1- Meme ucu çatlakları ve yaraları
Yanlış emzirme pozisyonlarını tercih etmen ya da bebeğinin ilk haftalarda memeni iyi kavrayamaması nedeniyle meme uçlarında tahriş, çatlak, hassasiyet gibi sorunlar yaşayabilirsin. Oluşan yara ve çatlaklar, emzirme esnasında sana büyük acılar verir ve iş, emzirmeyi sonlandırmaya kadar ilerleyebilir. Göğüslerin tam olarak boşalamayacağı için farklı problemler de ortaya çıkabilir. Bu sorunları engellemek için şu yöntemleri denemen faydalı olacaktır:
- Meme uçlarının hava almasını sağla. Arada bir emzirmeden sonra göğüslerini açık bırak, biraz havalansın.
- Bebeğinin meme ucunu doğru kavrayabileceği pozisyonu bulmaya çalış.
- Meme uçlarını günde iki kere kaynamış ılık su ile temizle.
- Son gelen sütü meme ucunda bırak. Buna "kuru yara iyileştirme metodu" deniyor.
- Sorunlarının acılı hale dönüşmemesi, emzirmeye ara vermeye kadar ilerlememesi ve göğüslerinin rahatlaması için göğüs ucu kremlerini kullan.
Etkili bir sonuç almak için göğüs ucu kremlerinin doğumdan bir ay önce kullanılmaya başlamanması tavsiye ediliyor.
2- Yanlış emzirme pozisyonu
Pediatri Uzmanı Uzm. Dr. Öznur Yılmaz Gondal, bebeklerin yanlış pozisyon yüzünden rahatsız hissetmeleri nedeniyle emmek istemeyebileceklerini söylüyor. Böyle bir durumda emsin diye bebeğinin başını tutarsan ya da bastırmaya çalışırsan, bebeğin buna direnç gösterecek ve emmekten iyice kaçınacaktır. Bunun önüne geçmek için doğru pozisyonu bulman şart.
Eğer bebeğin meme areolasının tamamını ağzına alıyor, çenesi ritmik bir şekilde hareket ediyor, emerken "cuk cuk" sesleri çıkarmıyorsa ve memeden kendi isteğiyle ayrılıyorsa doğru pozisyonu buldun demektir.
Bunlar işine çok yarayacak:Doğru Emzirme Yöntemini Bulman İçin 4 Emzirme Pozisyonu Önerisi!
3- Meme ucunun tümünde ağrı
Bebeğinin sadece meme ucunu kavrayarak beslenmesi, meme ucunda ağrı ve yanmaya neden olabilir. Bu nedenle emzirmekten kaçınabilir veya emzirme süresini kısa tutmaya çalışabilirsin. Neticede bebeğinin yeterince doymaz, daha fazla emmek ister ve çok ağlar. Böylece emzirme, bir kısır döngüye girer. Buna engel olmak için;
- Bebeğinin yalnız meme ucunu değil, meme areolasını da ağzına almasını sağlamalısın.
- Daha fazla hassasiyete engel olmak için bebeğinin emmeyi bırakmasını beklemeli, memeni onun ağzından çekmeye çalışmamalısın.
- Ağrı ve yanma 3 günden fazla sürüyor, derin pul pul dökülüyor, kızarıyor ve kaşınıyor ise mantar oluşumu söz konusu olabilir. Profesyonel bir yardım almalısın.
Onlara çok iyi bak: Doğum Sonrası Meme Bakımı
4- Meme başının küçük, düz veya içe dönük olması
Normalde süt üretimin başladığında meme uçların gitgide belirginleşir ve büyür. Ancak bazen işler istediğin gibi gitmeyebilir, meme uçların düz ya da içe dönük olduğu için bebeğini emziremeyebilirsin. Çünkü bu durum, bebeğinin meme ucunu kavramasını zorlaştırır. Üstelik sezaryen doğum yapanlarda süt üretimi biraz gecikeceği ve yoğun bir şekilde salgılanacağı için bu sorunun yaşanma ihtimali daha da yüksek.
Göğüs ucu küçük olanlar emzirmeyi kolaylştırmak için şunları yapabilir:
- Meme ucunu baş ve işaret parmağınla sıkıştırarak hafifçe çekip bebeğine verebilirsin.
- İlk haftalarda süt pompası ile bir miktar sağma işlemi yapabilirsin. Bu pompalar vakum uygulayacağı için meme başının belirginleşmesini sağlar.
- Koltuk altı emzirme pozisyonunu uygulayabilirsin.
5- Memede şişme ve birikme
Memelerinde bulunan süt, bebeğinin tükettiğinden daha fazla ise meme kanallarında birikecek ve dolayısıyla şişmelere neden olacak. Süt stazı denen bu durum 2 günden fazla sürerse, meme kanallarında tıkanıklığa ve iltihaba (mastit) dönüşebilir ve emzirme zorlaşır.
Aynı zamanda göğüslerinde biriken sütler sızıntı yapabilir. Bu da tahriş, iltihap ve neme bağlı reaksiyonlar gibi olumsuz durumları tetikleyebilir. Buna engel olmak için memendeki sütün tam olarak boşalmasını sağlamalı ve sızan sütün iç çamaşırını ıslatmaması için göğüs pedlerinden yardım almalısın.
Göğüs pedlerini, bebeğini emzirdiğin göğsünü yalnızca suyla hafifçe temizledikten sonra, iç çamaşırınla meme ucunun arasına yerleştirerek kullanabilirsin. Bu pedler genellikle hava geçiriyor ve terleme yapımıyor.
6- Meme kanallarında tıkanıklık
Sütün kanallarda birikmesi ve boşaltılamaması tıkanmaya neden olur. Bu tıkanıklığı engellemek için doğumdan sonra bebeğini hemen emzirmeli, her istediğinde onu beslemeli, doğru emzirmeyi öğrenmeli ve göğsünü tamamen boşaltmalısın.
Bu öneriler işine yarayabilir: Elektrikli mi Manuel mi: Süt Sağma Makinesi Nasıl Seçilir?
7- Meme iltihabı (Mastit)
Mastit, göğüslerinde yaşayabileceğin ve emzirmeni engelleyecek en sıkıntılı durumlardan birisi. Meme kanalların tıkandığında buradan gerçekleşen bakteri girişleri ya da süt kanallarındaki birikme, meme dokusunun iltihaplanmasına neden olur. Bu iltihaplar da sana şu problemleri yaşatır:
- Şiddetli ağrılar,
- Kızarıklık,
- Düğüm gibi hissedilen sertlikler,
- Kol altlarından göğüse yayılan ateş,
- Halsizlik,
- Dolgunluk hissi,
- Göğüslerde hassasiyet,
- Ürpertili bir üşüme.
8- Yetersiz anne sütü
- Yanlış emzirme pozisyonu kullanman,
- Doğumdan hemen sonra bebeğine formül mamalar vermen,
- Bebeğinin memeni yanlış kavraması,
- Kısa emzirme süresi,
- Yanlış beslenmen ve kalitesiz hayat standartlarına sahip olman, sütünün azalmasına ve bebeğinin doymamasına neden olur. Bu şartlar düzelmediği zaman sütün kesilir ve emzirmen artık mümkün olmaz.
Doğru gıdaları tüketmek, süt üretimi üzerinde çok etkili: Emzirme Döneminde Beslenme Nasıl Olmalı?
9- Düşük doğum ağırlıklı, prematüre bebek
Prematüre bebeğin memeni kavramakta zorluk yaşayabilir, emerken harcadığı enerji, sütünden aldığı enerjiden çok daha fazla olabilir. Böyle bir durumda bebeğin ideal kiloya gelip gelişimini tamamlayana kadar sütünü sağarak biberonla ya da küçük kaşıklar yardımıyla ona vermen daha faydalı olacaktır.
Ama bunları gerçekleştirirken ten tene teması kesmemelisin. Bu sayede bebeğin memeni unutmaz ve sütünün kesilmesi söz konusu olmaz.
Adım adım prematüre bebeklerde beslenme ve emzirme hakkında bilmen gereken her şey bu yazıda!
10- Bebeğin sağlık sorunları
Bebeğinin emmesini engelleyen şey kendi sağlık sorunları da olabilir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ece Şule Aslan, buna sebep olan hastalıkları şu şekilde belirtmiş:
- Kulak enfeksiyonu,
- Burun tıkanıklığı,
- Pamukçuk,
- Diş çıkarma,
- Reflü.
11- Biberonla beslemeye alıştırmak
Çeşitli problemler nedeniyle bebeğini bir süre biberonla beslemek zorunda kalabilirsin. Ancak bu tarz durumlarda bebeğin biberona alışması sık karşılaşılan bir problem. Hal böyle olunca da bebeğini tekrar memeye döndürmekte sorun yaşayabilirsin. Bu nedenle yaşadığın meme problemlerine karşın, bebeğini anne memesine en yakın biberonla besle ki geri dönüşü kolay olsun.
Tabii ki bu süreçte kullandığın biberonun bebeğine verimli bir emiş performansı sunması, kimyasallardan arındırılmış olması, besleme-uyum kolaylığı sağlaması, gaz oluşumunu engellemesi gibi özelliklere sahip olması gerekiyor.
12- Annenin sağlık sorunları
Eğer kemoterapi ya da bir sağlık sorunu yüzünden ağır ilaçlar alacaksan; AIDS, Hepatit B, verem gibi hastalıkların varsa bebeğini emzirmen sakıncalı.
Cerrahi bir müdahale yüzünden bebeğinden ayrı kalman gerekiyorsa, süt üretiminin durmaması için göğüslerini 3 saatte bir sağmalısın. Tıbbi nedenler ortadan kalktığında ise emzirmeye devam edebilirsin.
Bu arada nezle, grip gibi durumlar bebeğini emzirmene engel değil! Çünkü anne sütü bu gibi durumlarda hastalığın bebeğine geçmemesi için antikorlar üretmeye başlar ve yapısını değiştirir. Yalnızca, hastalığın nefesle ya da tükürükle bebeğine geçmemesi için emzirirken bir maske takabilirsin.
13- Anne sütünün hızlı ya da yavaş akması
Sütünün yavaş gelmesi bebeğini emzirmeni engeller. Aynı zamanda bebeğin bu sütle doymayacağı için sinirlenir ve daha fazla emmek ister. Anne sütün fazla ve hızlı salgılandığında da bebeğinin ağzını doldurur ya da yoğunluktan dolayı meme ucunun kavranmasını zorlaştırır. Fazla sütü sağarak boşaltabilir, bu sayede bebeğinin emmesini kolaylaştırabilirsin. Sütünü sağdıktan sonra süt saklama poşetlerinda muhafaza edebilirsin.
Sana küçük bir bilgi de verelim. Süt saklama poşetleri ve kapları ile sağdığın sütü oda sıcaklığında 3 saat, buzdolabında 3 gün, buzlukta 3 ay saklayabilirsin.
14- Annenin kötü beslenmesi
Emzirme Uzmanı Lisa Marasco'ya göre sürekli hazır, baharatlı, acı, aromalı gıdaları tüketmek, kafein almak, sigara içmek hem süt üretimini etkiliyor hem de sütünün tadını değiştiriyor. Böyle bir durumda bebeğin yeterli beslenemeyeceği gibi sütünün tadını sevmeyeceği için emmeyi bırakabilir.
Ayrıntı burada: Emzirme Döneminde Yenmemesi Gereken Gıdalar Neler?
15- Fazla kilolu anne
Eğer obeziteye varan bir kilo problemin varsa süt üretimin ya durur ya da yok denecek kadar az olur. Bu yüzden kilo vermeli, eğer zorlanıyorsan bir uzmana danışmalısın.
Bu önerilere de bak, belki işine yarar: Her Gün 20 Dakika Yapabileceğin Doğum Sonrası Karın Toparlama Hareketleri
16- Çalışan annenin bebekten ayrı kalması
Eğer doğumdan kısa bir süre sonra işine geri dönmen gerekiyorsa, bebeğini emzirmenin her zaman mümkün olmadığını biliyoruz. Ancak anne sütünü düzenli sağıp gün içinde bebeğinin beslenmesini sağlayabilirsin, süt sağma makineleri bu konuda büyük kolaylık sağlıyorlar. E minik kuzun anne sütünden mahrum kalmamalı!
17- Doğum şekli ve yaş faktörü
Eğer sezaryenle doğum yaptıysan, 35 yaş üzerindeysen ve çoğul gebeliğin varsa süt üretimin gecikebilir hatta tamamen durabilir.
18- Stres
Doğumdan sonra strese girmeni sağlayacak pek çok sebep var. Eşinden ya da yakınlarından yeterince destek bulamaman, bebeğinin bakımı nedeniyle yorgun düşmen, hayatında istemediğin gelişmelerin olması seni strese sokar ve bu da süt üretimini azaltır ya da durdurur. Ayrıca bebeğinin de kendini gergin hissetmesine neden olur.
Doğum sonrası oluşan stresi yenmen önemli. Bu stres ilerleyen evrelerde lohusa depresyonuna dönüşebilir. Bu yüzden yardım istemekten çekinmemeli ve sorunları her zaman dile getirmelisin.
Bu konuda bilgilenmen önemli: 9 Soruda Hamilelik Depresyonu ve Doğum Sonrası Depresyon Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!
19- Emzirme saatlerinin düzensizliği
Bebeğini her gün aynı saatlerde beslemen, hem onun sağlığı hem de süt üretimin için önemli. Ayrıca alışkın olduğu rutini bozman da bebeğinin emmek istememesine neden olabilir.
20- Yeni hamilelik
Eğer bebeğini emzirdiğin bu süreçte tekrar hamile kalırsan, hormonlar nedeniyle sütünün tadı değişir. Bebeğin alışkın olmadığı bu süt tadı yüzünden emmek istemeyebilir.
