Egzama nedir?
Her yaş grubunda görülebilen bir cilt rahatsızlığı olan egzamanın bebeklik çağında en sık görülen türü atopik dermatit, yani alerjik egzamadır. Daha çok 2-3 aylık bebeklerde ve katı gıdalarla beslenmeye başlayan 4-5 aylık bebeklerde görülür.
Yenidoğan bebeklerde de egzama görülebilir. Genellikle 5 yaşına gelindiğinde egzama geçer. Bebeklerde ve çocuklarda egzamayı saman nezlesi ve penisilin duyarlılığı gibi şikayetler izleyebilir. Egzamadan kurtulan çocukların alerjik rahatsızlıkları devam edebilir. Egzaması olan ya da bebekken egzama geçiren çocuklarda astım görülme ihtimali yüksektir.
Seboreik dermatit
Egzamanın bir türü olan seboreik dermatit halk arasında "konak" olarak biliniyor. Sebaseöz bezlerinin bulunduğu bölgelerde, yani bebeklerin kafa derilerinde, kirpik ve göz kapaklarında, dış kulak yolunda, burun deliklerinde, kasık ve kulak çevresindeki yağlı bölgelerde oluşuyor.
Seboerik egzama, bebeklerde atopik dermatit (alerjik egzama) kadar kaşıntılı değildir.
Bebeklerde egzama neden olur?
- Yumurta ve buğday gibi bazı besinler egzamaya neden olan yiyecekler arasında gösterilir.
- Hayvan tüyleri, yün, deterjan gibi cildi tahriş eden materyaller/maddeler de bebeklerde egzamaya yol açar.
- Alerjik bünyeli bebekler için evcil hayvanlar ve ev tozları egzamayı alevlendirir.
- Nadir de olsa genetik faktörlerin de bebekte egzama görülmesine neden olduğu düşünülüyor.
- Egzama, stres ve duygusal olaylarla da tetiklenebilir.
Prof. Dr. Yonca Tabak cevapladı: Çocuklarda Alerji Hakkında Annelerin Kafasına Takılan 8 Soru
Bebeklerde egzama belirtileri
Bebeklerde egzama nasıl anlaşılır, diye merak ediyorsan aşağıdaki belirtiler sana yardımcı olabilir.
- Kaşıntılı, kuru ve pullu deri (Daha çok yanaklarda, dirsek ve dizlerin etrafındaki deride bu belirtiler oluşur, tüm vücuda yayılabilir.),
- Cildin altında şeffaf kabarcıklar,
- Ciltte kabuklanma, döküntü ve kızarıklık,
- Egzama nedeniyle oluşan ve kanayan sivilceler.
Anne sütü yerine inek sütü ile beslenen bebeklerde egzama daha fazla görülüyor.
İsilikle egzamayı karıştıranlar varmış, öyle duyduk: Bebeklerde İsilik Hakkında Bilmen Gereken Her Şey
Bebeklerde egzamaya ne iyi gelir?
- Bebeğin kaşınıyorsa boynunu, kafa derisini, yüzünü, ellerini, kasık bölgesini, diz ve dirsek gibi derisinin kat yerlerini kontrol et. Herhangi bir döküntü, kızarıklık var mı diye iyice bak.
- Kaşıyarak derisini tahriş ihtimaline karşı tırnaklarını kısa kes. Kaşınan deri, enfeksiyon kapabilir. Bebek eldivenleri de bu dönemde büyük yardımcı olur, aklında bulunsun. Korkma yapabilirsin: Bebek Tırnağı Kesmenin Püf Noktaları
- Eğer bebeğini sütten yeni kestiysen doktora gidene kadar bebeğini tekrar emzir.
- Bebek egzamasına sık banyo yapmak iyi gelir (yazın her gün, kışın iki günde bir) ama fazla sabun kullanma. Bebek banyosunda parfümsüz sabunları (nötr PH'a sahip olanlar) tercih et. Bebeğinin cildini rahatlatmak için banyo suyuna badem yağı ekleyebilirsin. Banyoda kullandığın tüm ürünler hipoalejenik olmalı. Bu ürünler, bebeğinin cildini nemlendirirken deri enfeksiyonlarını da önler.
- Bebeğinin cildini silerek değil; yumuşak havluyla tamponlayarak kurula.
- Bebeğinin kıyafetlerini parfümsüz, deodorantsız, kimyasal boya içermeyen bebek deterjanları ile yıka. Cildine temas eden kıyafetlerin iyi durulandığından emin ol.
- Bebeğine yumuşak pamukludan yapılan kıyafetler giydir. Sentetik kumaşlar ve yün, bebek egzamasının baş düşmanları.
- Bebeğini sıcak ve düşük nem gibi egzamayı tetikleyen ortamlardan uzak tut. Ortamın ısısı 19-24°C, nemi ise %40-50 arasında olmalı.
- Cinsel bölge temizliğini su ve/veya su içeren mendillerle yap. Özel temizleyici mendil kullanma.
- Bebeğinin uyuduğu yerde toz, içinde akar barındıran perde ve halı gibi döşeme malzemelerinin olmadığından emin ol. Pelüş oyuncaklar ve kuştüyü yastık gibi toz tutan eşyaları bebeğinin odasında bulundurma.
- Anne sütü vermeye devam ediyorsan en az 2 yaşına kadar emzirmeye devam et. Böylece alerjik reaksiyon tablosunun ağırlaşmasını önleyebilirsin.
Egzaması olan bebek ne yememeli, diye merak edebilirsin. Senin tükettiğin süt ürünleri, yumurta, buğday, kuru yemiş gibi bazı alerjik besinlerin anne sütüne geçip bebeklerde alerji yapma ihtimali de var. Bu durum yanlış bir tabir olan "anne sütü alerjisi" diye adlandırılıyor ancak bir bebeğin ana besin maddesine alerji geliştirmesinin imkanı yok! Bu noktada senin doğru beslenmen de büyük önem taşıyor. Bebeğin neye alerjisi olduğunu tespit ettikten sonra ona göre beslenmen gerek.
Bebeklerde egzama ne kadar sürer, bunu da söyleyelim. Özellikle yüzde egzama can sıkıcı bir durum biliyoruz ancak merak etme, egzama hastalığı genellikle çocuk 5 yaşına gelene kadar geçiyor. Yalnızca çocuğun büyüdüğünde de dönem dönem tekrarlama riski var.
Bebeklerde egzama kremi
Bebekte egzama nasıl geçer, sorusunun cevabının öncelikle "kendiliğinden" olduğunu söyleyelim. Ancak yukarıda bahsettiğimiz öneriler, birtakım kremler ve bitkisel yöntemlerle bu süreci iyileştirebilirsin. Bebeklerde egzama için krem kullanımı nasıl olmalı, şimdi onlardan bahsedelim.
Egzama kremini doktor öneriyorsa sürmelisin. Atopik dermatit bebek ürünleri sadece egzama kremleriyle sınırlı değil. Losyonlar, şampuanlar, nemlendiriciler de mevcut. Hangi egzama kremini ya da ürünün alman gerektiğini, içeriğinde olması gerekenlerle birlikte doktoruna sorman en iyisi.
Bebeklerde atopik dermatit durumunda lezyonlu bölgelere cildi nemlendiren kremlerin sürülmesi, egzamayı yatıştırsa da kesin çözüm sağlamaz. Fakat yine de özellikle her banyodan sonra bebeğinin cildine nemlendirici sürmen, alerjik egzama tedavisinin olmazsa olmazlarından. Bebeklerde egzamaya zeytinyağının iyi geldiği yönünde bir düşünce olsa da bunu da doktoruna danışmadan kullanmamalısın. Zeytinyağının bebek cildine iyi geldiğine dair bilimsel bir veri yok.
Bebeklerde egzama tedavisi
Bebeklerde alerjik egzama tedavisi için öncelikle gıda alerjisi testi yapılır. Bu test 2-3 aylıkken dahi yapılabiliyor. Böylece bebeğinde egzamaya neden olan yiyeceklerin neler olduğu, yani bebeğinin hangi gıdalara alerjisi olduğu tespit ediliyor.
Bebeklerde egzama tedavisi için ilk yapılması gereken alerji yapan yiyeceklerin tespit edilmesi ve yeni bir beslenme programı oluşturulması. Daha sonra bebeğinin bakımı için yukarıda yapman gerekenleri uygulaman egzama mücadelende etkili olacak.
Daha fazla bilgi sahibi ol: 6 Soruda Bebeklerde Gıda Alerjileri Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!
Bebeklerde egzamanın bitkisel tedavisi var mı?
Atopik dermatit için elma sirkesi, beyaz dut kurusu kürü uygulanması gibi öneriler mevcut. Fakat bu uygulamaların bebeğinin cildine zarar vermeyeceğine dair kesin bilgiyi doktorundan öğrenmelisin. Mesela kullanacağın elma sirkesinin tamamen doğal olması, yani marketten aldığını kullanmaman gerekebilir.
Bu da ilgini çekebilir: Döküntülü Bir Virüs Hastalığı: El Ayak Ağız Hastalığı
