Hiperlaktasyon nedir?
Anne sütünün fazla gelmesine ve fazla süt üretimine bağlı olarak hızlı ve tazyikli bir şekilde akmasına hiperlaktasyon deniyor. Hiperlaktasyon hem bebeği hem de anneyi çok etkileyebiliyor.
Hiperlaktasyon neden olur?
Hiperlaktasyonun altında yatan pek çok faktör var. Bu, anatomik yapıdan kaynaklı olabileceği gibi bazen de kalıtımsal, hormonal ya da emzirme dönemindeyken yapılan bazı uygulamalardan kaynaklı olabilir. Anne sütünün fazla gelmesinin bilinen nedenlerini:
- Anatomik yapı,
- Hormon seviyesindeki değişiklikler,
- İlaç kullanımı,
- Çok fazla sağım yapmak,
- Süt artırmaya yardımcı takviyelerden fazla kullanmak olarak sayabiliriz.
Tek dert bu değil: Emziren Annelerin Yaşadığı 6 Sorun
Anne sütünün fazla olduğu nasıl anlaşılır?
Öncelikle memeden ne kadar süt gelmeli, sorusuyla başlayalım. Normal emziren bir anne günde ortalama 600 ml kadar süt üretir. Ancak her anne iki bebek büyütecek kadar süt üretme kapasitesine sahiptir. Annenin günlük ürettiği süt miktarı 500-1500 ml arasında değişiklik gösterebilir.
Anne sütünün fazla gelmesinin belirtileri hem bebek hem de anne vücudunda kendini farklı şekillerde gösterebiliyor. Tazyikli süt nasıl anlaşılır, sana ipuçlarından bahsedelim. Eğer bebeğin:
- Emerken damağını şaklatıyor ya da homurdanma sesleri çıkarıyorsa,
- Emerken ağzına bir anda fazla süt doluyormuş gibi öksürüyor, tıkanıyor ya da hızlı yutkunuyorsa,
- Emdikten sonra şiddetli gaz sancıları çekiyor ve sık sık kusuyorsa,
- Emmek istemiyor ya da eliyle memeyi itiyorsa, hiperlaktasyondan şüphelenebilirsin.
Oku: “Bebeğim Emmiyor!" Diyen Annelere Çözümler!
Hiperlaktasyonun annedeki belirtileri ise şöyle:
- Göğsünde ağrı, sızı ve yoğun ağırlık hissi varsa,
- Bir göğsünden emzirirken ötekinden süt sızıyorsa,
- Göğüslerinde bölgesel şişlik ve kızarıklıklar varsa,
- Süt kanallarının tıkanması ya da mastit gibi durumlar yaşıyorsan anne sütünde fazlalıktan şüphelenebilirsin.
Anne sütünün bol olduğunu nasıl anlarız, dendiğinde aklına yukarıdaki belirtiler gelsin.
Anlattık: Hamilelikte Göğüs Ağrısı Ne Zaman Başlar?
Hiperlaktasyon çözümü nedir?
Hiperlaktasyon bir süre sonra can sıkıcı bir hal alabiliyor. Haliyle pek çok anne gibi sen de “sütüm çok fazla ne yapmalıyım” sorusunu sorabilirsin. Süt üretimini dengelemeye yönelik uygulamaları yalnızca doktorunun onayı ile yapmalısın. Rutin takipte bebeğinin genel sağlık durumu yerindeyse, kilo artışı iyiyse ve doktorun onay veriyorsa sütünü dengelemeye yönelik bazı adımlar atabilirsin.
Tazyikli süt çözümü için uygulayabileceğin birkaç yöntem var:
- Bebeğini kucakta yatay bir şekilde emziriyorsan daha dik bir pozisyone geçmelisin. Yer çekimi sütün akışına karşı koyduğu için fazla sütün gelmesini bu şekilde engelleyebilirsin. Hiperlaktasyona karşı uygulayabileceğin doğru emzirme tekniklerini mutlaka öğren.
- Emzirme seanslarını bebeğinin sakin ve hafif uykulu olduğu anlara denk getirebilirsin. Böylece bebeğin süte tazyik kazandırmayıp süt üretimini daha fazla tetiklemeyecektir.
- Bebeğini emzirmeye başladıktan birkaç dakika sonra fışkıran sütü ayrı bir kaba alarak emzirmeye devam edebilirsin. Böylece bebeğinin içtiği süt daha yağlı ve besleyici olacaktır. Fazla gelen anne sütü nasıl değerlendirilir, bu konuda da fikir verelim. Sütünü dondurucuda saklayabilir, bu sütle daha sonra bebeğine yoğurt, muhallebi ya da çorba gibi besleyici gıdalar hazırlayabilirsin.
- Emzirmediğin memede rahatsızlık hissediyorsan mastit vb. sorunları engellemek ve göğsünün rahatlamasını sağlamak için az miktarda sağım yapabilirsin. Sık sağım yapmak süt üretimini daha da tetikler, dikkatli ol.
- Meme ucunun uyarılması süt üretimini artıracağı için uzun süre duşta kalmamalı ve mümkünse emzirme silikonu kullanmalısın.
- Bebeğinin kilo artışı iyiyse blok emzirme denemeleri yapabilirsin.
Hiperlaktasyon çoğunlukla birkaç hafta süren ya da dönemsel olarak yaşadığın bir durum olabilir. Bu nedenle anne sütünün fazla olması hemen canını sıkmasın. Sabırlı olup yukarıda bahsettiğimiz tavsiyelere uyarak bu sorunu minimum seviyeye indirebilirsin. Eğer sütün fazla gelmesi çok uzun süredir devam ediyor ve seni ciddi derecede etkiliyorsa doktoruna danışmanda fayda var.
Daha önce duymuş muydun: Emzirme Danışmanlığı Nedir, Anneye Nasıl Destek Olur?
Blok emzirme nedir?
Eğer bebeğinin ayına göre kilosu iyi bir durumdaysa hiperlaktasyonu yavaşlatmak için blok emzirmeyi deneyebilirsin. Blok emzirmede emzirme sıklığı 2-3 saatlik zaman dilimlerine ayrılıyor. Bu 2-3 saatlik bloklarda bebeğini hep aynı göğüsten emzirmen gerekiyor.
Mesela bebeğini 11:00-14:00 arasında sadece sağ göğsünden emzirirken 14:00-17:00 arasında sadece sol göğsünden emzirmelisin. İstersen bu blokları emzirme sayısı olarak da planlayabilirsin. Bebeğini 4-5 kez sağ göğsünden emzirirken sonraki 4-5 emzirmeyi de sol göğsünden yapabilirsin. Bu sayede her iki göğsünü de uyarmamış olacaksın, bu da süt üretimini yavaşlatacaktır.
Bu da ilgini çekebilir: Süt Ateşi Nedir? Nasıl Düşürülür?