Çocuğun okumayı sökmesi şifre sökmeye benzer!
Mürüvvet Uygun, okumanın zor bir şifre çözmeye benzediğini ve konuşma dilini yazı diline çevirmek gerektiğini söylüyor. Çocuğun okumayı öğrenmesi için;
- Dikkat,
- Algılama,
- Kavrama,
- Sıralama,
- Canlandırma,
- Akılda tutma,
- İsimlendirme,
- Analiz-sentez gibi çok çeşitli bilişsel becerilerin gelişmiş olması gerekiyor.
Bir de böyle örnekler var: Oğlum okula gitmeden okumayı öğrendi
Okuma gelişim evreleri nelerdir?
Okuma eyleminin iki aşamalı bir süreç olduğunu söylüyor Mürüvvet Uygun. Çocuk, önce nesnelerin isimlerini öğreniyor sonra bu nesnelerin isimlerinin yazıldığı sembolleri yani, harfleri öğreniyor. Bu durum için çocuğun yalnızca görsel sembolleri ayırt edebilmesi yeterli değil, harflerle semboller arasındaki bağlantıyı da kurabilmesi gerekiyor. Eğitim Danışmanı Mürüvvet Uygun, çocuklarda okuma gelişim evrelerinin aşağıdaki gibi olduğunu söylüyor.
- 0–6 ay: Sese tepki gösterir, sesler çıkarır.
- 6–13 ay: Basit ifadeleri anlar.
- 19- 21 ay: 20 kelimelik dağarcığı vardır.
- 24 ay: 2 –3 kelimelik cümleler kurar.
- 24–29 ay: 300 Kelime dağarcığı vardır. Vücut kısımlarını bilir. Şekil kavramaya başlar.
- 30–36 ay: 2 aşamalı emirleri yerine getirir.
- 40–48 ay: Basit okul şarkıları söyler.
- 48–50 ay: Ne, neden ve nasıl diye sorar.
- 50–60 ay: Zıt ifadeleri kullanır. Yaşını, ev adresini ve telefonunu bilir.
- 54 ay: Uzun hikayeleri dinleyip anlatır.
- 60 ay: Harflerin şekilleriyle ilgilenir. Genelde tüm sesleri doğru kullanır. Obje fonksiyonunu bilir.
- 60–72 ay: Geçmiş, şimdi ve gelecek zaman kullanır. Bilgi almak için soru sorar. Sağ ve sol ayırt eder. Harf ve sesler arasındaki ilişkiyi kavrar.
- 60–80 ay: Anlayarak okumaya başlar.
Mutlaka oku: Çocuklarda Dil Gelişimini Desteklemenin Yolları
Çocuğun okumayı öğrenmesi nasıl desteklenir?
- Okul öncesi dönemde çocuğun okumayı sökmesi için temel dil becerisini ve kavrama yeteneğini desteklemek gerekiyor.
- Okumayı yukarıdan aşağıya ve soldan sağa doğru yaptığını görmesini sağla.
- Çocuğuna resimli kitaplardaki illustrasyonlar ve hikayeler arasındaki ilişkilerden bahset. Ne kadar çok ayrıntı verirsen o kadar iyi.
- Sevdiği kitapları, çocuğunun ilgisini canlı tutacak şekilde oku. Böylece iyi bir dinleyici olmasını sağlayabilirsin.
Araya girelim: Çocuk Kitapları Nasıl Olmalı?
- Okumaya hazır olduğunda çocuğunun merakını gidermekten çekinme.
- Harfleri birleştirememe konusunda sıkıntı yaşıyorsa çocuğuna baskı yapma. Bunun yerine, bol bol kitap okumaya devam et.
- Asıl amacın en başta çocuğuna okumayı öğretmek değil, okuma alışkanlığı kazanmasını sağlamak olmalı.
- Hata yaptığında hemen müdahale etme. Hatasını düzeltmek yerine, anlamda yaptığı yanlışlığı fark etmesine yardımcı ol.
Sana rehber olabilir: Çocuğuna Okuma Sevgisini Kazandırmanın Yolları
