Çocuklarda bacak ağrıması neden olur?
Kemik zarı anlamına gelen periost, çocuklarda daha fazla ve daha kalın bir yapıda bulunuyor. İçerisinde çok fazla sinir var. Bu nedenle büyüme sırasında küçük çocukların bacaklarında büyük çocuklara göre daha fazla ağrı meydana geliyor.
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Gazi Zorer, çocuklarda büyüme hızının yüksek olduğu dönemlerde periost inceldiği için bacak ağrısının daha yoğun bir şekilde hissedilebileceğini söylüyor.
Ancak yaşanan ağrının büyüme kaynaklı olduğunu söyleyebilmek için çocukluk yaş grubunda ortaya çıkması ve her iki alt bacakta da tekrarlayan ağrılar şeklinde baş göstermesi gerekiyor. Ağrının süresi de 72 saatin altında olmalı. Aksi halde, ağrının kaynağının araştırılması için çocuk doktorunla iletişime geçmen gerekiyor.
Çocuklarda bacak ağrıması ne zaman görülür?
Büyüme ağrısı vücudun hangi bölgelerinde görülür, öncelikle bunu söyleyelim. Büyüme ağrıları genellikle bacaklarda, dizlerin arkasında, uyluk ve baldırlarda; daha az sıklıkla da kollarda görülüyor. Uzun kemiklerin büyümesi daha fazla olduğundan, en uzun kemikler de bacaklarda bulunduğundan büyüme ağrıları sıklıkla bacaklarda, diz çevresinde ve kalçalarda ortaya çıkıyor.
Çocuklarda ayak ağrısı da yaygın görülen bir büyüme ağrısı. Nedeni bilinmeyen bu ağrılar genellikle 3-12 yaş döneminde ortaya çıkıyor. Özellikle 5 yaşındaki çocuğun bacak ağrısının altında yüksek ihtimalle büyüme ağrısı yatıyor. Büyüme ağrıları birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebiliyor. Uykudan uyandıran şekilde bacak ağrısı yaygın görülen bir büyüme ağrısı semptomu olduğu için telaşlamana gerek yok. Büyüme, ritmik bir durum olduğu için ağrı farklı zamanlarda hissedilebiliyor ve bu ağrılar her çocukta ortaya çıkmayabiliyor. Yaygın olarak yoğun fiziksel aktivite sonrasında görülüyor.
Doç. Dr. Gazi Zorer, büyüme ağrılarının kız ve erkek çocukları açısından bir farklılık göstermediğini söylüyor. Yapılan son çalışmalara göre 4-6 yaş arasındaki çocuklarda görülme sıklığı %38,3 oranında. Aktif boy uzamasından dolayı ergenlerde büyüme ağrısı da yaygın görülen bir durum.
Büyüme ağrılarının özellikleri nelerdir?
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Op. Dr Selim Yalçın, büyüme ağrılarının kısa sürede geçme özellikleriyle bilindiğini söylüyor ve boy uzama ağrısı belirtilerini şu şekilde tanımlıyor:
- Büyüme ağrıları gezicidir. 1 gün öncesinde sol dizi ağrıyan bir çocuk, ertesi gün sağ tek taraflı bacak ağrısı da yaşayabilir. Ağrı her iki bacağa da dağılabilir.
- Büyüme ağrıları geçicidir. Çocuk gece boyunca bacak ağrısı çekebilir. Uykudan uyanabilir ve masajla bacak bölgesinin ovulmasını isteyebilir. Ağrı kesici alacak kadar ağrısı olmasına karşın sabah uyandığı zaman ağrısı kalmayabilir. Ve daha sonra aynı bölgede hiç ağrısı bulunmayabilir.
- Büyüme ağrıları masumdur. Ağrılı bölgeye masaj yapmak ve çocuğa şefkat göstermek işe yarayabilir.
- Büyüme ağrıları düzenli değildir. Aradan haftalar ya da aylar geçmesine rağmen çocuğun beklenmedik bir anda yeniden ağrısı olabilir.
- Büyüme ağrıları ürkütücü olabilir. Oyun oynayıp keyifli saatler geçiren çocuğun, uykusundan ağrı şikayetiyle uyanması aileler için ürkütücü olabilir ancak ortada endişelenecek bir durum yok.
- Büyüme ağrılarının nedeni tam belirlenemez. Tıp dünyası yıllardır bu konuda araştırma yapıyor olsa da büyüme ağrılarının nedeni henüz tam olarak çözüme kavuşmuş değil.
Boy uzarken bacak ağrısı olur mu?
Evet. Boy uzaması sırasında meydana gelen ağrılar, büyüme ağrıları altında nitelendirildiği için boy uzarken bacak ağrısı oluyor.
Bunları biliyor musun: Çocuklarda Boy Uzatan Yiyecekler
Çocuğun bacak ağrısı nasıl geçer?
Bacak ağrısında genel olarak çocuklara pasif egzersizler yaptırılıyor ve masaj gibi yöntemlerle çocuğun konforu sağlanabiliyor. Ancak Doç. Dr. Gazi Zorer, kemiğin uzamasıyla ortaya çıkan bir ağrı durumu söz konusu olduğu için masajın ya da kas germesi egzersizlerinin bilimsel anlamda bir tedavi yöntemi olarak önerilemeyeceğini belirtiyor. Yapılan masaj veya egzersizler çocuğun uykuya dalmasını ve rahatlamasını sağlıyor. Büyüme ağrısı genellikle kendi kendine iyileşiyor.
Çocuklarda bacak ağrımasına ne iyi gelir, söyleyelim. Masaj dışında lokal olarak ağrı olan bölgeye merhemler öneriliyor. Doktorun verdiği zararlı yan etkileri olmayan kremler büyüme ağrısında çocuklara uygulanabiliyor.
Büyüme ağrısı olan çocuk nelere dikkat etmeli?
Çocuğun yaşadığı ağrının büyüme ağrısı olup olmadığı doktor tarafından onaylandıktan sonra herhangi bir kısıtlamaya gidilmesine gerek yok. Çocuk, istediği her türlü aktiviteye devam edebilir. Ancak doktor birtakım ağrı kesiciler önerdiyse bunlar kullanılabilir.
Yaş dönümlerine göre çocuklarda bilişsel gelişim özelliklerini öğrenmek için tıkla!
Büyüme ağrısı diğer hastalıklardan nasıl ayrıştırılır?
Çocuklarda bacak ağrıları, kemik tümörleri ve hematolojik hastalıkların tümörlerine işaret edebilir. Romatizmal eklem ve eklem iltihabı hastalıklarının tanısında da önemli bir bulgu olarak değerlendirilebilir. Doç. Dr. Kemal Gökkuş bacak ağrılarının ayırdının sağlıklı yapılabilmesi için şunları söylüyor:
- Ağrının büyüme kaynaklı olduğunu anlamak için çocuğun herhangi bir travma geçirip geçirmediği sorgulanmalı. Ağrının düşme, yaralanma veya kaza sebepli olmaması gerekiyor.
- Büyüme ağrıları belli bir kemik bölgesinde meydana gelmez. Genel olarak bacaklarda ve bacak kaslarında hissedilir. Herhangi bir eklemin hareket alanında kısıtlılığa sebep olmaz.
- Büyüme ağrılarında, ağrının olduğu bölgede kızarıklık ve şişlik görülmez. Kızarıklık, şişlik, hassasiyet ve fonksiyon kaybı gibi belirtilerin görüldüğü bir hastalık süreci yaşanmaz.
- Özellikle kalça ve bele vuran, yansıyan ağrılarda gerçek hastalığın kaynağının araştırılması önemli. Bel ve kalça bölgesinin dikkatle muayene edilmesi, gerekirse laboratuvar testlerinin yapılması ve röntgen çektirilmesi gerekiyor.
Çocuk gelişimi, yaşlara göre genel standartlara sahip olsa da her minik için aynı olmak zorunda değil. Bak bakalım seninki için her şey yolunda mı: Çocuğun Hangi Yaşta Hangi Hareketleri Yapabilir?
Çocuğunu hangi durumlarda doktora götürmelisin?
- Eğer çocuğunun büyüme ağrıları bu yazılanlardan daha şiddetli oluyorsa,
- Bacak ağrısıyla birlikte ateşi de varsa,
- Ağrısı giderek şiddetleniyorsa,
- Vücudunda kızarıklık varsa,
- Halsizlik ve kilo kaybı gibi belirtiler de söz konusuysa ortopedi uzmanı ile görüşmeli, bu ağrıların asıl kaynağını öğrenmelisin.
Bir hastalık habercisi: 10 Maddede Çocuklarda ve Bebeklerde Ateş Hakkında Aklına Takılan Tüm Sorular
Çocuklarda bacak ağrısı için hangi doktora gidilmeli?
Çocuğun bacak ağrısı hangi bölüme girer, diye merak edebilirsin. Bacak ağrısı, ortopedi ve travmatoloji bölümüne giriyor. Dolayısıyla bacağı ağrıyan çocuğunu bir ortopedi uzmanına götürebilirsin.
Bu da ilgini çekebilir: Hangisi Hangisi? Çocuklarda İnce ve Kaba Motor Gelişimi de Nesi?