1- İnmemiş testis nedir?
Kriptorşidizim olarak da isimlendirilen inmemiş testis sorunu, doğuştan görülen rahatsızlıklardan biridir.
Hamilelik esnasında erkek bebeğin testisleri öncelikle karnında gelişir. Doğum zamanı geldikçe inguinal kanal içerisinde aşağıya yani keseye doğru ilerler. Ancak bazı durumlarda testisler aşağı inemez, yukarıda kalır. Bazen de testisler aşağı inerken kaybolur. Bu duruma inmemiş testis adı verilir.
Bu da genital bölge ile ilgili sorunlardan: Hipospadias (Peygamber Sünneti) Nedir, Ameliyatı Nasıl Olur?
2- İnmemiş testis neden olur?
- Genetik nedenler,
- Hormonal bozukluklar,
- Testisin hiç gelişmemesi,
- Prematüre doğum gibi durumlar inmemiş testise neden olur. Vakalarda yapılan araştırmalarda inmemiş testis sorunu yaşayan çocukların büyük çoğunluğunun prematüre olduğu tespit edilmiş.
Bilgilen: Prematüre Bebeklerde Görülen Sağlık Sorunları
3- İnmemiş testis nasıl anlaşılır?
Bu sorunun belirtisi, testisin skrotum adı verilen yumurtalık kesesi içerisinde olmamasıdır. Bazı durumlarda bebeğin testislerinin bir tarafı küçük ya da asimetrik gibi görünebilir. Ama bazen bu durum dışarıdan belirti vermeyebilir, bu yüzden muhakkak elle bebeğinin testislerini yoklaman gerekir.
Eğer keselerin birinde ya da her ikisinde boşluk hissedersen hemen bir çocuk üroloğuna başvurmalısın. Doktorun ultrason, testislerin büyüme oranı ve hormon testleriyle durumu tespit ederek tedaviye başlar. Genellikle sorunun çözümü cerrahi müdahaledir.
İnmemiş testis bazen de utangaç testis yani retraktil ile karıştırılabilir. Ancak utangaç testis, kriptorşidizim gibi devamlı olmaz. Utangaç testis, genellikle bebeğin korkması ya da soğuğa maruz kalması gibi durumlarda kesenin üzerine çıkması durumudur. Bu duruma neden olan faktörler ortadan kalktığı zaman sorun da çözülür. Utangaç testis, herhangi bir müdahale gerektirmez.
4- İnmemiş testis ne zaman ameliyat edilir?
İnmemiş testis sorunu tespit edilmiş ama bebek henüz 6 aylıktan küçükse, müdahale etmeden önce bebeğin ilk 6 aylık sürecini doldurması beklenir. Çünkü bu süreçte testislerin keseye doğru inme ihtimali de vardır ve bu durumda ameliyata gerek kalmaz.
Çocuk 6 aylıktan büyükse doktorların önerdiği ideal süreç 9-18 ay arası. Bu sürecin seçilme sebebi ideal sperm sayısının korunması ve daha farklı sorunların ortaya çıkmaması içindir.
5- İnmemiş testis ameliyatı nasıl yapılır?
Birçok annenin “İnmemiş testis ameliyatı riskli midir?” diye merak ettiğini biliyoruz. Ancak kriptorşidizim ameliyatı, oldukça kolay ve risksizdir. Ameliyat, kasık üzerinden açılan 3 cm’lik kesik ile testisin aşağı indirilmesi yoluyla yapılır.
Ancak ultrasonda testis tespit edilmemişse karın içerisinden laparoskopi yapılarak bulunmaya çalışır. Testis bulunursa kasık içerisinden keseye yerleştirilir.
İnmemiş testis sorunu olan çocukların yarısından fazlasında kasık fıtığı da gelişir. Bu yüzden ameliyat esnasında bu sorun da tedavi edilebilir.
Çoğunlukla ameliyatı olan çocuklar aynı gün içerisinde taburcu edilir. Ancak laparoskopi yapıldıysa bir gece hastanede yatış verilebilir.
Bu da genetik rahatsızlıklardan biri: 8 Maddede Kistik Fibrozis
6- İnmemiş testis ameliyatı sonrası bakım nasıl olmalıdır?
İnmemiş testis ameliyatı sonrası iyileşme süresi nedir?
İnmemiş testis ameliyatı sonrası iyileşme çok çabuk gerçekleşir. En fazla 2-3 gün içerisinde eski fiziksel performans sağlanır.
Doktorlar ağrı durumları için çocuklara bazı ağrı kesiciler önerebilir. Eğer enfeksiyon gibi durumlar söz konusu olursa antibiyotik tedavisi de yapılabilir.
Bir süre tetkik amaçlı doktor kontrollerine gidilir. Bu kontrollerde ameliyatlı bölgeye pansuman da yapılır. Bu yüzden kontrolleri aksatmamak önemlidir.
İnmemiş testis ameliyatı sonrası beslenmeye de dikkat etmek çok önemlidir. Çünkü kabızlık gibi bir durumda tuvalete çıkmak zorluk yaratacağı için ameliyat yerinde de baskı oluşacaktır.
Yardımcı olalım: Kabız Çocuğun Yemek Listesinde Neler Olmalı?
7- İnmemiş testis tedavi edilmezse neler yaşanır?
Kanserli tümör oluşumu ve kısırlık, inmemiş testisin en önemli sorunlarından. Erken teşhis çok önemli, çünkü tedaviye geç kalındığı takdirde başarı şansı gitgide azalıyor. Ancak inmemiş testis ameliyatı sonrası kısırlık problemi hızla azalıyor ve sperm üretimi yoluna giriyor.
Genital bölge sorunları aklına getiriyor değil mi? Hadi bak: 8 Soruda Dev Sünnet Rehberi
Kaynaklar:
Bebek ve Küçük Çocuk Bakımı-Steven P. Shelov/Tanya Remer Altmann
