Havale (konvülziyon) nedir?
Beyindeki anormal elektrik akımları nedeniyle fiziksel hareketlerde, hislerde ve davranışlarda oluşan geçici değişikliklere havale (konvülziyon) deniyor.
Nöbet de aslında havalenin en etkileyici türü. Hızlı, şiddetli hareketlere ve bilinç kaybına neden oluyor. Bazen bölgesel hareketler başlayıp tüm vücuda yayılabiliyor. Havale ve nöbet terimleri birbiri yerine kullanılabiliyor. Ani hastalık ve ateş gibi tekrarlayan nöbetlere ise epilepsi deniyor.
Onu da burada anlattık: Bebeklerde Epilepsi (Sara) Hakkında Merak Edilen Her Şey!
Ateşli havale nedir?
Ateşli havale (febril konvülziyon), 6 ay ile 5 yaş arasındaki çocuklarda mikrobik enfeksiyona bağlı olarak görülen ve nöbet oluşumunu tetikleyen bir rahatsızlık. Kabaca haliyle havalenin, ateşin ani yükselmesi ile olan türü diyebiliriz.
Ateşli havalenin nedenleri neler?
Febril konvülziyona yol açan ilk etmen, ateşli enfeksiyonlar. Özellikle de yüksek ateşin görüldüğü ilk birkaç saat riskli. Aile öyküsünde ateşli havale olması da bir diğer faktör.
Hadi öğren: 10 Maddede Çocuklarda ve Bebeklerde Ateş Hakkında Aklına Takılan Tüm Sorular
Ateşli havale belirtileri nelerdir?
- Gözleri bir noktaya dikme,
- Kasılma,
- Ağızdan köpük gelmesi,
- Morarma,
- İdrar ve dışkı kaçırma,
- Bilinç kaybı.
“Ateşli havale nasıl anlaşılır?” diye merak edebilirsin, seni bir konuda uyaralım. Havale belirtilerinin hepsi aynı anda görülecek diye bir şart yok. Bu belirtilerden yalnızca birkaçını da bir arada görebilirsin.
Ateşli havale kaç derecede olur?
Eğer bebeğinin makattan ölçülen ateşi 38ºC’den, koltuk altından ölçülen ateşi ise 37.5ºC’den yüksekse bu durum, yüksek ateş olarak adlandırılıyor.
Febril konvülziyondan söz edebilmek için de ateşin menenjit gibi hastalıklar dışında bir nedenden yükselmiş olması, çocuğunun gelişimsel bir rahatsızlığı olmaması ve daha önce ateşsiz havale geçirmemiş olması gerekiyor.
Hepsini tek tek inceledik: Bebekler İçin En İyi 13 Ateş Ölçer
Yüksek ateşe karşı yapabileceklerini videomuzda anlattık!
Ateşli havale ne kadar sürer?
Ateşli havale genellikle 1 dakikadan daha az sürüyor, buna basit ateşli havale deniyor. Nadiren de olsa 15 dakika ya da daha fazla sürebilen, tekrarlayan türü de var. Buna da kompleks ateşli havale deniyor.
Ateşli havale kaç kez tekrarlar?
Kompleks ateşli nöbetler gün içinde tekrarlayabiliyor. Bir kez ateşli havale geçiren bebek için risk %25-50 oranında.
Ateşli havale geçirenlerin yarısında ilk 6 ay içinde hastalık kendini tekrarlıyor. Hastalığın aile öyküsünde olması ya da küçük yaşta başlaması da tekrarlama riskini artırıyor.
Ateşli havale epilepsiye dönüşür mü?
Basit ateşli havaleler herhangi bir hasar bırakmadan geçiyorlar. Epilepsiye dönüşme ihtimalleri çok az, için rahat olsun. Ancak 15 dakikadan fazla sürerse epilepsi (sara) görülme riskini artırıyor.
Ateşli havale beyinde hasar bırakır mı?
Ateşli havale beyin hasarı, sinir sistemi bozuklukları, felç, zeka geriliği ya da ölüme neden olmuyor. Ateşli havale geçiren çocukların okul başarısı ya da zeka seviyesi yaşıtlarından farklı değil, merak etme.
Detaylıca anlattık: Serebral Palsi (Beyin Felci) Nedenleri, Tipleri ve Tedavisi Hakkında Her Şey
Ateşli havalenin zararları neler?
Havale geçirmek, anne ve babaların gözünü korkutsa da bu nöbetler bebek için zararsız. Ancak havale sırasında bebeğin düşerek yaralanması ya da ağzındaki yiyecek veya tükürükten dolayı nefes alamaması gibi talihsiz durumlar da yaşanabiliyor. Bunları önlemek için ateşli havalede ilk yardım uygulamalarını öğrenmende fayda var.
Ateşli havalede ilk yardım nasıl yapılır?
- Paniğe kapılmadan çocuğunu yere ya da yatağa, keskin ve sert nesnelerden uzağa yatır.
- Salyası veya kusmuğunun ağzından boşalabilmesi için başını yana doğru çevir.
- Kollarını ve bacaklarını tutmaya çalışma.
- Ağzında bir yiyecek varsa hemen çıkar.
- Dişlerinin arasına bir şey sokmaya çalışma. Dilini yutmaz, korkma. Eğer ağzını açman gerekirse yumuşak bir bezle yapabilirsin.
- Vücudunu ılık ıslak bezle silerek ateşini düşürmeye çalış.
- Çocuğunu kesinlikle yalnız bırakma, doktorunu ara.
- Eğer ateşli havale 15 dakikadan uzun sürerse 112’yi ara.
Her an olabilecek kazalara karşı zırhını kuşandın mı: Bebeklerde İlk Yardım
Ateşli havale tedavisi nasıl yapılır?
Ateşli havale tedavisi, nöbetin neyden kaynaklandığına bağlı olarak değişiyor. Yalnızca, havale ateşe bağlı olarak geliştiyse çocuğunun hastaneye yatırılmasına gerek yok.
Ancak febril konvülziyon uzun sürdüyse ve ateşe sebep olan başka bir hastalık söz konusuysa miniğinin hastaneye yatırılarak birtakım tetkiklerden geçirilmesi gerekebilir.
Ateşli havale nasıl önlenir?
Havaleyi önlemek için ateşli hastalık sırasında çocuğuna ateş düşürücü ilaçlardan verebilirsin. Doktorunun önerisiyle yalnızca ateşli dönemlerde ya da sürekli kullanmak üzere havale önleyici ilaçlar da kullanabilirsin.
Bunu da öğrenmek isteyebilirsin: Çocuklarda Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF Hastalığı) Nedir?
