Enürezis nedir?
Çocukların 5 yaşından sonra sadece uykudayken alt ıslatmaya devam etmesine enürezis, diğer bir adıyla alt ıslatma denir. Bunun yalnızca gece alt ıslatma şeklinde olanı, enürezis nokturna; hem gündüz hem gece olanı ise enürezis diurna olarak adlandırılır.
Çocuklarda altını ıslatmanın nedenleri neler?
Çocuklarda gece altına kaçırma nedenleri tam olarak bilinmiyor. Ancak dolu mesane hissini, kas ve sinir sistemlerini kontrol eden bilinçaltı mekanizması farklı yaş dönemlerinde gelişebiliyor. Gece altını ıslatmanın altında yatan sebebin de bununla ilgili olabileceği düşünülüyor.
Yatak ıslatma genellikle psikolojik ve fiziksel sorunlarla ilişkili olmuyor. Hem gündüz hem de gece görüldüğü takdirde mesane ve böbreklerle ilgili bir soruna işaret edebileceği düşünülüyor. Eğer miniğin yatağını ıslatıyorsa olası gece altına kaçırma nedenleri şunlar olabilir:
- Mesanesi dolu olduğunda uykudan uyanmaya yavaş geçiş,
- Mesane üzerine fazladan basınca yol açabilen kabızlık,
- Şeker hastalığı,
- İdrar yolu enfeksiyonu,
- Baskıdan kaynaklanan psikolojik stres.
Öğrenmen şart: Çocuklarda ve Bebeklerde Kabızlık Neden Olur, Nasıl Geçer?
Bir dipnot: Çocukların 2 ila 4 yaşları arasında gece yataklarını ıslatmaları çok normal. Ancak bu durum, haftada 3’ü geçmemeli, zamanla artış göstermemeli ve 5 yaşından sonra sona ermeli. Yani, bu şartları sağladığı takdirde 3 yaşındaki çocuğun gece altını ıslatmasında çok endişelenecek bir durum yok.
Çocuklarda alt ıslatma hangi durumlarda ciddi bir soruna işaret eder?
Çocuğun tuvalet eğitimine başladığında kazalar yaşaması çok normal. Bu nedenle tuvalet eğitimi başarılı olduktan sonraki 6 ayla 1 sene içinde miniğinin yatağı ıslatmasından endişe etmemelisin.
Hatta bundan sonra da kazalar olması olağan, fakat sayılara dikkat et. Çocuğun 6 yaşındayken gündüzleri arada sırada, geceleri ise biraz daha fazla kaza yaşayabilir. Ancak sık sık altına kaçıran minik kuzunun;
- Düzenli olarak tuvaleti kullanmasına rağmen külotları, pijamaları ve çarşafları ıslaksa,
- İdrarını yaparken zorlanma sorunu varsa,
- İdrar akımı küçük ya da darsa ve idrar sonrasında damlama problemi yaşıyorsa,
- İdrarı bulanık ya da pembeyse,
- Külotlarında ya da çarşaflarında kan lekesi varsa,
- Genital bölgesinde kırmızılık ya da döküntü varsa,
- Altına kaçırdığını gizlemek için külotlarını saklama girişimlerinde bulunuyorsa,
- Geceleri olduğu gibi gündüzleri alt ıslatma sorunu da varsa onu zaman kaybetmeden doktora götürmelisin.
Tüm aşamaları gözden geçirmek ister misin: Adım Adım Çocuklarda Tuvalet Eğitimi
Bu sorulara dikkat!
- Ailenizde yatak ıslatma öyküsü var mı?
- Çocuğun ne kadar sıklıkla altını ıslatıyor ve bu, gündüz hangi saatlerde oluyor?
- Kazalar ne zaman oluyor?
- Çocuğun aktifken ya da üzgünken mi altını ıslatıyor, alışık olmadığı bir baskı altındayken mi?
- Çocuğun, aşırı şekilde sıvı aldığı ya da çok miktarda tuzlu yiyecek yediği zamanlarda mı altını ıslatmaya yatkın oluyor?
- Çocuğunun idrar yapmasında ya da idrarının görünümünde anormal bir şeyler mi var?
Çocuklarda alt ıslatma sorunu genellikle sağlık açısından endişelenecek bir duruma işaret etmez. Ancak doktorun yine de bu soruların cevaplarını bilmek isteyecektir.
Bu dönemde yaşadığı baskı rüyalarının etkileyebilir. Okusan iyi edersin: Çocuklarda Gece Terörü ve Kabuslar
Çocuklarda alt ıslatma tedavisi nasıl yapılır?
Yukarıdaki sorulara cevap aldıktan sonra eğer doktorun, çocuğunda bir sorun olduğundan şüpheleniyorsa idrar yolları enfeksiyonuna ait bulgular için test yapmak isteyebilir. Bir enfeksiyon söz konusuysa antibiyotikle tedavi uygulanır. Bu, alt ıslatma sorununu çözebilir ancak problem genellikle enfeksiyondan kaynaklanmaz.
Eğer alt ıslatmanın nedeni, dolu mesaneye verilmesi gereken tepkinin yavaş gelişmesinden farklı bir şeyse ve ıslatma 5 yaşından sonra devam ediyorsa doktorun mesane röntgeni ve böbrek ultrasonografisi gibi ek testler isteyebilir. Bir anormallik görürse de seni bir çocuk üroloğuna yönlendirebilir.
Çocuğun 5 yaşın üzerindeyse ve alt ıslatma probleminin altında hiçbir neden bulunamadıysa çocuk doktorun evde tedavi programı verebilir. Bu program, problemin gece ya da gündüz olmasına göre farklılık gösterir. Peki altını ıslatan çocuğa ne yapmalı ve hangi yolların izlemelisin? İşte adımlar şöyle:
Gündüz altını ıslatan çocuklar için evde tedavi yöntemi
- Genital bölgedeki cilt tahrişini önlemek için sert deterjanlar ve iç çamaşırlarından kaçınmalısın.
- Banyo için hafif sabunlar seçmeli, genital bölgenin su ve idrardan daha fazla etkilenmemesi için vazelin kullanmalısın.
- Kabızlığı mümkün olduğunca engellemelisin.
- Alt ıslatmaya kesin çözüm arıyorsan en önemlisi, zamanlı bir işeme programı uygulamalısın. Çocuğunun idrarını beklemek yerine, her 3-4 saatte bir mesanesini boşaltmasını hatırlatmalısın.
Gece altını ıslatan çocuklar için evde tedavi yöntemi
Çocuklarda alt ıslatma, geceleri daha yaygın görülen bir problem. Dolayısıyla etkili bir çözüm almak daha zor olabilir. Aşağıdaki adımlar genellikle işe yarasa da uygulamaya geçmeden önce doktorunla konuşmanda fayda var. Peki gece alt ıslatma problemi nasıl çözülür, gelelim yapabileceklerine:
- Öncelikle çocuğuna onu anladığını ve bu durumun onun suçu olmadığını anlatmalısın.
- Gece idrar kaçırmasını önlemek için yatmadan 2 saat önceki dönemde sıvı almayı bırakmasını istemelisin.
- Kuru geçen geceleri ödüllendirmen onun kendisini iyi hissetmesini sağlar. Ancak altını ıslattığı geceleri için de onu cezalandırmamalısın. Duygusal bir konu olduğu için bu nokta çok önemli.
Bu yöntemler sonuç vermedi ve çocuğun altını ıslatmaya devam mı ediyor?
Eğer çocuğun, yukarıdaki planı uygulamaya başladıktan 1-3 ay sonra hala altını ıslatıyorsa doktorun bir idrar alarmı kullanmanı önerebilir. İdrar alarm cihazı çocuğun, altını ıslatır ıslatmaz harekete geçerek onu uykusundan uyandırır. Böylece miniğin kalkıp idrarını tuvalette tamamlayabilir.
Bu mesane şartlandırma yöntemi düzenli bir şekilde uygulandığı takdirde çocuklarda idrar kaçırma sorununa karşı başarılı olma ihtimali epey yüksek. Ancak alt ıslatma alarmından verimli bir sonuç alabilmek için doktorunun önerilerini dikkate alman çok önemli.
Bir diğer seçenek ise alt ıslatma ilaçları. Yan etkisi az olan bu ilaçları kullanan çocukların yarısı gece yatak ıslatmaktan kurtulur. Ancak ilaçla tedavide de uykudan önce sıvı tüketimini kısıtlaman ve doktorunun yönlendirmelerini takip etmen önemli.
Uykuda altına kaçıran çocukların çok az bir kısmı tedaviye yanıt vermez. Genellikle ergenlik döneminde alt ıslatma problemi sona erer. Yetişkinlerde altını ıslatma ise 100 kişiden 1’inde görülür. Gördüğün gibi alt ıslatma çok yaygın bir sorun. Bu problemden kurtulma konusunda da miniğine gösterdiğin duygusal destek çok önemli.
Altını ıslatan çocuğa hangi doktor bakar?
Alt ıslatma problemi için miniğini öncelikle çocuk cerrahisi bölümüne götürmelisin. Yapılan muayene ve testler sonucunda eğer doktorun sorunun psikolojik etkenlerden kaynaklandığını düşünürse seni bir pedagoga yönlendirebilir
Çocuğunun yardımına koşacak psikolojik danışmanları görmek için tıkla!
