Kolostrum nedir?
Kolostrum; bir diğer adıyla ağız sütü, annenin göğüslerinden salgılanan ilk süttür. Yeni doğum yapan bir annenin ilk sütü olan kolostrumun yapısı normal süte göre biraz farklıdır ve çok hayati faydaları vardır. Bu sütün üretimi başta sığır ve keçilerde olmak üzere diğer memeli hayvanlarda da görülür.
Anne sütüne göre çok daha koyu kıvamlı, yapışkan ve sarı olan kolostrum, doğumun ardından bebeğinin beslenmesi için tek başına yeterlidir. Bunun yanında vücudu için de pek çok faydası vardır. Bu özellikleri sayesinde "sıvı altın" olarak tanımlanıyor.
Kolostrum, bazı yörelerde anız sütü ya da avuz sütü gibi isimlerle de biliniyor.
Kolostrum ne zaman gelir?
Hamileliğinin 4. ve 5. memelerde süt üretimi başlar. Bu dönemde oluşan süt, bebeğini besleyeceğin ilk süt olan kolostrum olacaktır. Doğumdan sonraki ilk birkaç gün bebeğinin alması gereken tek besin budur.
Kolostrum sütü özellikle ilk hafta salgılanır. Doğumdan sonraki 5-10 gün içerisinde rengi gitgide açılarak beyazlaşır ve olgun anne sütüne dönüşmeye başlar. Yani “Kolostrum kaç gün gelir?” diyorsan, ortalama 10 gün diyebiliriz.
Kolostrumun anne sütünden farkı ne?
Anne sütünün faydaları saymakla bitmez tabii ki! Ancak kolostrumun özellikleri anne sütünden biraz farklı. Çünkü kolostrum içeriğinde anne sütünden daha fazla;
- Protein,
- Mineral,
- Antikor,
- Lökosit bulunur.
Ayrıca anne sütünden daha az şeker ve yağ içerir.
Aşağıdaki tabloda anne sütü ile kolostrum arasındaki besin değerleri farkını görebilirsin.
| Kolostrum | Olgun anne sütü | |
|---|---|---|
| Enerji (Kcal/L) | 580 | 700 |
| Laktoz (g/L) | 23 | 70 |
| Yağ (g/L) | 20 | 37 |
| pH | 7.4 | 7.0 |
| Sodyum | 0.48 | 0.15 |
| Protein (g/L) | 15.8 | 8-9 |
| IgA (g/L) | 13 | 1-3 |
Anneden gelen ilk süt olan kolostrum, kısa süre salgılanan ve anne sütünün daha da yararlı olmasını sağlayan bir besin olduğu için, üretildiği bu sürecin asla kaçırılmaması gerekiyor.
Ağız sütünün faydaları nelerdir?
- Enfeksiyon içermez.
- Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar. İçeriğinde bulunan immunoglobülin A, G, E, D ve E ile bebeği her türlü mikrop ve virüsten korur.
- Bağırsak florasınının gelişimini destekler. Yenidoğan bebeklerde bu fauna henüz gelişmemiş olduğu için kolostrumun bu konudaki faydası büyüktür.
- Sindirim sistemini destekler. Yine yenidoğan bebeklerde sindirim sistemi henüz gelişmediğinden bakteri ve enfeksiyonlara açıktır. Kolostrum bu tehlikeyi en aza indirir.
- Bebeğin vücudundaki mekonyumun (kaka) atılmasını kolaylaştırır. Doğumdan sonra bebeğin vücudunda biriken ve sarılığa neden olan bilirubin isimli maddenin dışkı yoluyla atılması gerekir. Yani kolostrum, sarılık riskini de azaltır.
- Bebeğin alerjiye yakalanma ihtimalini azaltır.
- Bebeğin kolostrumun çok küçük bir miktarıyla doyabilir. Bu yüzden doğumdan sonraki ilk günlerinde “Sütüm az!” deyip emzirmekten vazgeçmemelisin.
Sonuç olarak, bebeğinin sağlığının ilk temelleri kolostrum sayesinde atılır. Bebeğinin anneden gelen ilk süt diyebileceğimiz kolostrumdan miktarı ne kadar olursa olsun faydalanması gerekir. Eğer doğumdan sonra sütün az gelirse, bebeğim doymuyor fikrinden vazgeçip ne kadar olursa olsun ona kolostrum vermelisin.
Kaynaklar:
0-2 Yaş Doğru Bebek Beslenmesi-Dr. Şirin Seçkin
