Gece terörü nedir?
Uyku terörü olarak da adlandırılan gece terörü, uyurgezerlik gibi psikolojik bir rahatsızlık. Çocuklarda gece terörü, derin uykudan REM uykusuna geçiş yapılacakken 2 evre arasında yaşanıyor. Beden aktifken, bilinç yerinde olmuyor.
Gece terörü ne zaman başlar, diye merak edebilirsin. Uyku terörü genellikle uyumaya başladıktan sonra 2. veya 3. saatlerde (yani uykunun ilk 3’te 1’lik diliminde) gerçekleşiyor.
Gece terörü kaç yaşında olur, dersen uyku terörünün en çok 3 yaş civarında görüldüğünü ancak bazı çocuklarda daha erken yaşlarda da başlayabildiğini söyleyebiliriz.
Her yaşın ayrı derdi var: 3 Yaş Uyku Düzenini Bozan 7 Durum
Gece terörü neden olur?
Sana gece terörü nedenleri diye sıralayabileceğimiz spesifik şeyler yok. Çünkü uyku terörünün bilinen tek bir nedeni yok ama genetikle bağlantısı olduğu düşünülüyor. Bazı uzmanlar, çocuk stresli bir dönemdeyse ya da aşırı yorgunsa gece korkusu ihtimalinin yüksek olduğunu iddia ediyor ama bazıları da böyle bir şey olmadığını söylüyor.
Gece terörü kız çocuklarından çok erkek çocuklarını etkiliyor. Ama merak etme, çocuklar büyüdükçe gece korkularını atlatıyorlar.
Gece terörü belirtileri
Uyku terörü yüksek sesli bir çığlıkla başlıyor. Çocuğun gözleri açık olup, sağa sola vurabiliyor, hatta konuşabiliyor. Uyanıkmış gibi görünse de aslında çok derin bir şekilde uyuyor oluyor.
Buna ek olarak gece terörü yaşayan bir çocuk, bazen soğuk terler içinde kalmış bir şekilde uykusundan uyanabiliyor. Böyle bir durum yaşarsan, yanına gittiğinde çocuğun seni tanımayabilir ve yaşadığı şeyi hatırlamayabilir.
Zihni bu oyunlarla dolsun: Eğlenerek Büyüsün: Okul Öncesi Eğitici Oyunlar
Gece terörü ne zaman geçer?
Genellikle 10 dakika kadar süren gece terörü, çocuğunu uyandırmaya çalıştığın takdirde durumun kötüleşmesine yol açarak daha uzun sürmesine sebep olabiliyor. Bazı durumlarda 1 dakika gibi kısa bir sürede biterken, bazen 40 dakikayı bile bulabiliyor.
Uyku terörü çözümü nedir?
Çocuğundan çok senin için zor olan bu durumda, rahatlamaya ve miniğini sözlerinle sakinleştirmeye çalışman en iyisi. Bir yerlere çarpıp canını yakmaması için önlemler almanda fayda var.
- Çocuğun belli bir düzende gece korkusu yaşıyorsa, üst üste onun gece korkularını yaşadığı saatleri not et.
- Gece terörünün başladığı saatin 10-15 dakika öncesinde çocuğunu uyandır ve 5 dakika uyanık tuttuktan sonra yeniden uyumasına izin ver.
- Bu süreci gece korkuları yok olana kadar tekrar et.
- Yapılan araştırmalara göre tüm vakalarda bu süre 1 haftadan kısa sürüyor.
Ona bir uyku arkadaşı da alabilirsin. "O da ne? dersen: Uyku Arkadaşı Nedir, Ne İşe Yarar?
Çocuğunun gece terörü yaşamasına nasıl engel olabilirsin, söyleyelim. Gün içinde çocuğunun aşırı yorulmasına engel olmalısın. Eğer bu durum sık sık meydana gelirse ya da ailenizde uyurgezerlik eğilimi varsa, uyku terörü tedavisi için doktorunla görüşmelisin. Peki uyku terörü için hangi doktora gidilmeli? Uyku terörü için psikiyatr uzmanına veya nöroloji uzmanına danışmalısın.
Çocuklar neden kabus görür?
Kabus, REM uykusu sırasında meydana gelen çok canlı bir rüya türü. Kötü rüya anlamına geliyor. Çocuğa yaşadığı tatsız bir duyguyu ya da geçirdiği bir travmayı dışarı attırıyor. Kabus sırasında bilinç aktifken, beden (gözlerde hızlı bir hareketlenme yaşanıyor) olmuyor.
Kabuslar genellikle endişeye, travmatik olaylara ve korkutucu televizyon programlarına bağlı olarak meydana geliyor. Kızlarda, erkeklerden daha sık görülüyor. Çocuklar ne zaman kabus görür, dersen:
Kabuslar genellikle gecenin ikinci yarısında, sabaha doğru görülüyor. Bu esnada REM uykusunun en yoğun yaşandığı evrede olunuyor.
Çocuklarda kabus genellikle 2 yaş civarında başlıyor ve 3-6 yaş aralığında zirve yapıyor.
Her şey belalı 2 yaştan sonra başlıyor: 2 Yaş Uyku Bozukluğuna Yol Açan 9 Durum ve Çözümü
Çocuğun kabus görürken ne yapabilirsin?
Kabus gören bir çocuk çığlık atarak uyanıyor ama yanına gidildiğinde bilinci yerinde oluyor. Bazen de uyandıktan kısa bir süre sonra bilinci yerine geliyor. Ne gördüğü sorulduğunda, büyük olasılıkla yaşadığı kötü deneyimi hatırlıyor. Çocuğunun gördüğü bu kötü rüyaların yıllar boyunca onun zihninde iz bırakabilme ihtimali de var.
- Çocuğun kabus gördüğünde onu sakinleştir ve yanında olduğunu hissettir.
- Ayrıntıları hatırlıyorsa gördüğü rüya hakkında konuşması için onu cesaretlendir.
- Korkularını küçük görme, bu rüyalar onun için çok gerçek.
- Onu sarılarak, öperek, hatta gerekiyorsa yanında yatarak rahatlat. Ama yatağına alma. Bunlar Tracy Hogg’un önerileri.
Peki, miniğin kendi yatağında uyumak istemiyorsa neler yapabilirsin: Kendi Yatağında Uyumak İstemeyen Çocukları Anlama Kılavuzu
Bu konuda Sarah Ockwell, “Çocuğum Neden Uyumuyor?” kitabında farklı bir öneride bulunuyor. Kendi deneyimlerini aktaran Ockwell, çocukları kabus görüp uyandığında her zaman yatağına gelmelerine izin vermiş. Çünkü bunun, çocukların güven ve fiziksel yakınlığa en çok ihtiyaç duydukları zaman olduğunu düşünüyormuş.
Çocuklarına, korkularından söz eden hikayeler okuyabileceğini ve böylece güvenli bir araç olan hikaye anlatımı aracılığıyla korkularını azaltabileceğini söylüyor Sarah Ockwell.
Çocuklarda kabus üzerine yapılan bir araştırmada yer alan profesörün de şöyle yaratıcı bir önerisi var:
Profesör, çocukların korkularını oyuncak ayıya aktarıp, ayının korkmaması için onunla ilgilenmelerini ve ayıya yardımcı olmaya çalışmalarını söylüyor. Bu yöntem pek çok çocukta etkili olmuş. Denemeye değer doğrusu.
Senin çok geçerli bir sebebin var: Her Çocuğun Bir Oyuncak Ayıya Sahip Olması İçin 8 Neden
Bir ebeveyn olarak çocuğunun kabus görmesine nasıl engel olabilirsin, sana yardımcı olalım. Yapabileceğin en iyi şey, çocuğunu rahatlatmanın yanında kabusun sebebini araştırmak ve mümkünse bunu çocuğunun hayatından çıkarmak.
Her zamanki uyku saatini koru ve uykuya hazırlık ritüelini uygulamaya devam et. Eğer çocuğun canavarlardan korkuyorsa, onu rahatlatmak için yatağın altını bile kontrol et!
Bu kabuslar sırasında ufak kazalar yaşanmasın diye, şöyle de minik önerilerimize bakabilirsin: En İyi Yatak Bariyeri Markalarından Öne Çıkan 10 Model
