Pnömoni (zatürre) nedir?
Tıbbi adı pnömoni olan zatürre, virüs ya da bakteriler nedeniyle meydana gelen akciğer enfeksiyonudur. Zatürrede, akciğerin en uç kısmını oluşturan hava kesecikleri iltihaplanır.
Geçmişte çok tehlikeli olsa da zatürre tedavisindeki ilerlemeler ve geliştirilen aşılar sayesinde bu hastalığı tedavi etmek artık daha kolay.
Bebeklerde zatürre neden olur?
Bebeklerde zatürre nedenlerini 3 gruba ayırabiliriz:
- Bakteriler, virüsler ve mantarlar gibi farklı organizmalar göğse yayılarak zatürreye yol açabilir.
- Zatürre, hasta olan birinin salyası veya mukusuyla doğrudan temas ya da öksürük yoluyla bulaşabilir.
- Eğer çocuğunun bağışıklık sistemi herhangi bir virüs enfeksiyonundan dolayı zayıfladıysa akciğerlerinde bakteri gelişmeye başlar ve ilk enfeksiyonun üzerine ikinci bir enfeksiyon daha meydana gelebilir.
Ayrıca bağışıklık sistemi ya da akciğerleri kistik fibrozis, kanser ya da astım gibi hastalıklar nedeniyle zayıflamış çocuklarda zatürre gelişme ihtimali daha yüksek. Herhangi bir sebepten akciğerlerinde ya da solunum yollarında anormallik olan çocuklar da yüksek risk grubundalar.
Bunu da öğren: Bebeklerde ve Çocuklarda Grip ile Soğuk Algınlığı (Nezle) Hakkında Her Şey
Bebeklerde zatürre belirtileri nelerdir?
- Terleme,
- Titreme,
- Ciltte kızarıklık,
- Ateş,
- İştahsızlık,
- Halsizlik,
- Solgunluk,
- Her zamankinden daha fazla ağlamadır.
Zatürre aynı zamanda solunum güçlüğüne yol açabildiği için daha özel belirtiler de gösterebilir. Bu nedenle pnömoni belirtilerinin tamamını bilmende fayda var:
- Öksürük,
- Hızlı, yorucu nefes alma,
- Burun kanatlarının açılıp kapanması,
- Kaburgaların arasındaki, altındaki ve köprücük kemiğinin üzerindeki solunum kaslarının daha fazla çalışması,
- Öksürük ve derin nefes almaya eşlik eden göğüs ağrısı,
- Hışıltı,
- Dudaklarda ve parmak uçlarında morarma.
Neden olur, nasıl geçer: Bebeklerde ve Çocuklarda Öksürük
Bebeklerde zatürre nasıl anlaşılır?
Zatürre tanısı çeşitli belirti ve bulgularla koyulabilse de hastalık, akciğer röntgeniyle kesin olarak teşhis edilebilir.
Bebeklerde zatürre tedavisi nasıl yapılır?
Eğer zatürrenin kaynağı virüs ise;
- Dinlenmek ve ateş kontrolü dışında uygulanabilecek özel bir tedavi yoktur.
Tek tek inceledik: Bebekler İçin En İyi 13 Ateş Ölçer
- Kodein ve dekstromorfan içeren öksürük baskılayıcı şuruplar kullanmaman gerekir. Çünkü öksürük, enfeksiyonun neden olduğu fazla salgıları temizlemek için gerekli.
- Virüs zatürreleri genellikle 1 haftada düzelse de öksürük birkaç hafta devam edebilir.
- İlaç kullanımı genellikle gerekmez.
Bebeklerde Ateş Nasıl Düşürülür?
Genellikle zatürrenin bakteri ya da virüs kaynaklı olduğunu söylemek zor olduğu için çocuk doktorun antibiyotik verebilir. Çocuğu zatürre olan anneler antibiyotiği erken bırakmak eğiliminde olabiliyorlar. Ancak antibiyotiği tam ve önerilen dozda kullanman önemli. Çünkü çocuğun her ne kadar kendini iyi hissetse de bakterilerden bazıları kalabilir ve zatürre tedavisi tam olarak yapılmazsa enfeksiyon geri dönebilir.
Zatürre tedavisine rağmen enfeksiyon kötüleşiyorsa dikkat!
- Antibiyotik kullanımına rağmen birkaç günden fazla süren ateş,
- Solunum güçlüğü,
- Eklemlerde şişme ve kırmızılık, kemik ağrısı, kusma ya da boyun tutulması gibi vücudun başka bir yerinde enfeksiyon bulgusu gösteren belirtiler varsa doktorunla mutlaka yeniden iletişime geçmelisin.
Çocuklarda Kusmaya Ne İyi Gelir?
Bebeklerde zatürre tedavisi kaç gün sürer?
Virüs kaynaklı zatürre genellikle 1 haftada iyileşir. Öksürüğün geçmesi birkaç haftayı bulabilir. Ancak bu durum çocuktan çocuğa farklılık gösterebilir tabii ki.
Eğer çocuğun oksijen düzeyi düşükse, solunum sıkıntısı yaşıyorsa ve beslenme güçlüğü yaşıyorsa tedavinin hastanede doktorun gözetimi altında devam etmesi gerekir.
Bebeklerde zatürre tekrarlar mı?
Evet, zatürre tekrarlayabilir. Bir çocuğun yılda 2’den fazla zatürre olma durumu tekrarlayan zatürre olarak adlandırılır.
Eğer 4 hafta geçmiş olmasına rağmen hastalık geçmediyse persistan (iyileşmeyen) zatürre söz konusudur. Çocuğunun neden tekrarlayan zatürreler geçirdiğinin bulunabilmesi için birtakım tetkiklerden geçmesi gerekir.
Zatürre bebeğe bulaşır mı?
Özellikle sonbahar, kış ve ilkbahar aylarının erken dönemlerinde sıklıkla görülen zatürre bulaşıcıdır. Zatürre olan kişiyle yakın temasta bulunmak; aynı tabağı, çatalı ve kaşığı kullanmak hastalığın bulaşmasına yol açar.
Bağışıklık sistemi zayıflamış, iyi beslenmeyen ve alerjik yapısı olan çocuklara zatürre bulaşma ihtimali daha yüksektir. 0-1 yaş arasındaki bebekler en riskli grupta yer alırlar. Bağışıklık sistemi tamamlanmamış 1-5 yaş arasındaki çocuklarsa en riskli ikinci gruptur.
Bebeklerde zatürre bitkisel tedavi ile geçer mi?
Zatürre olan çocuğun bakımı vücudu dinçleştirmeye yönelik şekilde yapılır. Hastalığın daha ağır seyrettiği çocuklarda oksijen yüklemesi gibi hastanede tedaviye yönelik uygulamalara gidilmesi gerekse de daha hafif geçirenlerde beslenmeye önem verilmesi yeterli gelir.
Direkt olarak bitkisel tedaviden bahsedemesek de zatürreye iyi gelen birtakım bitki ve gıdalar söz konusu.
Bebeklerde zatürreye ne iyi gelir?
Fesleğen, zencefil, zerdeçal, havuç suyu ve sarımsak gibi gıdalar zatürreye iyi gelen yiyecekler arasında. Zatürre olan çocuğun beslenmesinde özellikle bol bol sebze sularına yer vermek gerekir. . Hem leziz hem faydalı: Hilal Mocan'dan Çocuğunun Bağışıklık Sistemini Güçlendirecek Beslenme Önerileri
Bebeklerde zatürre aşısı ne zaman yapılır?
Çocuğun, bakteriyal bir zatürre nedeni olan pnömokok enfeksiyonlarına karşı aşı olabilir. Amerikan Pediyatri Akademisi 2 yaşından küçük çocukların hepsinin zatürre aşısı olmasını öneriyor. Bu aşı, konjuge pnömokok aşısı veya PVC serisi olarak adlandırılıyor.
- Bebeklerde zatürre aşısının dozları; 2, 4, 6 ve 12-15. aylar arasında diğer çocuk aşılarıyla birlikte aynı anda yapılır.
- Ek olarak viral zatürrelerden korunmak için 6 ay ila 3 yaş arasındaki çocuklara grip aşısı yaptırılması önerilir.
- Ayrıca çeşitli hastalıklara bağlı olarak bağışıklık sistemi düşmüş, dalağı alınmış ya da kalp, akciğer rahatsızlıkları olanlara özel pnömoni aşısı yapılması ekstra önem taşır. Hastalığı geçici olanlara o dönem içerisinde, kalıcı olanlara ise 5 yılda bir zatürre aşısı yapılması gerekir.
Ay ay bebek aşı takvimi hazırladık: Bebeğinin Olması Gereken Aşılar Nelerdir?
Bebeklerde zatürreyi önlemek için neler yapmalı?
- Çocuğunun beslenmesine özellikle dikkat etmeli, tüm besin öğelerinden mutlaka tüketmesini sağlamalısın.
- Özellikle ilk 6 ay bebeğini yalnızca anne sütüyle beslemeleye özen göstermelisin.
- Zatürre aşılarını vaktinde yaptırmalısın.
- Kış ve bahar aylarında çocuğunu kapalı alanlarda bulundurmamaya ve hasta çocukların olduğu mekanlara sokmamaya çalışmalısın.
- Çocuğunun yanında kesinlikle sigara içmemeli ve içilen ortamlarda da bulundurmamalısın.
- Zatürrede erken teşhis çok önemli, böylece daha hızlı iyileşme sağlayabilirsin.
Bu da ilgini çekebilir: Çocuklarda ve Bebeklerde İshal Neden Olur, Nasıl Geçer?
