Aşerme ne demek?
Aşerme, bazı yiyeceklere karşı duyulan yoğun istek demek. Fakat hamilelikte aşermek, illa olur olmaz zamanda ve aniden gerçekleşecek diye bir kural yok. Genellikle böyle olur ama uzun da sürebilir. Ya da daha önce hiç sevmediğin yiyecekleri hamileliğinde deliler gibi isteyebileceğin gibi damak tadın değişmeden de bazı yiyecekleri arzulayabilirsin.
Gebelikte aşerme neden olur?
Uzmanlar gebelik hormonlarının aşermeye neden olabileceğini düşünüyor. Kaldı ki ilk trimesterde aşermenin daha fazla olduğu düşünülürse bu çıkarım mantıklı gözüküyor. Çünkü 1. trimester, hamilelik hormonlarının en hızlı değiştiği dönem.
Bununla birlikte hikaye, hormonlardan ibaret olmayabilir. Aşermenin vücudumuzun gönderdiği makul işaretler olduğuna, bir şey bizim için iğrenç geliyorsa genellikle zararlı, bir şeyi canımız çok çekiyorsa genellikle ihtiyacımız olduğuna dair bir kuram var. Bu, genellikle doğru.
Fakat sorun işin içine hormonların karışmasıyla başlıyor. Hormonların karıştığında vücudundaki sinyalleri doğru anlaman zorlaşır. Mesela, şekerleme ve gofret satılmadığı günlerde canı tatlı isteyen bir hamile muhtemelen çalılıklardan meyve topluyordu. Ama şimdi olsa bir paket çikolata, şeker, gofret vs alır. Yani dondurmaya aşermen, vücudunun doymuş yağa ihtiyacı olduğu anlamına gelmez. Aynı şekilde canın narenciye çekmiyorsa vücudunun C vitaminine ihtiyacı yok demek değil.
“Sağlıklı Beslenmek Önemli Ama Yapamıyorum” Diyen Hamileler İçin Altın Bilgiler
Ayrıca birçok hamile kadının hissettiği duygulardan biri hak etme ya da ödül hissi. Bebeği taşıyorsun, bedeninde birçok değişiklik oluyor, zaten ekstradan kaloriye de ihtiyacın var, neden bazı şeyleri delicesine yemeye hakkın olmasın ki? Yani bu işin psikolojik boyutu da var.
Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği’nde 501 hamileyle yapılan araştırmaların sonuçlarını da seninle paylaşalım. Araştırmaya katılan hamilelerin %62.5'i aşerdiğini, %37.5'i aşermediğini söylemiş.
Aşerme hamile kaprisi olabilir mi, Diyetisyen Serap Akyol'un açıklamaları ilginç gelecek:
Hamilelikte aşerme ne zaman başlar?
Aşermenin başlangıç zamanı ile ilgili net bir bilgi yok. Fakat aşerme kaçıncı haftada başlar, diye söylememiz gerekirse genellikle hamileliğin 12. haftalarında, yani 1. trimesterde aşerme olur.
Hafta hafta hamilik sayfamızdan gebelik takibini kendin yap!
Hamilelikte aşerme ne zaman biter?
Genellikle hamileliğin 4. ayında ya azalır ya da kaybolur. Daha uzun süren aşermeler, demir eksikliği ve onun sonucu olan kansızlıktan kaynaklanabilir. Eğer aşermek ikinci trimesterde de devam ederse doktoruna görünmelisin.
Hamileliğin Hangi Trimesterinde Nasıl Beslenmelisin?
Hamilelikte aşerme olmaması normal mi?
Dediğimiz gibi gebelik hormonların nedeniyle büyük ihtimalle damak tadında ve isteklerinde değişiklik olur ve aşerme durumunu sen de yaşarsın. Ama aşermemek bir sorun değil. İlla her hamile aşerecek, aksi takdirde gebeler cemiyetinden atılır diye bir kural yok.
Gebelikte aşerilen şeyi yemezsek ne olur?
Aşerme sonucunda canının istediği yiyeceği yememenin herhangi bir zararı yok. Hatta sanılanın aksine aşerilen yiyecekleri yemenin bir faydası da yok. Bazı yörelerde aşerilen yiyeceğin yenmemesi durumunda sakatlık ya da bebeğin cildinde lekeler olacağı söylense de bunlar tamamen yanlış inanışlardan ibaret.
Tecrübeli anneler anlattı: Hamilelikte aşerme ile ilgili ilginç ya da komik anınız var mı?
Aşermelerle kilo almadan nasıl başa çıkılabilir?
Boş kaloriye yer yok! Bazen ipleri gevşetmekten zarar gelmez ama bazen!
Fiziksel açlık ve psikolojik açlığı ayırt et
Gerçekten aç mısın yoksa üzgün, sıkkın, stresli ya da mutlu musun? Gerçekten açsan bir atıştırmalık veya yemek ye. Değilsen geçiştirmeye çalış, dikkatini başka şeye ver.
Kendini oyala, dikkatini dağıt
Yukarıda geçiştir dedik ama nasıl yapacaksın? Gerçekten aç değilsen belli bir aktiviteye yönel. Arkadaşını arayabilirsin, yürüyüşe çıkabilirsin, egzersiz yapabilirsin. Çoğu kez bu işe yarar ama aşerdiğin o yiyecek hala aklından çıkmıyorsa, onu bir sonraki öğünde ya da atıştırmalık olarak ye.
Gerçekten ne istediğine karar ver
Hamilelikte tatlı aşermek sık karşılaşılan bir durum. Ancak bu konuda açgözlülük etmemelisin. Mesela çilekli puding istiyorsan kendine gerçekten ne istediğini sor. Çileğe mi aşeriyorsun yoksa pudingin tatlı, soğuk, kremsi tadını mı arzuluyorsun? Bu isteğini taze orman meyveleri veya krem şantiyle tatmin edemez misin? Yarım kase çilekli sorbe veya az yağlı dondurmaya ne dersin? Yerine koyabileceğin daha sağlıklı, besleyici ve kalorisi düşük seçenekler mutlaka vardır.
Bunlardan uzak dur:
Hamilelikte Yenmemesi Gerekenler!
En sağlıklısı ile değiştir
Patates cipsine aşerdiysen az yağlı patlamış mısır yemek de seni kesebilir. Canın çikolata çekiyorsa dondurma ya da çikolatalı bar yerine çikolatalı donmuş yoğurt yiyebilirsin. Fakat istediğin gıdanın iyi bir alternatifi yoksa değiştirme. Mesela gebelikte turşu yemek yerine salatalık yemek seni tatmin etmeyecek. O turşuyu ye ve konu kapansın.
Anneler birbirine sordu: Gebelikte çiğ köfte aşerdiniz mi?
Dengeli ve sağlıklı beslen
Sadece karbonhidrat yersen kendini bifteğe aşerirken bulabilirsin. Her yemekte biraz karbonhidrat, biraz protein, biraz yağ al. Çeşitli tahıllardan, meyve ve sebzelerden tüket.
Diyetisyen Müge Özyurt Şafak'n önerilerine kulak ver:
Porsiyonlarının farkında ol
Pasta, dondurma, çikolata, kurabiye, cips gibi yüksek kalorili yiyecekleri yerken porsiyonlarının farkında ol, kendini kandırma. Yavaş ye, her lokmanın tadını çıkar.
Aşermelerini tetikleyecek durumlardan kaçın
Favori pastanen işten eve dönme yolundaysa aşermeyi engellemek için başka bir yolu kullan. Eşinden ve yakınlarından seni özendirecek bu tür yiyecekleri yanında yememelerini rica et.
Rahatla ve kendini şımart
Normalden daha fazla yoruluyorsan, iyi uyuyamıyorsan enerji için daha fazla yemek istersin. Masaj ya da pedikür yaptır, şekerleme yap, ayaklarını uzatıp güzel bir kitap oku.
Hamilelikte Kendine İyi Bakman İçin 10 Öneri
Hamilelikte kilo kontrolünü sağlamak, hem senin hem bebeğinin sağlığı açısından çok önemli. Hem doğumdan sonra eski haline dönmek için çok daha fazla efor harcamak istemezsin değil mi? Beslenme ve Diyet Uzmanı Müge Özyurt Şafak gebelikte kilo kontrolü nasıl sağlanır, senin için anlattı:
Hamilelikte aşerilen yiyecekler neler?
| Gebelikte aşerilen yiyecekler | % |
|---|---|
| Ekşi meyveler (Erik, limon, çağla, vişne, greyfurt, mandalina, kivi) | 42.2 |
| Tatlı (Dondurma, çikolata, hamur tatlıları, aşure, pasta, sebze ve meyve tatlıları, kurabiye) | 17.9 |
| Tuzlu besinler (Turşu, zeytin, kraker, cips) | 12.7 |
| Acılı besinler (Acı biber turşusu, çiğ köfte, şalgam) | 5.8 |
| Diğer meyveler (Kavun, dut, kayısı, Malta eriği, hurma) | 5.1 |
| Et, tavuk, sakatatlar | 3.5 |
| Yeşil yapraklı sebzeler (Tere, nane, maydanoz, asma yaprağı) | 3.2 |
| Süt ve türevleri (Yoğurt, cacık) | 2.9 |
| Diğer sebzeler (Domates, salatalık, patlıcan) | 2.6 |
| Hamur işleri (Mantı, börek, poğaça) | 1.9 |
| Kuru yemişler (Ayçekirdeği, kabak çekirdeği, badem) | 1.7 |
| Diğer aşerilen tuhaf yiyecekler (Toprak, kireç) | 0.5 |
“Sağlıklı Beslenmek Önemli Ama Yapamıyorum” Diyen Hamileler İçin Altın Bilgiler
Hamilelikte tiksinilen veya yenmek istenmeyen besinler
| Gebelikte istenmeyen besinler | % |
|---|---|
| Et, tavuk, balık | 37 |
| Yağlı besinler, kızartmalar | 10.7 |
| Soğan, sarımsak | 13 |
| Çay, kahve | 12.6 |
| Yumurta | 6.9 |
| Süt, yoğurt | 4.6 |
| Tatlılar | 5.7 |
| Diğer | 9.5 |
Besinlerin yenmeme nedeni ise şöyle:
- Koku (%48.1),
- Bulantı-tiksinti (%35.5),
- Bebeğe zarar vereceği düşüncesi (%16.4).
Bu veriler Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği’nde 501 hamileyle yapılan araştırmadan alındı.
Gıda olmayan şeylere aşerme
Gıda olmayan şeylere aşermeye pika sendromu deniyor. Yani kağıt, tebeşir, kum, kir, kahve telvesi, sabun, alçı, kömür, kil, boya gibi yemek için bir hayli sıra dışı olan, aşerilen ilginç şeyler de var. Böyle bir durum senin için de geçerliyse pikadan muzdaripsin demektir. Bu, daha çok çocuklarda olur ama bazen hamile kadınları da etkiler.
Pikanın demir eksikliğinden kaynaklandığı düşünülüyor. Yiyecek olmayan herhangi bir şeyi yemek istersen doktoruna görünmelisin. Kendisi ilk olarak kan testi yapacaktır. Bu arada böyle sıra dışı aşermelerde şekersiz sakız çiğneyerek ya da naneli şeker emerek kendini rahatlatabilirsin.
Yalnız değilsin: Hangi Ünlü Hamileyken Neye Aşerdi?
Hamilelikte aşermenin cinsiyetle ilişkisi var mı?
Yine Erciyes Üniversitesi'nin yaptığı araştırmaya göre gebelikte beslenmenin cinsiyeti etkileyebileceği düşüncesine inanan hamileler %16.8, inanmayanlar %83.2'lik kesimi oluşturuyor. Beslenmenin cinsiyet üzerinde etkili olduğuna inanan kadınlardan erkek çocuk için tatlı besinleri tercih edenlerin oranı %68.9, kız çocuk için ekşi gıdaları seçenlerin oranı ise %75.4.
Hamilelikte zeytin yemek cinsiyet hakkında ipucu verir, gibi birtakım inanışlar var. Fakat tatlı istersen erkek, acı istersen kız olur gibi düşüncelerin hiçbir tıbbi temeli yok. Böyle şeylerle oyalanma, hamileliğini tadını çıkar.
Peki, bebeğin cinsiyeti ne zaman belli olur, Prof. Dr. İsmail Çepni anlatıyor:
