Bebeklerde kalbin delik olması ne anlama gelir?
En sık görülen doğumsal kusurlardan biri olan ve tıp literatüründeki ismi atriyal septum kusuru olan kalp deliği, kalbin üst odacıklarının arasında açıklık şeklinde delik olması durumudur. Bu delik anormal kan akışına ve temiz kanla kirli kanın karışmasına neden olur. Bu da bebeğin yaşamsal fonksiyonlarını etkilemeye başlar.
Doğumsal bir başka kalp hastalığı: Fallot Tetralojisi (Mavi Bebek Hastalığı)
Kalp deliği sorunu, kız bebeklerde daha çok görülüyor.
Bebeklerde kalp deliği neden olur?
Anne karnında bebeğin kalbi delik olması gayet normal bir durum. Foramen ovale denilen bu açıklık doğumdan sonra yüksek ihtimalle kapanır. Bebeklerin %10-15'inde de doğduktan sonra açık kalabilir.
Bebeklerde kalpte delik genellikle;
- Akraba evlilikleri,
- Prematüre doğum,
- Genetik yatkınlık,
- Hamileliğin ilk 3 ayında geçirilen ağır enfeksiyonlar,
- Anne adayının radyasyona maruz kalması,
- Gebelik diyabetinin kontrol altına alınmaması,
- Bebeğin Down, Turner sendromu gibi sorunlara sahip olması gibi durumlar var.
Bebeklerde kalp deliği belirtileri nelerdir?
Kalbi delik bebeklerin belirtileri birbirinden farklı olabilir. Bazı bebeklerde kalp deliğinin tüm belirtileri doğar doğmaz kendini gösterirken, bazısında yetişkinlik dönemine kadar ortaya çıkmayabilir.
Kalbi delik olan bebeklerde görülen başlıca belirtiler arasında;
- Çok hızlı nefes alıp verme,
- Dudak çevresinde ve yüzünde morarma,
- Emerken çok çabuk yorulma,
- Kilo alma hızında azalma,
- Aşırı terleme,
- Yaş daha büyüdüğünde çabuk yorulma,
- Çarpıntı,
- Bayılma gibi durumlar var.
Anne karnında kalp deliği kapanır mı, söyleyelim. Fetüs 6 haftalık olduğunda kalp deliği normal şartlarda kendiliğinden kapanır.
Bebeklerde kalp deliği nasıl anlaşılır?
Yukarıdaki belirtilerle bir uzmana başvurduğunda bebeğin için bazı tetikler yapılacaktır. Bunlar arasında en sık kullanılan teşhis yöntemlerinden aşağıda bahsettik.
Elektrokardiyografi (EKG): EKG ile bebeğinin kalp atış ritmi değerlendirilir. Bu sinyaller bir kağıda dökülür ve doktorun tarafından yorumlanır.
Ekokardiyografi (EKO): Kalp damarlarının, duvarlarının, kapaklarının ve çalışma düzeninin incelendiği tetik türüdür. Kalp ultrasonu olarak da bilinir.
Akciğer Grafisi: Kalp ve akciğerlerin çalışma disiplini incelenir.
Kalbi delik bebek yaşar mı?
Kalp deliği, teşhisi geç kalmadan yapıldığı takdirde tehlikeli olmaktan çıkar. Önemli olan bebeğin iyi gözlemlenmesi ve yukarıda bahsettiğimiz belirtiler ortaya çıktığı andan itibaren bir uzman tarafından değerlendirilmesi ve gereken tedavinin yapılmasıdır.
Bunlardan da haberdar ol: En Sık Görülen Metabolik (Doğumsal) Hastalıklar
Bebeklerde kalp deliği tedavisi nasıl yapılır?
Bebeklerde kalp deliğinin en bilinen tedavi yöntemi ameliyattır. Ancak her kalp deliğinin cerrahi bir müdahaleye ihtiyacı yoktur. Bebeklerde kalp deliği kaç mm olmalıdır, nedir bunun normali, diye merak edebilirsin. Bebek kalbinin iki kulakçığı arasında olması gereken doğal bir açıklık var. Bazı çocuklarda bu açıklık bir süre 3-5 mm kadar açık kalabilir.
Yeni doğan bebeklerde kalp deliği kapanır mı, diye merak edebilirsin. Kalp deliği doğumdan sonra büyük oranda 3-5 günde kapanır. 3-5 mm kalan açıklıklar da büyük oranda da bu 6 ay-1 yıl gibi bir sürede kapanır.
Ancak delik büyükse ve tedavi edilmezse kalp yetmezliği sorunu ortaya çıkabilir. Bu nedenle önce ilaç tedavisine başlanır. Ancak belirtiler devam eder ve delik kapanmazsa ameliyat şarttır.
Bebeklerde kalp deliği ameliyatı, 2 farklı yöntemle gerçekleştirilir. İlk yöntem açık kalp ameliyatı olarak bilinir ve kalbin delik kısmına bir yama yapılır. İkinci yöntem ise şemsiye yöntemi olarak bilinir. Kalp açılmaz, deliği kapatma işlemi anjiyo sırasında yapılır. Bebeğin için en doğru yöntemi doktorun seçecektir.
Bebeklerde kalp deliği ameliyatı sonrası neler yapılmalı?
Bebeğin kalp deliği ameliyatı olduktan sonra doktorunun da yönlendirmeleriyle bakımına çok özen göstermelisin. Kalbi delik bebeklerde dikkat edilmesi gerekenleri aşağıda sıraladık:
- Kullanması gereken ilaçlar varsa zamanlarını geçirmeden muhakkak içmesine özen göstermelisin.
- Eğer ameliyat kesisi varsa duş aldırırken dikkatli olmalısın. Özellikle sabunla çok haşır neşir olmamasına özen göstermelisin.
- Bebeğinin yanında sigara içilmemesine ve sigara dumanı bulunan yerlerde kalmamasına dikkat etmelisin.
- Yarası toparlanana kadar yüksek efor sarf etmemesini sağlamalısın.
Bu bilgiler aklında olsun: Yenidoğan Bebek Bakımı: 12 Soruda Bilmen Gerekenler!
Kalbi delik olan bebeklerde nelere dikkat etmeli?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bazı kalp deliklerinde ameliyata gerek olmaz, zamanla kapanabilir. Ama bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Özellikle;
- Bebeğin yorulacağı aktivitelerden kaçınması,
- Hastalıklardan korunması,
- Temizliğine dikkat edilmesi,
- Çok sıcak ya da çok soğuk ortamlarda bulunmaması,
- Havasız ya da kötü havası olan ortamlardan uzak durması gerekir.
Gelelim “Kalbi delik olan bebekler nasıl beslenmeli?” sorusunun yanıtına! Evet, beslenme kalbi delik bebeklerde daha büyük önem taşıyor. Özellikle daha fazla su tüketmesi önemli. Bunun dışında enerji ihtiyacı çok daha fazla olacağı için emiyorsa sıklığının biraz artması ve daha büyük, çocukluk çağına yakın bir bebekse sık sık sağlıklı atıştırmalar tüketmesi gerekebilir.
Sana kalp deliğini kapatan yiyeceklerden bahsedemeyiz, bunu başaran mucize gıdalar yok. Ancak yağlı balıklar, yağlı tohumlar, keten tohumu, yeşil yapraklı sebzeler ve zeytinyağı gibi gıdalar kalp dostu yiyecekler. Çocuğunun beslenme programına bu gıdaları alman iyi olur.
Bebeklerde kalp deliği kilo alımını da etkilediği için bu açığın da kapatılması adına atıştırmalıklar ve sağlıklı beslenme önemlidir. Doktorunun önerisiyle bebeğine enerji verici mamalar da verebilirsin.
