Pişik nedir?
Pişik; kalça, uyluk ve genital bölgedeki derinin hassaslaşıp kızarması ve şişmesidir. Bebeğinin bu bölgelerindeki derisinde döküntüler de meydana gelebilir. Özellikle bez değiştirirken çok rahatsızlık verir.
Pişik neden olur?
Bebeğin temizliğine ve bakımına ne kadar dikkat edilse de zaman zaman ortaya bazı problemler çıkabilir, pişik de bunların en yaygın görülenlerinden biri. Bebeklerde pişik, çoğu zaman kirli bezin uzun süreli ıslaklığından kaynaklansa da aslında buna yol açan pek çok faktör olabiliyor. Bebeklerde pişik neden olur, birlikte bakalım.
- İdrar ve kakanın sebep olduğu tahriş: Uzun süre kakaya ve idrar maruz kalan bebeğinin hassas cildi tahriş olur. Pişik daha sık kaka yapan bebeklerde daha çok olur. Çünkü kaka, bebeklerin cildini çişten daha fazla tahriş eder.
- Yeni besinlerle tanışma: Pişik neden oluşur, dediğimizde en belirgin sebeplerden birinin ek gıdaya geçmek olduğunu söyleyebiliriz. Bebeğin katı gıdaya geçtiğinde kakasının içeriği de haliyle değişir. Mamalarla birlikte değişen beslenme programı bebeğinin daha fazla kaka yapmasına neden olabilir. Bu da pişik ihtimalini arttırır.
- Bakteri ya da mantar enfeksiyonu: Bebek bezinin kapladığı alan, en savunmasız bölgedir. Çünkü bu bölge nemli ve sıcaktır. Bu da mantarların üremek için can attığı bir ortamdır. Bu pişikler, genellikle derinin kat yaptığı bölgelerde başlar. Döküntünün etrafında kırmızı benekler meydana gelebilir.
- Sürtünme ve aşındırma: Bebeğinin vücuduna sımsıkı yapışan bezler ve dar bebek kıyafetleri sürtünmenin etkisiyle pişiğe yol açar.
- Antibiyotik kullanımı: Antibiyotikler, bağırsaklardaki kötü bakteriler kadar iyi bakterileri de öldürür. Eğer iyi bakteriler olması gereken oranda bulunmazsa mantar enfeksiyonu meydana gelebilir. Emzirirken antibiyotik alıyorsan ya da bebeğin herhangi bir hastalık nedeniyle antibiyotik kullanıyorsa bu durumdan dolayı da pişik oluşabilir.
Bebek bezi pişiğini önlemek için tercih edebileceğin en iyi bebek bezlerini senin için inceledik!
Pişiğe ne iyi gelir?
- Bebek pişikleri ile mücadelede yapılması gereken ilk şey, bebeğin cildini temiz ve kuru tutmak.
- Bebeğinde pişik olduğunda altında bez olmadan geçirdiği süreyi uzatman işe yarar.
- Her bez değiştirdiğinde o bölgeyi suyla iyice yıka ancak pişik varken bez bölgesini sabunla yıkama.
- Parfümlü ıslak bezleri kullanma. Bu ürünlerdeki kimyasal maddeler bebeğinin cildini daha fazla tahriş edip pişiği azdırabilir.
- Eğer pişik çok kötüyse, ıslak bez ya da hazır ıslak mendille silmek yerine şişeden ılık su püskürterek bebeğinin cildini temizleyebilirsin. Bu şekilde zaten hassas olan bölgeyi ovalamamış olursun.
- Temiz bezi bağlamadan önce bebeğinin poposunun havayla kuruduğundan emin ol.
- Plastik külot ve vücuda sımsıkı yapışan bez kılıfları kullanma, pişik geçene kadar daha büyük bezlerden kullanabilirsin.
- Bez bölgesinde hafif de olsa bir pembelik belirdiği anda pişik kremi veya merhem sürebilirsin. Bu şekilde sürtünmeyi azaltmış olursun.
- Bebeğin pişik olduğunda talk pudrası ve mısır nişatası sürme. Bebeğin talk pudrasını ciğerlerine çekebilir. Mısır nişastası tozu ise bakteri enfeksiyonlarını tetikleyebilir.
Zeytinyağı pişiğe iyi gelir mi, diye merak edebilirsin. İçerdiği antioksidanlar, A ve E vitaminleri ile zeytinyağı ciltteki tahrişleri önler. Fakat bebeğindeki pişik ne boyutta, çinko asit içeren pişik kremine ihtiyacı var mı, zeytinyağı yeterli olur mu ya da başka bir sebepten yan etkisi olur mu, bunların cevabını doktorun vermeli. Doktoruna sormadan bebeğinin cildine herhangi bir şey sürmesen iyi olur. Saf zeytinyağı diye satılan ürünlerin birçoğu saf değil, bu da aklında olsun.
Pişik nasıl geçer?
Bebeklerde pişik nasıl geçer bitkisel yöntemler etkili mi, bu konuya da değinelim.
Bebeklerde pişik için bitkisel çözüm önerileri o kadar fazla ki hangisinin doğru ve faydalı olduğu açıkçası muallak. Karbonattan yumurta akına, yoğurttan ada çayına birçok bitki ya da gıda, pişik tedavisi için öneriliyor. Fakat bunları uygulamadan önce kesinlikle doktoruna danışmalı, kulaktan dolma bilgilerle bebeğinin sağlığını tehlikeye atmamalısın.
Pişik kremi seçerken nelere dikkat etmelisin?
Piyasada birçok pişik kremi markası var ve hangisini alman gerektiğini bilmiyorsun. Bir pişik kreminde olmazsa olmazlar neler, sana hemen yardımcı olalım!
- Etkili pişik kremlerinin birçoğunun maddesi çinko oksittir. Alacağın pişik kreminin içeriğini bu yüzden dikkatlice oku. Çinko oksitli kremler yenidoğan döneminde, yani 4 haftalık bebekler için %10-15, daha sonraki aylardaki bebekler için %20-40 oranında olmalı. Neden çinko asit, onu da açıklayalım: Çinko asit alerji yapmaz, cildi yakmaz, toksik etkisi yoktur ve onarıcıdır.
- Parfüm, koruyucu madde ve neomisin gibi tahriş ve alerji yapabilecek maddeleri içermemeli.
- Borik asit, kafur, fenol, benzokain ve salisilat gibi bebeğinin cildine zarar veren aktif maddeler pişik kreminde olmamalı.
- Doktorun özellikle tavsiye etmediği sürece hidrokortizon gibi steroidleri içermemeli.
- Pişiği hem önleyici hem de tedavi edici özellikte olmalı.
- Cildi beslemeli ve cilt yüzeyinde koruyucu bariyer oluşturabilmeli.
- Pişiğe neden olabilecek olumsuz etkileri ortadan kaldırabilecek doğal bileşenler bakımından zengin olmalı.
En iyi pişik kremi hangisi?
Bebeğinin pişik olmaması için düzenli olarak pişik kremi kullanabilirsin. Ancak bebek pişik kremlerinin çeşidi ve sayısı çok fazla olduğu için hangisini seçeceğin konusunda kafan karışabilir. Yanlış bir krem tercihi de bebeğinin cildine daha çok zarar verebilir.
Bebeklerde inatçı pişikler için kullanabilecek en iyi pişik kremleri doğal içerikli, bitkisel özlere sahip kimyasal içermeyen ürünler olmalı. Annelerin kullanıp da memnun kaldığı en etkili ürünlerin başında Bepanthol ve Mustela pişik kreminin bulunduğunu söyleyebiliriz.
Bebeklerde pişik önleyici yöntemler
Aslında pişiği önlemen çok zor ama en azından sıklığını azaltabilirsin.
- Bebeğinin bezini sık sık değiştir.
- Kısa bir süre bezini bağlama, poposunun hava almasını sağla.
- Süper emici hazır bezleri kullanma; çünkü onlar daha seyrek değiştiriliyor.
- Kumaş bez kullanıyorsan iyice yıkanmış ve durulanmış olduklarından emin ol. Kakalı bezleri sıcak suyla, katkısız bebek deterjanıyla yıka. Yumuşatıcı kullanma, bezleri iki kere durula.
- Kumaş bez kullanıyorsan kan dolaşımını arttırmak için elastik bantları değil; çıtçıtlı plastik külotları tercih et.
- Bebeğinin bezini değiştirdikten sonra ellerini iyice yıka. Bu şekilde bakteri veya mantarların bebeğinin diğer bölgelerine bulaşmasını engellemiş olursun.
- Bebeklerde pişik yapan yiyeceklerden uzak dur. Özellikle ek gıda sürecinde bebeklerin vücudu yeni besinlere tepki gösterir ve bu, pişik oluşumuna yol açabilir. Baharatlı, asitli ve acı gıdalar başta olmak üzere inek sütü, bal, yumurta, fındık, fıstık, kivi, portakal ve kakao gibi pişik yapan yiyecekleri mümkün olduğunca az tercih et.
Bebeklerde pişik ne zaman tehlikeli?
Bebeklerde geçmek bilmeyen pişik bazen riskli durumalara da yol açabilir. Eğer;
- Pişiğe ateş eşlik ediyorsa,
- Su toplama, kan çıbanı, irin dolu bir yara varsa,
- Evde pişik tedavisi uyguladığın halde 2-3 günde iyileşme olmadıysa,
- Bebeğin antibiyotik alıyorsa, pişik kıpkırmızı renkteyse ve etrafında kırmızı lekeler varsa (Mantar enfeksiyonu olabilir.),
- Pişik, bez bölgesinin dışındaki deride de görülüyorsa bebeğini doktora götürmelisin.
Bu da ilgini çekebilir: Bebeklerde Antibiyotik Kullanımı Nasıl Olmalı?