Çocuğum aynı şeyi defalarca söylüyor, sebebi ne?
Soru sormak çocukların boş zihinlerine yeni bilgiler aktarabilmek için doğalarının bir parçası. Sürekli sorular sorarak aynı zamanda konuşma becerilerini de geliştirirler. Kimi zaman bu soruların altında yalnızca bir merak güdüsü yatsa da bu durum birtakım psikolojik rahatsızlıklara da işaret ediyor olabilir.
Söz konusu çocuklar olunca psikolojik rahatsızlıkların onlarda pek görülmeyeceği düşünülür. Ancak yetişkinlerde görülen sorunların pek çoğu çocuklarda da görülebiliyor. Çocuğun aynı şeyi defalarca söylemesinin altında;
- Sakinleşme ihtiyacı,
- Üstün zeka,
- Hiperaktivite,
- Ekolali,
- Obsesif kompulsif bozukluk (OKB),
- Otizm spektrum bozukluğu gibi durumlar yatıyor olabilir.
Çok konuşma ve çok soru sorma gibi davranışlar çocuklarda üstün zeka ve hiperaktivite göstergesi olabiliyor. Ancak çocuğun aynı şekilde tekrarlayıcı sorular sorması ve istediği cevabı alıp rahatlayana kadar bu davranışa devam etmesi takıntıya yani obsesif kompulsif bozukluğa ya da otizm spektrum bozukluğuna işaret ediyor olabilir.
Eğer çocuğun sürekli aynı kelimeleri tekrarlama ya da kendi söylediklerini tekrar etme eğilimindeyse bu durum ekolaliden de kaynaklanıyor olabilir. Çocuğuna “adın ne” diye sorulduğunda “adın ne” diye karşılık veriyorsa, “iyi geceler Can” dendiğinde “iyi geceler Can” cevabını veriyorsa bu durum ekolaliye işaret ediyor olabilir. Ekolali konuşma becerisi olan otistik çocukların çoğunda görülüyor. 2,5-3 yaş civarında sona ermesi beklenen bu durum yaş ilerledikçe ve eğitimle birlikte düzelebiliyor.
Mutlaka oku: Çocuklarda Sosyal Duygusal Gelişim Özellikleri
Sürekli aynı soruyu soran çocuğa nasıl davranılmalı?
Küçük çocukların aynı soruları sorması her zaman bir sorun olduğu anlamına gelmez. Genellikle 3 yaşlarındayken çocuklar gün içerisinde sürekli aynı soruyu sorabilirler. Çocuğun büyüyor ve kendi gelişim sürecini tamamlıyor, bu nedenle sorularına hoşgörüyle cevap vermeye özen göstermelisin. Ancak bu sorular ya da konuşmalar dikkat çekici boyutta bir tekrara düşüyorsa çocuğunu yakından izlemeli ve vakit kaybetmeden uzman desteği almalısın.
Obsesif kompulsif bozukluğu olan çocuk, düşüncelerin tetiklediği kaygılar ile sorduğu sorular karşılığında anne ve babasından rahatlatıcı cevaplar almaya çalışır. Çocuğunda kaygıyı azaltan sorular sorma eğilimi giderek artabilir ve bu durumdan ciddi ölçüde etkilenmeye başlayabilir.
Çocuğun kendi söylediklerini tekrar etmesi otizm spektrumunun yol açtığı bir semptomsa soyut şeyleri anlamak onun için çok daha zorlayıcı olacaktır. Bu nedenle görsel araçlarla konuyu aydınlatmaya çalışmak onun içinde bulunduğu durumu anlamasına ve daha sakin bir çocuk olmasına yardımcı olacaktır.
Neden bu kadar mühim, anlattık: Otizmde Erken Tanının Önemi
Hangi durumlarda uzman desteği almalısın?
Çocuğunun sosyal ve dil gelişiminde bir aksaklık ya da tuhaflık fark ettiğinde mutlaka bir uzmana danışmalısın. Yani “Çocuğum aynı şeyi defalarca söylüyor ve bunu rahatlamak için yapmıyor, bir şeylerin ters gittiğinden şüpheleniyorum.” diyorsan, vakit kaybetmeden bir uzmanla görüşmen en iyisi. Erken tanı ve doğru eğitim ile otizm tanısı ve belirtileri ortadan kaldırılabiliyor.
OKB tedavisinin ise tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi değerlendirilip ele alınması gerekiyor. Kızım çok takıntılı, oğlum sürekli ellerim temiz mi diye soruyor, gibi tekrarlayıcı davranışlar bu noktada ebeveyn için önemli göstergeler. Erken başlangıçlı takıntılı durumlar tedavi edilmediğinde bu durum yetişkinlik döneminde de belirgin sorunlara yol açabiliyor.
Alanında en iyi psikolojik danışmanlık ve özel eğitim merkezleri ile iletişime geçmek için tıkla!
