Çocuğun yabancı cisim yutması belirtileri neler?
Öncelikle şunu belirtelim, yabancı bir cisim yutulduğunda gidebileceği 2 yol var; yemek borusu ve nefes borusu. Eğer cisim yemek borusundan mideye giderse ciddi bir tehdit oluşturmayabilir. Bu cisimler dışkı yoluyla atılabileceği gibi müdahalesi de kolaydır. Ancak cisim nefes borusuna kaçarsa ciddi sorunlarla meydana gelebilir.
Yabancı cisim yutma belirtilerinin başında solunum güçlüğü gelir. Solunum güçlüğü ile ciltte morarma, öksürük, göğüs ağrısı da söz konusu olabilir. Bunlar dışında;
- Kilo kaybı,
- Boğaz ağrısı,
- Aşırı salya artışı,
- Kusma,
- Sebepsiz ateş,
- Bilinç kaybı gibi durumlar görülebilir. Bu gibi belirtiler başka hastalıklarla karıştırılabilir. Bu yüzden çocuğun yabancı cisim yuttuğunu nasıl anlarım diye merak ediyorsan tüm vücudu ve bulguları değerlendirmeli, yukarıda saydığımız belirtilerden birkaçını bir arada gördüğünde yabancı cisim yutmasından şüphelenmen gerekir.
Çocuğun yutma tehlikesi olan yabancı cisimler neler?
Yabancı cisim yutması vakalarında en çok;
- Metal bozuk para,
- Küçük parçalı oyuncaklar,
- Kuruyemiş,
- Oyuncak pilleri,
- Mıknatıs,
- Kolye-küpe,
- Kıyafetlerde ya da eşyalarda bulunan boncuk süsler,
- Düğme gibi materyallerle karşılaşılıyor. Bu yüzden bu gibi maddeleri mutlaka çocuğundan uzak tutman gerekiyor.
Yabancı cisim yutan çocuğa nasıl müdahale edilir?
Eğer çocuğun yabancı bir cisim yuttuğu tespit edilmişse ya da görülmüşse, nefes alma zorluğu, morarma gibi durumlar ve çocuk ağzını açtığında cisim görülebiliyorsa parmaklar yardımı ile cisim bulunduğu noktadan çıkartılabilir. Ancak cisim görülemeyecek kadar ileri gittiyse çocuk baş aşağı tutulup (ayaklarından sallandırır biçimde) sırtına vurularak cismin çıkarılmasına yardımcı olunabilir. Bu aşamadan sonra solunum düzelmediyse ağızdan ilkyardım solunumu yapılabilir. Görüldüğü üzere bu gibi durumları başarıyla atlatabilmek için ilkyardım teknikleri bilmek çok önemli.
Bebeklerde İlk Yardım: Her An Her Şey Olabilir
Yukarıda anlattığımız işlemlerle çocuğun hayati riski atlatılabilir ancak bazı maddelerin vücut içerisinde bazı sorunlara neden olma riski de var. Pil, mıknatıs, iğne gibi cisimler yemek borusunda, midede ya da bağırsakta hasar oluşturabilirler. Zehirlenme ya da delinme gibi ciddi sorunlara yol açabilirler. Bu nedenle bir doktora danışarak bu cisimlerin yeri tespit edilmeli ve anestezi altında yapılan küçük operasyonlarla çıkarılması gerekiyor.
Bazı durumlarda bu yabancı cisimler akciğere kaçabiliyor. Bu gibi durumlarda öksürük, ateş, zatürre görülebiliyor. Bu durum akciğer grafisinde kolayca saptanabiliyor ve bronoskopi ile tedavi edilebiliyor.
Çocuğun yabancı cisim yutmasını engellemek için neler yapmalı?
- Mutlaka yaşına uygun, küçük parçalar barındırmayan oyuncaklar seçilmeli.
- Oyuncakların pil, mıknatıs vb. materyalleri açıkta olmamalı.
- Kalem, kalemtıraş, silgi gibi aletler çocukların bulunduğu alanlarda ulaşabilecekler yerlerde olmamalı.
- Çocuk taneli gıdaları tüketirken mutlaka ebeveyn kontrolünde olmalı.
- Yutma anı izlendiyse panik olmadan ağız içi kontrol edilmeli.
- Çocuğun hareketlerini kısıtlamak yerine, tehlike yaratacak cisimleri ondan uzak tutmalı.