Folik asit nedir?
Belirli bitkisel yiyeceklerde bulunan folatın sentetik formu olan folik asit, gebeliğin sağlıklı ilerlemesine katkıda bulunan bir B vitaminidir.
Folat ve folik asit arasındaki farktan bahsedelim. İnsan elinden çıkma sentetik bir besleyici öge olan folik asit, kana çabucak karışır. Rafta uzun yıllar bekleyebilir. Folat ise doğal formda bulunan bir vitamindir. Gebelik sürecindeyken ceninin, sonrasında ise çocuğun ve hepimizin bedensel ihtiyacını karşılar. Folik asit takviye halde alınırken, onunla aynı görevi yapan folat gıda formunda alınır.
Hamilelikte folik asit ne işe yarar?
Olması gereken, hamilelik öncesi folik asit kullanmaya başlamak. Çünkü bu sayede bebeğini “nöral tüp kusurları” adı verilen omurga ve beyin ile ilgili doğumsal kusurlara karşı koruyabilirsin. Gebelikte folik asit kullanımı, doğacak bebeklerde merkezi sinir sistemi anomalilerini önemli ölçüde azaltıyor.
Hamilelikte folik asit kullanımı ayrıca, diğer vitaminlerin de uygun dozda alınmasıyla kalp ve böbrek hastalıklarını kısmen önleyebiliyor. Bu nedenle, doğurganlık dönemindeki bütün kadınlara folik asit içeren prenatal vitamin almaları öneriliyor.
Hamilelikte folik asit kullanılmazsa ne olur?
Medicana Hastanesi Kadın Hastalıkları doktorlarından Op. Dr. Kerime Nazlı Salihoğlu, gebelikte folik asit kullanılmaması durumunda doğacak bebeğin birçok sağlık sorunu ile dünyaya gelebileceğini söylüyor. Hamilelikte folik asit kullanmayanların bebeklerinde folik asit yetersizliğinden kaynaklı;
- Spina bifida (omurganın açık kalması),
- Ensefalosel (beynin kafatası kemiğinin dışına çıkması),
- Anansefali (beynin gelişmemesi) gibi merkezi sistem hastalıklarının görülme olasılığı daha yüksek oluyor.
Hatta gebelikte folik asit eksikliği bebeklerin doğumdan sonra gelişmeden ölmesine neden olabiliyor.
Gebelikte vücuduna iyi bakman önemli: Hamilelikte Alınması Gereken Vitamin ve Mineraller Nelerdir?
Hamilelikte folik asit ne zaman başlanmalı?
Folik asit kullanmaya ne zaman başlanmalı, diye merak edebilirsin. Folik asit hamilelikten yaklaşık 3 ay önce kullanılmaya başlanmalı ve hamileliğin ilk 12 haftası boyunca da kullanılmaya devam edilmeli. Bu sayede bebeğin normal gelişim şansı artıyor. Özellikle hamile kalmayı takip eden ilk 28 gün, nöral tüp defektinin önlenmesi açısından en kritik zamanlar. Plansız gebelikte folit asit kullanımı da aynı şekilde gebeliğin ilk 3 ayı boyunca tavsiye ediliyor.
Hamilelikte kaç mg folik asit alınmalı, sorusuna da cevap verelim. Günlük 400 mcg miktarında folik asit takviyesi alman yeterli bir kullanım olur. Eğer önceden folik asit eksikliği nedeniyle merkezi sinir sistemi hasarlı bebek doğumu yaptıysan, doktorunun da tavsiyesi ile 0,4 miligramın üstüne çıkabilirsin.
Bunlara ek olarak folik asit içeren gıdalardan da 200 mg alarak günlük folik asit alımını 600 mg’a çıkarabilirsin. Folat yönünden zengin yiyeceklerden 2 porsiyon tüketerek genelde 200 mg’a ulaşabilirsin.
Gebelikte folik asit kaçıncı haftada bırakılır?
Memorial Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü Koordinatörü Op. Dr. Cihangir Yılanlıoğlu, hamileliğin 12. haftasına kadar B vitaminleri grubundan olan folik aside devam edilmesi gerektiğini söylüyor. 12. haftadan sonra folik asit kullanmayı bırakabilirsin, folat içeren gıdalarla beslenmek senin için yeterli.
Folik asit saat kaçta içilmeli, diye de merak edebilirsin. Folik asit tabletlerini belirli bir saat olmadan, sabah veya akşam saatlerinde almak tavsiye ediliyor. Ancak burada dikkat etmen gereken şey, ilaçlarını her gün aynı saatte almak.
Hamilelikte hangi folik asit kullanılmalı?
Sıradan bir multivitamin ihtiyacın olan folik asidi içerebilir. Yani, en iyi folik asit şudur, diyebileceğimiz bir ürün yok. Fakat yine de kullandığın multivitamin minimum 400 mcg folik asit içeriyor mu, kontrol etmeyi unutmamalısın. Bunun dışında, hamilelikte hangi marka folik asit kullanılmalı, sorusunun yanıtının da pek bir önemi olmadığını söyleyebiliriz. Herhangi bir markanın folik asit takviyesini alabilirsin.
Doktorların önerdiği folik asit markaları genellikle Folic Plus ve Folbiol oluyor. Folic Plus, kalsiyum ve D vitamini katkılı bir ilaç ve fiyatı Folbiol'e göre daha yüksek. Tabii ki ikisi dışında kullanabileceğin başka folik asit hapları da var. Aşağıda markalarıyla birlikte folik asit fiyatlarını görebilirsin.
Folik asit ilaçları
| Marka | İçerik | Ort. Fiyat |
|---|---|---|
| Solgar Folik Asit (Folacin) 400 mg | Şeker, tuz ve nişasta içermez. | 57 TL |
| Folidoce 400 mg | B12 de içerir. | 20 TL |
| Ferrozinc | Demir, çinko ve C vitamini de içerir. | 17 TL |
| Ferplex | Demir de içerir. | 19 TL |
Solgar Folic Acid (Folacin), vegan ve vejetaryen kullanımına da uygun bir folik asit.
Gebelikte folik asit fazla alınırsa ne olur?
Gebelikte folit asit fazlalığı nadir görülen bir problem. Eğer tükettiğin gıdalar veya multivitaminler sebebiyle vücudundaki folik asit oranı yükseldiyse, bunların alımını kısıtladığın takdirde seviye normale döner.
Buna rağmen, oranda bir azalma yoksa uzman doktorunla görüşmen gerekir. Çünkü hamilelik dönemindeki folik asit fazlalığının bebeğin gelişimini olumsuz etkilediğine dair görüşler var.
Folik asit içeren besinler
Hem gebelik öncesinde hem de hamileliğin süresince folik asit içeren besinleri bol bol tüketmende fayda var. Folik asit nelerde var, aşağıda senin için sıraladık.
- Ispanak, semizotu, brokoli gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler,
- Turunçgiller gibi kimi meyveler ve suları,
- Mayalı yiyecekler, folik asit katkılı ekmekler ve tahıllar,
- Kuru fasulye, nohut, mercimek gibi baklagiller,
- Siyah ve yeşil fasulye,
- Avokado, muz, çilek,
- Buğday özü,
- Kuşkonmaz,
- Karaciğer,
- Ton balığı,
- Yumurta sarısı,
- Yoğurt.
Folik asit içeren sebzeleri ya buharda hafifçe pişirmeli ya da çiğ yemelisin.
