Dil bağı nedir?
Dil bağı; dilin ağız tabanına tutunmasını sağlayan bir doku parçasıdır. Embriyo anne karnında 4. haftasındayken dil henüz gereken serbestliğe ulaşmaz, ağız tabanına bağlıdır. İlerleyen haftalarda dil, ağız tabanından ayrılarak daha serbest hale gelir ama yine de buradan tamamen ayrılmaması için altında frenulum denen bir bağ doku gelişir. Frenulum, embriyonun gelişim sürecinde bazı sorunlara maruz kalabilir ve sonucunda gereken uzunluğa erişemez. Bu durumda bebeğin, Ankiloglossi yani dil bağı ile doğabilir ve bazı sorunlar yaşayabilir.
Dil bağı nasıl anlaşılır?
Çocuğunda;
- Meme ucunu kavrayamama ve buna bağlı olarak meme reddi,
- Emerken aşırı terleme,
- Artikülasyon sorunları,
- Bazı kelimeleri söyleyememe,
- L, r, s, t, z gibi sesleri çıkaramama,
- Frenulumun dil altına değil ucuna kadar ulaşması ve kenarlarının perdeli olması gibi belirtiler görüyorsan bir uzmana danışabilirsin.
Doktorun çocuğunda dil bağı olduğunu tespit ettiğinde, başta konuşma bozukluğu olmak üzere diğer tüm sorunları çözmek için cerrahi müdahale yapılmasını önerebilir. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, bebeklerin yüzde onunda dil bağı görünürken yaş ilerledikçe görülme sıklığının düştüğü yönünde. Uzman hekimden ameliyat sonuçları ve riskleri hakkında detaylı bilgi almalısın.
Bebeklerde dil bağı kendiliğinden geçer mi?
Kimi uzmanlara göre dil bağı eğer hafif eğimli ise ve beslenmeye engel olmuyorsa ameliyata gerek yoktur. Ancak doktorun bu durumun ileride ya da yakın zamanda sorun çıkaracağını düşünüyorsa ameliyat gereklidir.
Dil bağı ameliyatı nasıl yapılır?
Önce “Dil bağı ne zaman kesilmeli?” sorusunu yanıtlayalım. Bebeğin 6. ayını doldurduktan sonra ameliyatı yapılabilir.
Ameliyat dediysek de korkma, bu işlem oldukça kolaydır. Doktorun, çocuğuna lokal anestezi uygular ve bir bistüri ya da makas yardımıyla dil bağına ufak bir kesi atar. Böylece dil bağı kesilmesi işlemi tamamlanmış olur. Bu işlemi lazer yöntemi ile gerçekleştiren uzmanlar da vardır.
- Eğer bebeğin çok küçükse, hareketliyse ya da korkuyorsa doktorun genel anestezi yapmayı da önerebilir.
- Dil altı bağı ameliyatında genellikle dikiş atılmaz. Ancak dil bağı büyük ya da genişse dikiş atma durumu söz konusu olabilir.
- “ Dil bağı için hangi doktora gidilir?” diye merak ediyorsan cevap verelim. Dil bağı ameliyatları KBB (kulak-burun-boğaz) uzmanları tarafından gerçekleştirilir.
- Ameliyatın ardından hafif ağrı ve kanama görülebilir. Ama genel olarak acısız bir işlemdir.
Dil bağı ameliyatı sonrası neler yaşanır?
Dil bağı ameliyatı sonrası beslenme nasıl olur?
Eğer çocuğun ameliyatı lokal anestezi altında olduysa operasyonun üzerinden yarım saat geçtikten sonra yiyip içebilir. Ancak çok sıcak, soğuk, acı, asitli ve tuzlu gıdaları tüketmemesi gerekir. Ayrıca bebeğin emiyorsa yine aynı süre zarfında beslenmeye başlayabilir. Hatta anne sütü kesi yeri için faydalı bile olabilir.
Bak daha neler var: Anne Sütünün Faydaları
Eğer ameliyat genel anestezi ile yapıldıysa ilaçların vücuttan tam olarak çıkması için yaklaşık 4 saat beklenir. Bu süre ardından çocuğun beslenmesine başlayabilir. Dil bağı ameliyatı iyileşme sürecinde su içmek, ağız içindeki sıvıyı arttıracağı için iyileşme üzerinde etkilidir.
Dil bağı ameliyatı sonrası konuşma nasıl gelişir?
Dil bağı ameliyatından sonra çocuğunun dil hareketlerinin faaliyete geçirilmesi gerekir. Tane tane ama akıcı şekilde konuşmaya teşvik etmek bu aşamada önemlidir. Emme ve üfleme faaliyetleri dil egzersizleri arasındadır ve dil bağı ameliyatı sonrası için faydalıdır.
Dil kesiği iyileştikten sonra çocuğun çıkaramadığı “l, r, s, t, z” seslerini daha kolay telaffuz etmeye başlar. Bu süreç 5-6 ay sürebilir.
Ancak ameliyatın ardından uzun zaman geçmesine rağmen artikülasyon bozukluğu devam ediyorsa konuşma terapisine başlanabilir. Bazen de bu sorunun altında başka bir durum olması ihtimali söz konusudur. Bu yüzden tekrar detaylı bir muayene yapılması gerekir.
Dil bağı hangi sorunlara neden olur?
Konuşma bozukluğu
Anneler “Dil bağı konuşmaya engel mi?” sorusunun cevabını çok merak ederler. Dil bağı; çocuğunun bazı sesleri çıkarmasını engeller. Bu sesler özellikle üst damağa ve dişlere dokunarak çıkarılanlardır. Konuşma bozukluğu en çok çocuk hızlı konuşurken ortaya çıkar. Yani geç konuşma ya da hiç konuşamama sorunlarının sebebi dil bağı değildir.
Çocuklarda geç konuşma ya da konuşamama sebeplerinin kesinleştirilmesi için uzman bir doktora başvurulması gerekir.
Hadi bak: Çocuklarda Konuşma Bozukluğu Nedir?
Yeterli beslenememe
Emen bebekler, dil bağı yüzünden memeyi tam olarak kavrayamadıkları için yeterince beslenemezler ve buna bağlı olarak kilo kaybı yaşayabilirler. Ayrıca aldıkları besinleri dilleriyle geri itemedikleri için beslenme bozuklukları ortaya çıkabilir.
Diş çürümesi
Yemek yedikten sonra dilimizle ağzımızı bir nebze temizleriz. Ancak dil bağı olan çocukların dil hareketleri kısıtlı olduğu için ağız içlerini temizleyemezler. Diş fırçalama ile de araya süre girince diş çürükleri meydana gelir.
Bu konu önemli: Bebeklerde Diş Sağlığı ve Bakımı
Ağız kokusu
Yine diş çürümesi ile aynı sebeplere bağlı, yemeklerin dil yardımı ile geriye itilememesi yüzünden ağız içinde birikmesi, bakteri oluşumuna neden olur. Bu da ağız kokusu yapar.
Dil yapısında bozukluklar
Frenulum, dili sürekli çekiştirdiği için zamanla dilde şekil bozukluları olabilir. Çatal dil bunların başında geliyor.
Psikolojik sorunlar
Tedavi edilmeyen dil bağı, çocuğun büyüdükçe konuşmasını engeller ve insanlarla iletişiminde sorunlar yaşamaya başlar. Bu da ileride psikolojisini olumsuz etkiler.
Böyle bir durum da var: Çocuklarda Motor Konuşma Bozukluğu: Apraksi
