1. Kabakulak nedir?
Kabakulak, genellikle tükürük bezlerinin şişmesine neden olan bir virüsün yol açtığı çocukluk çağı hastalığıdır.
2. Kabakulak belirtileri nelerdir?
- Kulak ve çene altındaki bezlerde tek ya da çift taraflı şişkinlik ve ağrı,
Çocuklarda Kulak Ağrısının Nedenleri ve Tedavisi Hakkında Merak Ettiğin Her Şey
- Şiş, ağrılı testisler ve karın ağrısı (Her zaman olmayabilir.),
- Yutkunma sırasında ağrı,
- Ağız kuruluğu,
- Baş ağrısı,
- Ateş.
Bu bilgilere çok ihtiyacın olacak: 10 Maddede Çocuklarda ve Bebeklerde Ateş Hakkında Aklına Takılan Tüm Sorular
3. Kabakulak aşısı ne zaman yapılır?
Kabakulak özellikle 2 yaşın üzerindeki çocukları etkiler. Kabakulak aşısının ilk dozu bebeğin 12.-15. aylarında yapılır ve 4-6 yaşlarında ikinci doz yapılır. Yapılan MMR (kızamık, kızamıkçık, kabakulak) aşılarından dolayı günümüzdeki çocukların çoğu, bu hastalıklara yakalanmazlar.
Bu noktada kabakulak aşısı, hastalıktan korunmak için büyük önem taşıyor. Eğer miniğin aşı olarak hastalığa karşı bağışıklık kazanmadıysa bulaşma ihtimaline karşı risk altında olduğunu söyleyebiliriz.
Ayrıca kabakulak aşısının kalıcı bir yan etkisi de yok. Aşıdan 7-10 gün sonra miniğinde hafif bir ateş ve halsizlik olabilir. Çok düşük bir komplikasyon olarak da kabakulak bezesinde şişlik görülebilir.
Çocuğuna hangi aşıları ne zaman yaptırmalısın, öğren!
4. Kabakulak nasıl bulaşır?
Kabakulak hastalığı, enfeksiyonlu kişinin virüsü içeren öksürük damlacıklarını havaya ya da ellerine geçirmesiyle yayılır. Yakınlarda duran çocuk, havadaki bu damlacıkları alabilir ve virüs, solunum yolları aracılığıyla kana geçerek tükürük bezlerine ulaşır.
Bulaşıcı hastalıklara karşı önlemini al: 14 Madde ile Çocuklarda Suçiçeği
5. Kabakulak ne kadar sürer?
Kabakulak virüsünün kuluçka süresi 17 ila 21 gün arasındadır. Asıl belirtiler ortaya çıkmadan 1 ya da 2 gün önce çocuğun genel olarak kötü görünebilir.
6. Kabakulak tedavisi nasıl olur?
Kabakulak tedavisi için uygulanan özel bir yöntem yok. Bu nedenle “Kabakulak nasıl geçer?” diye kara kara düşünme, çocuğun kendi kendine iyileşecek. Yalnızca hastalık sürecini daha rahat geçirmesini sağlayabilirsin.
Kabakulak olunca ne yapılmalı?
- Çocuğunun ateşi olup olmadığını anlamak için vücut ısısını ölçebilirsin. Eğer ateşi varsa ıslak bir havlu ya da tülbentle ateşini düşürebilirsin.
- Eğer yeme güçlüğü çekiyorsa yemeğini sulandırarak sıvı gıdalar almasını sağlayabilirsin. Ekşi yiyecekler vermemelisin.
- Çocuğunu yatırarak özellikle kabakulaktan etkilenen tarafına sıcak havlu koyabilirsin.
- Şişlik ortaya çıktıktan 5 gün sonrasına kadar bulaşıcılık devam eder. Doktorlar bu süreçte çocukların okula gönderilmemesini önerirler. Miniğinin bol bol istirahat etmesine ve özellikle hamilelerden uzak durmasına dikkat etmelisin.
- İçeriği zenginleştirilmiş çorba, yoğurt gibi kolay yenen sıvı yiyecekler hazırlayabilirsin. Çocuğunun sulu besinleri bol tüketmesini sağlayabilirsin.
Yeterince bilgin yoksa mutlaka oku: Ateş Ölçerler ve Çocuklarda Ateş Ölçme Teknikleri Hakkında Bilmek İstediğin Her Şey!
7. Kabakulak hangi durumlarda risklidir?
- Eğer erkek çocuğunun testis ya da kız çocuğunun karın ağrısı varsa,
- Hastalık başlangıcından 10 gün sonra çocuğunun durumu daha kötüye gidiyorsa,
- Şişme öncesinde, sırasında ya da sonrasında çocuğunun ciddi bir baş ağrısı ve boyun sertliği varsa (Bu, menenjit gibi ciddi bir durumun belirtisi olabilir.) vakit kaybetmeden doktorunla iletişime geçmelisin.
8. Kabakulak başka hastalıklarla karıştırılabilir mi?
Kabakulakta en çok etkilenen tükürük bezesi, kulağın altındaki parotistir. Bu beze, kabakulak virüsü dışında birçok enfeksiyonda etkilenebilir. Dolayısıyla kabakulak, parotis bezesini etkileyen diğer enfeksiyonlarla karıştırılabilir. Bunlar;
- Tükürük yollarında taş olması,
- Bezenin bakteriyel sebeplerle şişmesi,
- Viral enfeksiyonlar,
- Romatizmal hastalıklar gibi rahatsızlıklar olabilir.
Bebeklerde ve Çocuklarda Grip ile Soğuk Algınlığı (Nezle) Hakkında Her Şey
9. Kabakulak olunca banyo yapılır mı?
Çocuklarda veya bebeklerde kabakulak görüldüğünde banyo yapılmasının herhangi bir sakıncası yok. Ancak suyun ılık olmasına ve şiş bölgeyi çok ovalamamaya dikkat etmelisin.
10. Kabakulak kısırlık yapar mı?
Yetişkinlerde kabakulak kendini şiddetli belirtilerle göstererek sonrasında başka rahatsızlıklara sebep olabilir. Kadınlarda ve erkeklerde yumurtalık iltihabı görülmesi de bunlardan biri. Kadınlardaki yumurtalık iltihabı kısırlık yapmazken, erkeklerdeki nadiren de olsa yapabilir.
Bu da ilgini çekebilir: 5 Soruda Çocuklarda Boğaz Enfeksiyonu
Kaynaklar:
Yaşamın İlk 2 Yılında Çocuk Sağlığı ve Bakımı-Prof. Dr. Gülbin Gökçay
Bebek ve Çocuk Bakımı (0-5 Yaş)-Steven P. Shelov & Tanya Remer Altmann
