Bu fikir ebeveynlere korkutucu gelse de geçici bir önlemdir.
Bebek 12-18 aylık olduğunda artık çekme denen asıl işleme hazırdır. Çekme işleminde bağırsağın dar ve sinir hücrelerinin eksik olan kısmı çıkarılır. Bağırsağın kalan kısmı direkt anüse bağlanır.
Hirschsprung hastalığı ameliyatı sonrası neler olur?
Ameliyatın ardından bebek bir süre daha kabızlık yaşayabilir. Bazı durumlarda ishal ve kusma da görülür. Ama bunlar geçici problemlerdir. Hirschsprung hastalığı ameliyatı olan bebeklerin bağırsak hareketleri çoğunlukla normale döner.
Ayrıca Hirschsprung hastalığı ameliyatı sonrasında bebekte gelişim geriliği söz konusuysa bu sorun ortadan kalkabilir ve gelişim olması gerektiği gibi ilerleyebilir.