Yaşlara göre kitap seçimi ve kitap seçerken dikkat edilecek noktalar!
Yaşa göre kitap seçimi yapılması çok mühim bir konu. Öncelikle sana çocuk kitaplarının özelliklerinin nasıl olması gerektiğinden bahsedelim. Ardından yaş gruplarına göre kitap seçimi ayrıntılarına gireceğiz.
- Bebeklik döneminde miniğine resimli kitaplar almalısın, onu büyüdükçe masal kitaplarıyla tanıştırabilirsin.
- 3 yaşındaki çocuklar hangi hayvanların insanları ısırdığını hangilerinin ısırmadığını henüz bilmezler. Dolayısıyla çocuğuna büyülü kuşların ve tek boynuzlu atların olduğu bir hayal dünyasına ilişkin masallar okuman kafasının karışmasına neden olur. Ona okuduğun çocuk kitapları henüz basit ve gerçekçi hikayelerden oluşmalı.
- Çocuğuna 5 yaşından önce peri masalları okumaman daha doğru. Çünkü kendisi bu zamana kadar gerçekliği anlamakla meşgul olacak.
- Seçtiğin kitaplar çocuğunun deneyimlerine ve ilgilerine uygun olmalı. Örneğin birlikte gemi ya da uçak seyahatine çıkmadan önce veya sonra gemiler ve uçaklarla ilgili kitaplar okuyabilirsin.
- Çocuklar sanat, bilim, müzik, tarih, mizah ve şiir kitaplarından da hoşlanırlar. Etkinlik ve oyun kitapları da eğlenceli olabilir. Onu farklı alanlarda beslemeye çalış, çocuk kitapları alırken çeşitliliğe yer ver. Kitaplar yalnızca bilgi edinmek için değil; keyifli zaman geçirmek için de okunur.
- Anlatılanlarla kitapta yer alan resimler ne kadar iyi örtüşürse o kadar iyi. Bu durum, miniğinin kitabını daha çok sevmesini sağlar.
Mutlaka oku: Çocuğuna Okuma Sevgisini Kazandırmanın 10 Yolu
Çocuk kitapları miniklerin fiziksel ve zihinsel gelişimleri göz önünde önünde bulundurularak tasarlanırlar. Bu nedenle kitap satın almadan önce, içerik ve resimlerin büyüsüne kapılmayıp bebeğinin gelişim aşamasını göz önünde bulundurarak seçim yapman en doğrusu. Hadi, dönemlere göre ayrıntılara geçelim!
Bebekler için kitap seçimi nasıl olmalı?
Bakalım 0-3 yaş kitap özellikleri nasıl olmalı, çocuğa kitap seçerken nelere dikkat edilmeli?
0-6 ay
- Bebekler 2-3 ay civarında kendilerine uzatılan nesnelere yönelmeye başlarlar. Bu nedenle bu dönemde aldığın kitaplar farklı sesler çıkarmalı.
- Duyu gelişimini desteklemeye yönelik olmalı.
Hangi Eğlenceli Duyusal Oyunlarla Çocuğunun Beyin Gelişimini Destekleyebilirsin?
- Kitaplar kolay yıpranmayacak, kaliteli malzemelerden yapılmalı.
- Tam olarak kitap sayılmasa da bebek zeka kartları da bu dönemde minik kuşunun dil gelişimine ve motor becerilerine katkıda bulunabilecek alternatiflerden.
Neden okumalısın: Bebeğine Kitap Okumanın Faydaları ve İncelikleri
6-12 ay
- Bebekler için eğitici kitaplara bu aylarla beraber geçebilirsin.
- Ortalama 6. ve 7. aylarda dişlerin çıkmasıyla birlikte bebekler her şeyi ağızlarına götürürler. Bez kitaplar bunun için uygun ve hijyenik olabilir. İstediğin zaman yıkayabilirsin.
- Bir diğer tercihin bebeklere özel üretilen diş kaşıma kitaplarından yana olmalı. Kare şeklinde olan bu kitapların üzerinde iki tane kulak yer alır, bu da çocukların dişlerini kaşımalarına yardımcı olur. Bir taşla iki kuş yani.
- Aldığın kitaplar olabildiğince renkli olmalı ve bolca resim içermeli.
12-24 ay
- Bu dönemdeki bebekler için kalın karton ya da mukavvadan kitaplar öneriyoruz. Bu tarz çocuk kitaplarının her bir sayfasında bir nesnenin resmi bulunur. Örneğin bir sayfada sadece karpuz resmi yer alır ve altında da karpuz yazar. İşte bunlara ABC kitapları diyoruz.
- Bu yaş grubu için en iyi tercihlerden biri, dokunma kitapları. Kitapların içinde farklı dokunsal ögeler yer alır. Filin hortumunda pamuk, tavşanın kulağında pamuk gibi. Bu tip çocuk kitapları hem miniğinin gelişimini destekliyor hem de kitap sevgisinin temellerini atar.
- 12-24 aylık çocuklara özel olan banyo kitapları da bir diğer seçenek. Banyo kitapları plastik türevi bir malzemeden yapıldığı için çabucak kurur. İçeriği ve yapısı itibarıyla ABC kitaplarına benzer, basıldığında “viyk viyk” sesleri çıkaranları da var. Miniğin için oldukça ilgi çekici olabilir.
Bak burada ne var: Çocuk Psikolojisine Uygun 10 Masal Kitabı
24-36 ay
- Bu dönemde basit kurguların olduğu kitapları seçebilirsin.
- Karton kalın kapaklı, içinde sürpriz ögelerin bulunduğu çocuk kitapları oldukça ilgi çeker.
- Resimleri fazla karışık olmayan, açık ve net kitaplar tercih etmelisin.
- Çok az yazılı ve büyük puntolu kitaplar seçmelisin.
- Ev yaşantısı, park gezisi gibi gündelik hayattan kesitler taşıyan kitaplar ilgi çekici olabilir.
Çocuk gelişimi konusundaki rolü çok büyük: 0-3 Yaş İçin 10 Eğitici Çocuk Kitabı
36-60 ay
- Gelelim, 3 yaş kitapları nasıl olmalı? konusuna. Bu dönemde çocuk kitaplarının sahip olması gereken özelliklerin başında, sayfaların %75-80’inde resim olması gelir. Yazı kitaplarda çok daha az yer kaplamalı.
- Yazı puntosu büyük ve okunaklı olmalı.
- Çocuklar için kitaplar hayal gücünü harekete geçiren nitelikte olmalı.
- Bu dönemde çocuklar henüz okuma yazma bilmedikleri için kitapları resimlerden okurlar. Hatta yetişkinlerin bile görmediği ayrıntılara dikkat ederler. Dolayısıyla aldığın çocuk kitapları iyi resmedilmiş olmalı ve ayrıntılara yer vermeli.
- Günlük hayatın içinden örnekler içermeli, tanıdık durumlardan bahsetmeli.
- Heyecan verici yeni bilgiler içermeli.
- İlgi uyandırıcı güçlü karakterlerden bahsetmeli. Yalnızca iyi ve doğru karakterlere değil; kötü ve hata yapanlara da yer vermeli.
- Okul öncesi hikaye kitapları; dil ve anlatım bakımından yalın, içerik bakımından ilgi çekici, düşündürücü ve aynı zamanda eğlendirici, illüstrasyon açısından metinle uyumlu ve kolay yorumlanabilir olmalı.
Son olarak sana bu döneme özel olarak minik bir uyarı yapalım. Okuma yazma bilmese de yine bu dönemde çocuğunun harflere ve yazılara olan ilgisi artar. Sürekli “Burada ne yazıyor?” diye sorabilir. Bu, onun yazıyı keşfetme süreci olduğu için sorularına her defasında sakinliğini koruyarak cevap vermelisin.
Bu da ilgini çekebilir: Okul Öncesi Eğitici Oyunlar İçin 10 Öneri
