Bebeklerde doğum lekesi neden olur?
Doğum lekeleri çeşit çeşit. Renkleri, boyları, dağılımları aynı değil ve birçoğunun nedeni bilinmiyor. Fakat merak etme, çoğu bebek büyüdüğünde kendiliğinden geçer. “Bebeklerde doğum lekesi nasıl oluşur?” sorusunun cevabı için damarlarda toplanma veya aşırı büyümeyi sebep gösterebiliriz.
Bebeklerdeki doğum lekeleri nasıl geçer?
Bebeklerde doğum lekelerinin bazıları kendiliğinden, bazıları ilaç ve lazer tedavisi ile geçer. Hangileri için tedavinin gerektiğini, hangilerinin kendiliğinden geçeceğini doğum lekesi türlerini inceleyerek öğrenebilirsin.
Doğum lekesi çeşitleri neler?
Pigmentli benler (Konjenital pigmentli nevüsler)
- Doğumsal nedenlerle ya da sonradan UV ışınları ile ortaya çıkabilirler.
- Ten renginden maviye, açık kahveden siyaha kadar değişen renklerde ve tüylü olabilirler.
- Küçük olanları daha yaygındır. Büyük olanları dev nevüs (dev ben) olarak isimlendirilir. Tüylü olanlar bunlardır.
- Büyük benler kötü huylu olabilir. Bu yüzden çok iyi takip edilmeli. Kanama, hızlı büyüme, kabuklanma ve renk değişikliği olursa mutlaka bebeğini doktora götürmelisin.
Cafe au lait (sütlü kahve) lekeleri
- Adı üzerinde açık kahverengi ya da kahverengi doğum lekesidir.
- Kenarları belirgindir, homojen bir görünümleri vardır.
- Çıkıntısız olurlar.
- Kalıcıdırlar.
- Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilen yüz ve cilt lekeleridir.
- Genellikle bebeklerde doğum lekesi tedavisini gerektirmeyen türlerdir.
- Bebeğinde 6 taneden fazla sütlü kahve leke varsa onu doktora götür. Çünkü bazı sendromik hastalıkların habercisi olabilirler.
Leylek ısırığı lekesi (Nevüs simpleks)
- Somon lekesi veya melek öpücüğü adıyla da anılır.
- Ensede, saç köklerinin başladığı bölgenin üstünde ve altında görülen kırmızımsı ve pembe lekelerdir.
- Bazen göz kapaklarında, alında ve üst dudakta da çıkabilir.
- Kılcal damarların cilde yakın yerlerde toplanmasıyla meydana gelir.
- Alındaki, göz kapaklarındaki, gözler arasındaki yüzdeki lekeler %95 oranında çoğu zaman kendiliğinden geçer (genelde doğumdan sonra iki yıl içinde). Ama ağlama, ıkınma veya zorlanma gibi durumlarda başa kan akışı arttığından daha belirgin hale gelirler.
- Ensedeki somon lekeleri kaybolmayabilir.
- Herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmayan zararsız lekelerdir.
Çilek renkli hemanjiyom (Gül lekeleri)
- Bebeklerde gül lekesi; yumuşak, çıkıntılı, çilek rengindedir.
- Çil kadar küçük, bardak altlığı kadar büyük olabilir.
- Cildin üst tabakasındaki damarların aşırı büyümesinden kaynaklanır.
- Genelde doğumda ortaya çıkmaz, önce ortası kırmızı, küçük soluk renkli lekeler olarak belirirler.
- İlk birkaç aylık dönemde büyürler, genelde okul çağına gelindiğinde kendiliğinden kaybolurlar. Lekeler büyüdükçe incimsi gri renge dönüşür.
- Her 10 bebekten birinde çilek renkli hemanjiyom vardır. Yani yaygın bir doğum lekesi türü.
- Büyük olan gül lekeleri yüzün veya vücudun büyük bir bölümünü kaplayabilir.
- Bazen bulundukları bölgelere baskı yaptıkları için beslenmeyi, solunumu ve görmeyi önlerler.
- Hızla büyüyen bazı türleri için lazer tedavisi veya ilaç kullanmak gerekebilir. Gül lekelerinin kendi kendine geçmesini beklemek en iyisi. İzler büyümediği ve görme gibi işlevleri etkilemediği sürece müdahalede bulunmamak gerek. Aksi takdirde bazı komplikasyonlar meydana gelebilir.
Doktorun cilt lekeleri için önereceği tedavi yöntemlerini de paylaşalım ama çilek hemanjiyom için cerrahi müdahale çok nadir durumda yapılıyor.
- Kompresyon ve masaj,
- Sterodilerin kullanımı,
- Ameliyat,
- X ışınları veya lazer tedavisi,
- Kriyoterapi (kuru buzla dondurma).
Hemen hemen tüm bebeklerin sorunu: Bebeklerde İsilik Hakkında Bilmen Gereken Her Şey
Moğol lekesi (Mavi gri leke)
- Bazen yanlışlıkla çürükle karıştırılan, mavi ile açık gri arasında değişen, büyük düz lekelerdir.
- Esmer bebeklerde daha çok görülür.
- İleriki dönemlerde kaybolabilir ve tedavi gerektirmez.
Porto şarabı lekesi (Nevus flammeus)
- Başlangıçta rengi pembedir. Çocuk büyüdükçe bordoya veya mora dönüşen kalıcı bir doğum lekesidir.
- Genelde yüzde ve boyunda görülen vücut lekeleridir. Ama başka bölgeleri de etkileyebilir. Genişlemiş kan damarlarından kaynaklanır.
- Etkilenen derinin yüzeyi kalınlaşabilir. Kabartılı ve çukurlu bir görünüm alabilir.
- Suya dayanıklı kozmetik kremlerle kapatılabilirler ve 12 yaşına gelindiğinde lazer tedavisi uygulanabilir.
- Çok ender olarak lezyonlar alttaki yumuşak doku ve kemiğin aşırı büyümesi ile ilişkilidir. Yüzde görüldüklerinde beyin gelişiminde anormalliğe neden olur. Evet, çok nadir ama bebeğinde Porto şarabı lekesi varsa için rahat olsun diye doktora gitmenizde fayda var.
Kavernöz hemanjiyom
- Çilek hemanjiyomlarından daha az yaygın. Her 100 bebekten sadece 1 veya 2 ikisinde görülür.
- Genelde çilek tipiyle beraber görülür. Daha derin, sert ve yaygın olurlar.
- Mavi veya maviye çalan vücuttaki kırmızı lekeler başta çıkıntısızdır. İlk 6 ayda hızla büyür, sonraki ayda büyüme hızı yavaşlar. 12-18 ay içinde küçülmeye başlar.
- 5 yaşındayken %50’si, 7 yaşındayken %70’i, dokuz yaşındayken %90’ı, 10-12 yaşlarındayken %95’i ortadan kalkar.
- Bazen morarıp kanayabilirler. Böyle bir durumda darbeden uzak tutman gerek. Kanama varsa mutlaka doktora gitmelisin. Kavernöz hemanjiyomlar iç organlarda da olabilir. Bulundukları yere göre basıya neden oldukları anlaşılırsa tedavide kortizon, radyasyon ya da ameliyat gerekebilir.
Doğum lekelerine bitkisel çözüm var mı?
Kil, kırmızı gül ve bal maskesinin doğum lekelerini geçirecek bitkisel yöntem olduğuna dair iddialar var ama gördüğün gibi doğum lekeleri çeşit çeşit. Bazıları tedavi edilmeli, bazıları kendiliğinden geçiyor. Doğum lekesi için herhangi bir krem ya da bitkisel karışımı bebeğinin cildinde ve yüzünde uygulamadan önce mutlaka doktoruna danışmalısın.
Doğum lekesi için lazer tedavisi nasıl yapılır?
Lazerle leke tedavisi, birçok doğum lekesi türü için yapılabiliyor. Doğum lekelerinin damar kökenli veya melanosit kökenli olmalarına göre farklı lazer türleri tercih ediliyor. Bu tür tedaviler bebeklerde nadiren uygulanıyor; çünkü birçoğu büyüyünce geçiyor. Kalıcı doğum lekelerinin lazerle tedavisi için genelde 18 ya da 18'e yakın yaşlara kadar beklemek gerekli.
Bunu da oku, lazım olabilir: Bebeklerde Egzama (Atopik Dermatit) Hakkında Bilmen Gereken Her Şey
